Instytut Książki

Louise Glück pięknie i mądrze pisze o ludzkiej duszy oraz o potrzebach umysłu i serca człowieka. Czerpie ona przede wszystkim z własnego życia, a czytelnik odnajduje w jej poezji własne myśli, refleksje, uczucia, emocje. W 2020 roku otrzymała Literacką Nagrodę Nobla za „niepowtarzalny poetycki głos, który surowym pięknem czyni indywidualną egzystencję uniwersalną”. Ta autorka, przez wielu uważana za jedną z najbardziej utalentowanych współczesnych poetek w Ameryce, opublikowała kilkanaście tomików wierszy. Jednym z nich jest „Ararat”, wydany w 1990 roku zbiór 32 utworów stanowiących całość tematyczną.

Edwin Kłosowski to pisarz urodzony w małej miejscowości Szczupliny w powiecie działdowskim. Obecnie ponad 80-letni autor wierszy zamieszkuje w Turzy Wielkiej w tym samym powiecie. Tomik wierszy „Pozostaw swój ślad” to jego trzeci tomik. I tym zbiorem kilkudziesięciu wierszy zajmiemy się w tej recenzji. Wiersze podzielone są na dwie części – Na poważnie i Na wesoło.

Pierwszą książką Magdaleny Witkiewicz, którą przeczytałam to „Opowieść niewiernej”. Czy podobała mi się? Na pewno podczas czytania zastanawiamy się nad postępowaniem bohaterki i także nad naszym własnym życiem. Młoda kobieta Ewa jest bardzo zakochana i wychodząc za mąż sądzi, że życie będzie nadzwyczaj łatwe i piękne. Nie ma świadomości, że mąż zaplanował już ich przyszłość, które skutkuje jej jeszcze większym rozgoryczeniem. Pędzące życie, brak czasu na rozmowę, na wspólne spędzanie wolnych chwil, czy w końcu brak seksu i dziecka, powoduje, że Ewa czuje się bardzo samotna. Ciągła samotność popycha bohaterkę w ramiona innego mężczyzny i po fakcie zastanawia się, czy to miało sens. Okazało się bowiem, że dla niego był to tylko przelotny romans. Obok był również przyjaciel, który wspierał ją w najtrudniejszych momentach, ale Ewa długo tego nie zauważała, że jest dla niego kimś więcej niż tylko przyjaciółką.

Po poprzedniej książce („Gorzko, gorzko” Joanny Bator), gdzie brak miłości rodzicielskiej, w szczególności matczynej, przechodził na kolejne pokolenia, tutaj mamy nadmiar miłości, ale dla odmiany ojcowskiej. Niestety, nawet tak wielka miłość okazuje się niewystarczająca dla takiego konkurenta, jakim jest uzależnienie od narkotyków.

Kiedy sięgnęłam po książkę Barbary Wysoczańskiej „Siła kobiet” nie wiedziałam co mnie spotka. Nieznana pisarka, tematyka w zasadzie z czasów okresu 20-lecia międzywojennego XX w., opowieść o kobietach i oczywiście miłości, nie nastrajały literaturą z wysokiej półki. Powiedzenie w tym przypadku  „nie oceniaj środka po okładce” sprawdziło się w 101 % i książkę pochłonęłam w dwa wieczory. Biorąc pod uwagę fakt, że powieść ma ponad 500 stron, to muszę przyznać, że sama byłam zaskoczona, a niedospanie zostało wynagrodzone wyrafinowanym posmakiem słów i niebanalną historią.

Są książki, które dwa dni po przeczytaniu ulatują z ciebie. Gubi ci się ich fabuła, uciekają szczegóły – ot, była i teraz jej nie ma. Twój umysł nie zapamiętał jej w ogóle. Jednak tuż koło takich istnieją książki, które osadzają się w tobie. Zasiewają ziarno, rosną i wiesz, że zostaną. Ale... są też takie, które, jak „MAUS” Arta Spiegelmana, nie dość, że się ukorzeniają, to jeszcze cię zmieniają. Już pierwsze strony uświadamiają ci, że gdy skończysz ją czytać, nie będziesz tym samym człowiekiem.

Przemoc, molestowanie seksualne i pedofilia to problemy bardzo drażliwe, nośne i dotyczące wielu osób. Nikogo chyba nie dziwi fakt, iż znajdują one odbicie zarówno w tekstach dokumentalnych, jak też w literaturze pięknej.  Wśród wielu pozycji poświęconych tej tematyce trafiłam na powieść Kate Elizabeth Russel „Moja mroczna Vanesso”, którą polecam  czytelnikom, a w szczególności rodzicom, nauczycielom oraz dziewczętom w wieku lat nastu, często zafascynowanych starszymi mądrymi, interesującymi, opiekuńczymi mężczyznami.

Bardzo trudno zabrać się do lektury „Czułego narratora” wiedząc, że bierze się do ręki pierwszy po Noblu Olgi Tokarczuk utwór. Trzeba jednak pamiętać o temacie utworu i intrygującym tytule. Czuły narrator - od razu przychodzi na myśl ktoś bliski, miły, rozumiejący nas i tak został przedstawiony przez autorkę w noblowskiej mowie. Prawdę mówiąc już od pierwszych stron zdałam sobie sprawę, że wszystko co nas otacza jest wynikiem naszego działania, naszej wrażliwości i naszego sposobu budowania przyszłości. Autorka zwróciła uwagę na to, co istnieje wokół nas. Otaczają nas istoty żywe, rośliny, przedmioty, to wszystko co możemy nazwać naszym własnym kosmosem. Nawet nasz sposób postrzegania świata zmienia się wraz z naszym dojrzewaniem i starzeniem się. Otoczenie staje się takie, jakie sobie tworzymy, jakie budujemy latami i po to, żeby nasze widzenie świata było piękne.

Ameryka - słowo będące u nas synonimem bogactwa, dostatku, wielkich możliwości. Przez lata nasi przodkowie emigrowali tam w pogoni za lepszym życiem. Od tego zaczęliśmy naszą rozmowę o powieści Philipa Rotha “Amerykańska sielanka”. Książka nam się spodobała, chociaż z jej czytaniem było trochę ciężko. Może przytłaczać natłok szczegółów, drobiazgowych opisów, licznych dygresji i wspomnień, bez żadnego porządku i chronologii. Niekiedy wkrada się tu nawet pewien chaos. Trzeba zatem bardzo uważnie śledzić tok narracji i podążać za narratorem pierwszoosobowym, w części pierwszej “Raj zapamiętany”, a potem trzecioosobowym w rozdziałach “Upadek” i “Raj utracony”.