Instytut Książki

Są książki, które dwa dni po przeczytaniu ulatują z ciebie. Gubi ci się ich fabuła, uciekają szczegóły – ot, była i teraz jej nie ma. Twój umysł nie zapamiętał jej w ogóle. Jednak tuż koło takich istnieją książki, które osadzają się w tobie. Zasiewają ziarno, rosną i wiesz, że zostaną. Ale... są też takie, które, jak „MAUS” Arta Spiegelmana, nie dość, że się ukorzeniają, to jeszcze cię zmieniają. Już pierwsze strony uświadamiają ci, że gdy skończysz ją czytać, nie będziesz tym samym człowiekiem.

Przemoc, molestowanie seksualne i pedofilia to problemy bardzo drażliwe, nośne i dotyczące wielu osób. Nikogo chyba nie dziwi fakt, iż znajdują one odbicie zarówno w tekstach dokumentalnych, jak też w literaturze pięknej.  Wśród wielu pozycji poświęconych tej tematyce trafiłam na powieść Kate Elizabeth Russel „Moja mroczna Vanesso”, którą polecam  czytelnikom, a w szczególności rodzicom, nauczycielom oraz dziewczętom w wieku lat nastu, często zafascynowanych starszymi mądrymi, interesującymi, opiekuńczymi mężczyznami.

Bardzo trudno zabrać się do lektury „Czułego narratora” wiedząc, że bierze się do ręki pierwszy po Noblu Olgi Tokarczuk utwór. Trzeba jednak pamiętać o temacie utworu i intrygującym tytule. Czuły narrator - od razu przychodzi na myśl ktoś bliski, miły, rozumiejący nas i tak został przedstawiony przez autorkę w noblowskiej mowie. Prawdę mówiąc już od pierwszych stron zdałam sobie sprawę, że wszystko co nas otacza jest wynikiem naszego działania, naszej wrażliwości i naszego sposobu budowania przyszłości. Autorka zwróciła uwagę na to, co istnieje wokół nas. Otaczają nas istoty żywe, rośliny, przedmioty, to wszystko co możemy nazwać naszym własnym kosmosem. Nawet nasz sposób postrzegania świata zmienia się wraz z naszym dojrzewaniem i starzeniem się. Otoczenie staje się takie, jakie sobie tworzymy, jakie budujemy latami i po to, żeby nasze widzenie świata było piękne.

Ameryka - słowo będące u nas synonimem bogactwa, dostatku, wielkich możliwości. Przez lata nasi przodkowie emigrowali tam w pogoni za lepszym życiem. Od tego zaczęliśmy naszą rozmowę o powieści Philipa Rotha “Amerykańska sielanka”. Książka nam się spodobała, chociaż z jej czytaniem było trochę ciężko. Może przytłaczać natłok szczegółów, drobiazgowych opisów, licznych dygresji i wspomnień, bez żadnego porządku i chronologii. Niekiedy wkrada się tu nawet pewien chaos. Trzeba zatem bardzo uważnie śledzić tok narracji i podążać za narratorem pierwszoosobowym, w części pierwszej “Raj zapamiętany”, a potem trzecioosobowym w rozdziałach “Upadek” i “Raj utracony”.

Czym dla mnie jest podróż? To pewnego rodzaju ucieczka od rzeczywistości, monotonii dnia codziennego, to relaks i wypoczynek. Wyruszając w podróż zostawiam wszystko za sobą, cieszę się chwilą, ładuję baterie i nabieram sił na kolejne dni i wyzwania. Jest to czas tylko dla mnie. Czas do przemyśleń, refleksji i snucia planów na przyszłość. To także okazja do osobistego rozwoju, do poszerzania horyzontów, kształtowania wiedzy o świecie i perspektywy, z jaką patrzę na świat. To poznawanie innych kultur i narodów, dostrzeganie inności oraz tego, co łączy ludzi na całym świecie, to ”ruch w stronę tego, co nie oswojone” – jak powiedzieliby znawcy literatury podróżniczej. Oswajam nową rzeczywistość, cieszę się pięknymi krajobrazami, wędruję uliczkami i zaułkami nieznanych miast, staram się zapamiętać jak najwięcej, żeby podzielić się wrażeniami z kimś „odbierającym na tej samej fali”, marzę o tym, żeby w towarzystwie bliskich osób przyjechać tu jeszcze raz.

Podczas jednego ze spotkań Dyskusyjnego Klubu Książki Komiksowej zadaliśmy sobie pytanie, jaki sens ma przekładanie już istniejącego dzieła na kanwę komiksu. Doszliśmy do wniosku, że powieść graficzna powinna być utworem samodzielnym. Może czerpać inspiracje z innych wytworów kultury, ale „rysunkowe przepisywanie” istniejącej książki jest mozolne i nie posiada większego znaczenia. Jawi się to raczej jako znak chciwości naszych czasów. Artyści coraz częściej sięgają po kolejne dzieła, rozszerzają ich uniwersa poprzez tworzenie filmów, seriali czy właśnie komiksów, bazując na znanych i już docenionych światach przedstawionych, aby zarobić na ich popularności. Nie można jednak zgodzić się z tym w przypadku komiksu autorstwa Renée Nault z 2019 roku, który powstał na podstawie głośnej powieści Margaret Atwood pt. Opowieść podręcznej...

Książka Agnieszki Daukszy Jaremianka to jedna z najlepszych biografii, jakie czytaliśmy ostatnio w naszym Dyskusyjnym Klubie Książki. Autorka wykonała naprawdę solidną pracę, gromadząc nie tylko osobistą korespondencję Marii Jaremy, ale także liczne pisma urzędowe, które najlepiej oddają ducha epoki, w której przyszło tworzyć artystce.

Wydany w 2005 roku Dwukropek Wisławy Szymborskiej sprawia niepozorne wrażenie – co może dać czytelnikowi niewielkich rozmiarów książeczka, przyozdobiona elementami pierścienia barw Johanna Wolfganga Goethego? Już po lekturze pierwszego wiersza okazuje się, że wiele! Wszak to, co w poezji Szymborskiej wydaje się proste, powala na kolana, rozbija emocjonalnie i na długo pozostawia z uczuciem rozdrażnienia.

Powieść historyczna, przygodowa, sensacyjna, szpiegowska czy kolejne źródło wiedzy o powstaniu warszawskim? W książce Grzegorza Kalinowskiego znajdziemy każdy z tych elementów. Czy udało się autorowi połączyć te wszystkie wątki, każdy osądzi po przeczytaniu powieści. Jednak faktem jest, iż podanie wiedzy historycznej w sfabularyzowanej formie pozwala czytelnikowi łatwiej przyswoić wiadomości, co robi wrażenie. Śmiem twierdzić, że ta książka świetnie sprawdziłaby się również w wersji filmowej.