News
We wtorek 7 maja w redakcji „Polityki” zostały wręczone Nagrody Historyczne Polityki 2019 za książki o najnowszej historii Polski wydane w 2018 roku. Nagrody przyznano w pięciu kategoriach: prace naukowe, popularnonaukowe, pamiętniki, wydawnictwa źródłowe i debiut.
W dziale prac naukowych nagrodę odebrał Łukasz Garbal za książkę Jan Józef Lipski. Biografia źródłowa (IPN i Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza), opowieść o niezwykłym człowieku, który w peerelowskiej rzeczywistości znajdował się ze swoim sposobem myślenia poza partią i Kościołem, najbardziej wpływowymi środowiskami, o jego odwadze i niezależności, ale także o cenie, którą trzeba było za to zapłacić.
Za książkę w kategorii popularnonaukowej nagrodę odebrał duet Anna Bikont i Helena Łuczywo za biografię Jacka Kuronia zatytułowaną Jacek (Czarne i Agora SA). Autorki, choć same dobrze znały i były zaprzyjaźnione z legendarnym opozycjonistą, zdobyły się na szczerą, miejscami odbrązawiającą biografię, jednocześnie przypominając jego ogromne zasługi.
W dziale pamiętników i wspomnień nagrodę przyznano Dominikowi Czapigo za opracowanie książki Hanny Świdy-Ziemby Uchwycić życie. Wspomnienia, dzienniki i listy 1930–1989 (Ośrodek Karta). Uderzająca jest niezwykła niepodległość myśli i przenikliwość autorki, profesor socjologii i działaczki „Solidarności”. Jej notatki skłaniają do nowego spojrzenia na zdarzenia znane i opisane wcześniej w historiografii.
Najlepszym debiutem okazała się książka Olgi Linkiewicz Lokalność i nacjonalizm. Społeczności wiejskie w Galicji Wschodniej w dwudziestoleciu międzywojennym (Universitas). Autorka, łącząc warsztat etnologa i historyka, odpowiada na pytania, jak uprawiać i pisać historię antropologiczną. Pozycja obowiązkowa dla badaczy kultur pogranicza i procesów narodotwórczych.
W kategorii wydawnictwa źródłowe zwyciężyła sześciotomowa edycja Dzienników Michała Römera (Ośrodek Karta). Notatki zapisywane przez ponad 30 lat, od 1911 do 1945 r., umożliwiają niezwykłą podróż w przeszłość. Każdy tom jest wielowątkowym opisem, w którym mieszają się życie polityczne, codzienność, kwestie gospodarcze, społeczne, wojny i wielkie międzynarodowe wydarzenia, historia społeczności zamieszkujących Kresy. Nagrodę za ich opracowanie i redakcję odebrali Agnieszka Knyt, Jan Sienkiewicz i Rimantas Miknys.
Po raz pierwszy Nagrody zostały przyznane w 1959 roku i w tym roku przypada ich 60-lecie. Nagród nie przyznano tylko dwukrotnie – w 1965 i 1981 r. „Polityka” nagrodziła w sumie aż 187 laureatów.
Pomysłodawcą Nagrody i Przewodniczącym Jury od samego początku jest red. Marian Turski. W skład Jury wchodzili i wchodzą wybitni polscy historycy oraz przedstawiciele tygodnika „Polityka”, a wyróżnione prace – w ogromnej większości – weszły na trwałe do polskiej historiografii.
Obecny skład Jury Nagród Historycznych to: prof. dr hab. Włodzimierz Borodziej, prof. dr hab. Dariusz Stola, dr hab. Bożena Szaynok, red. Marian Turski (przewodniczący), prof. Wiesław Władyka, dr hab. Marcin Zaremba.