Aktualności
Książnica Cieszyńska dokończy digitalizację Archiwaliów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego
Książnica Cieszyńska otrzymała z resortu kultury fundusze na konserwację i digitalizację znajdujących się w jej zbiorach Archiwaliów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL). Dyrektor placówki Krzysztof Szelong powiedział PAP, że dotacja umożliwi zakończenie cyfryzacji kolekcji.
Dyrektor Szelong powiedział, że Książnica otrzymała 166 tys. zł z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu „Kultura cyfrowa”, na program „Archiwalia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego – opracowanie, konserwacja, digitalizacja, udostępnienie. Etap IV”. „Pozwoli to na sfinalizowanie rozpoczętego trzy lata temu procesu cyfryzacji kolekcji PTL, która obejmuje dokumenty i akta, utwory literackie i naukowe, korespondencję, ikonografię, nuty oraz akcydensy” – podał. Czas realizacji zadania nie przekroczy roku.
Szelong podkreślił, że większość kolekcji jest merytorycznie i proweniencyjnie związana ze Śląskiem Cieszyńskim, stanowiąc jedną z najważniejszych baz źródłowych do badań nad historią i kulturą regionu. „Kolekcja podzielona jest na 45 wiązek tematycznych, z których każda zawiera od kilkudziesięciu do kilkuset pojedynczych dokumentów lub grup dokumentów i obejmuje w sumie ponad 9 tys. jednostek” – oznajmił.
Dyrektor dodał, że w latach 2021-23 zrealizowano trzy etapy programu. Na ten cel z budżetu państwa trafiło blisko 240 tys. zł. „Książnica zdigitalizowała blisko 6,7 tys. jednostek wchodzących w skład kolekcji Archiwaliów PTL. To ponad 63,6 tys. stron. 5,7 tys. jednostek w postaci plików cyfrowych w formacie pdf udostępniliśmy na swoim profilu w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej” – powiedział.
W ramach projektu Książnica kupiła też sprzęt fotograficzny oraz – służące do archiwizacji – serwer pamięci masowej i zestaw przenośnych dysków twardych. „Są one wykorzystywane na potrzeby digitalizacji. W tym roku zaplanowaliśmy dalszą rozbudowę serwera pamięci masowej” – powiedział dyrektor.
Szelong wyjaśnił, że zrealizowane już etapy nie wymagały ze strony Książnicy pieniężnego wkładu własnego. Został on wniesiony w postaci rzeczowej. „Podobnie będzie teraz” – dodał.
Książnica Cieszyńska jest biblioteką o statusie naukowym, która gromadzi i udostępnia powiązane w większości tematycznie, personalnie czy proweniencyjnie ze Śląskiem Cieszyńskim. Poza wydawnictwami nowymi, posiada w swych zbiorach bardzo bogate kolekcje zabytkowe. Pochodzą one przede wszystkim z okresu od XVIII do XX wieku, choć najstarsze egzemplarze sięgają średniowiecza.
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze było organizacją o ambicjach naukowych, która powstała w Cieszynie w 1901 roku z inspiracji ks. Józefa Londzina. Gromadziło zabytki kultury materialnej i duchowej Śląska, które służyły jako materiał do badań nad dziejami regionu. Szczególne miejsce zajmowały książki. Do 1930 roku zebrano ich około tysiąca, w tym XVIII-wieczne druki brzeskie oraz przekazywane z pokolenia na pokolenie Biblie, postylle, kancjonały, żywoty świętych i kalendarze. Z czasem księgozbiór PTL powiększył się kilkakrotnie i obecnie obejmuje 10 tys. woluminów, w tym około 500 starodruków.
Równolegle gromadzone były materiały rękopiśmienne i varia, które obecnie składają się na odrębny zespół, liczący w sumie 9 tys. jednostek ewidencyjnych. Nazywany on jest Archiwaliami PTL. Obejmuje dokumenty i akta, utwory literackie i naukowe, korespondencję, ikonografię, nuty, druki ulotne. Dokumentują one wszelkie przejawy życia politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego z okresu od XVI do XX wieku.
Celem programu „Kultura cyfrowa” jest udostępnianie i umożliwianie ponownego wykorzystywania zasobów cyfrowych do celów popularyzacyjnych, edukacyjnych i naukowych, uwzględniające opracowanie i digitalizację zasobów dziedzictwa kulturowego.
źródło: PAP, Marek Szafrański
