Literatura
Dom Holendrów
Wbrew sugestiom, którym można ulec na podstawie tytułu, Ann Patchett zaprasza czytelników do stanu Filadelfia w USA, do osobliwej, ekskluzywnej i wypełnionej dziełami sztuki posiadłości znanej miejscowym jako „Dom Holendrów”.
Budynek stanowi centralną oś powieści, zarówno w sensie dosłownym (wnętrza i meble opisane są z dbałością o najmniejsze detale), jak i przez skojarzenie z rodziną, ogniskiem domowym, tęsknotą za młodością; w końcu jako symbol: spełnionego marzenia, zniewolenia, utraconej miłości. Z łatwością znaleźć można kilka płaszczyzn interpretacji. Autorka snuje opowieść o matce marnotrawnej (do tej pory z literatury znane są przykłady marnotrawnych dzieci; czy można rozgrzeszyć rodzica, który odszedł?), maluje obraz nierozerwalnej więzi pomiędzy rodzeństwem, przytacza przypowieść o wybaczeniu, w krzywym zwierciadle ukazuje ludzkie skłonności do pielęgnowania traum.
W warstwie fabularnej czteroosobowa rodzina Conroy przeprowadza się ze skromnych warunków mieszkaniowych do ekstrawaganckiego, znanego w całej okolicy Domu Holendrów, wypełnionego portretami poprzednich właścicieli (państwa Van Houebeeków, stąd nazwa Domu), ze stałą służbą i wszelkimi udogodnieniami. Narracja prowadzona jest z perspektywy dorosłego już syna, Danny’ego, który wraca wspomnieniami do lat dziecięcych, nastoletnich, studenckich, małżeńskich, mieszając chronologię wydarzeń, próbując wytłumaczyć przyczyny zniknięcia matki, zachowania siostry, własnego nieudanego małżeństwa.
Książka, pomimo wyraźnej warstwy refleksyjnej, napisana jest przystępnym językiem, co rozszerza grono jej odbiorców. Nominację do Nagrody Pulitzera 2019 uznać należy za jak najbardziej zasłużoną. W efekcie do rąk czytelników trafia wielopoziomowa analiza relacji rodzinnych zawierająca szczegółowe portrety psychologiczne członków rodziny. Polecam fanom kameralnych literackich światów z ograniczoną liczbą postaci.
Recenzja czerwiec 2023 – dorośli
Anna Spychaj
DKK w Bydgoszczy, woj. kujawsko-pomorskie