Aktualności

19.08.2020

Instytut Książki wsparł czeskie wydanie „Drogi donikąd” Józefa Mackiewicza

W Czechach ukazało się niedawno tłumaczenie Drogi donikąd Józefa Mackiewicza w przekładzie Marceli Bramborovej. Wydanie wsparł Instytut Książki w ramach Programu Translatorskiego ©POLAND.

Powieść Cesta nikam – jak brzmi tytuł czeskiego tłumaczenia – wyszła niedawno nakładem praskiej oficyny Volvox Globator.

„Mrukliwy drobny szlachcic – pisał Czesław Miłosz w 1955 roku w paryskiej »Kulturze« – który już mieszkał w mieście, ale nadal lubił nosić długie buty i granatową czapkę z kozyrkiem, pisze na emigracji powieść o swoim rodzinnym kraju zagarniętym i zdławionym przez sąsiednie mocarstwo. W tej powieści wykazuje zdumiewający dar operowania realiami z codziennego życia małych ludzi. Żaden z prozaików rezydujących w Polsce nie potrafi tak jak on tworzyć postaci kilkoma pociągnięciami pióra, i to bez psychologizmów, prawie bez opisu, pokazując gest, westchnienie, splunięcie. W porównaniu z nim w Związku Literatów w Warszawie nie ma ani jednego realisty. To oni są wykorzenieni, nie on. Gdzie się uczył tej sztuki! Piłując drzewo, a może czytając rosyjskich autorów dziewiętnastego wieku.

Droga donikąd – ciągnął noblista – tylko na powierzchni jest powieścią polityczną. Mackiewicz napisał powieść o dręczących go kwestiach etycznych. I oto okazuje się, że można wskoczyć w najwspółcześniejszą współczesność nosząc granatową czapkę z kozyrkiem – i znacznie skuteczniej niż przez pisanie awangardowych wierszy. Kto nie dostrzega filozoficznego węzła tej powieści, krzywdzi Mackiewicza”.