Instytut Książki

W minionym miesiącu w ramach Dyskusyjnego Klubu Książki przeczytałam „Pozdrawiam i przepraszam” Fredrika Backmana. W Polsce książka ukazała się w 2017 roku nakładem wydawnictwa Sonia Draga.

Główną postacią powieści jest siedmioletnia (prawie ośmioletnia) Elsa. Dziewczynka wyróżnia się na tle swoich rówieśników. Jest mądrzejsza niż inne dzieci, więcej rozumie i zawsze stara się znaleźć na Wikipedii znaczenie słów, których używają jej rodzice. Bardzo dużo czyta, a ulubionymi książkami Elsy są te z serii o Harrym Potterze. Siedmiolatkę cechuje niezwykła ciekawość świata, ale jest przy tym bardzo rozsądna i taktowna. Jej rodzice się rozwiedli. Mama poznała sympatycznego Georga, którego wszyscy cenią, co dziewczynka doskonale rozumie, ale nadal uważa, że nie powinna się przyzwyczajać do ojczyma, ponieważ gdy urodzi się jej przyrodnie rodzeństwo, George o niej zapomni.

Elsa myśli, że "Jak się nie lubi ludzi, to wtedy oni nie mogą nas zranić".

Najlepszą i jedyną przyjaciółką Elsy jest jej siedemdziesięciosiedmioletnia (prawie siedemdziesięcioośmioletnia) babcia. Łączy je wspaniała, rodzinna więź. Babcia i wnuczka uzupełniają się nawzajem. Rozsądek dziewczynki uspokaja szaleństwo babci, a żartobliwość staruszki leczy smutek Elsy. Nocami kobieta zabiera wnuczkę do świata swoich własnych bajek, do Kraju-Między-Snem-A-Jawą. Babcia stworzyła tam królestwa, w których Elsa uczy się miłości i odwagi. Miamas stało się jej drugim domem. Czuje, że jedynie tam może być sobą. Dlatego jest jej jeszcze ciężej, gdy babcia umiera. Jej śmierć początkuje niewyobrażalny smutek i przygnębienie w życiu Elsy, ale także największą przygodę. Okazuje się, że babcia od jakiegoś czasu wiedziała o zbliżającej się śmierci i zaplanowała coś, co miało zmienić spojrzenie wnuczki na jej temat. Zostawiła serię listów z przeprosinami, które Elsa musi dostarczyć właściwym osobom.

„Pozdrawiam i przepraszam” jest wyjątkową książką. Zawiera w sobie tysiące pokręconych wątków przeplatających się z bajkami z Kraju-Między-Snem-A-Jawą. Jednak mimo tej różnorodności, na koniec wszystko się rozwiązuje. Z zagadkami babci Elsy jest jak z zamkiem błyskawicznym. Postaci, opowieści, miejsca – te elementy się doskonale łączą. Wystarczy uważnie się skupić i postarać się nie robić długich przerw w czasie czytania. Zresztą uważam, że nie jest to problem. Na rozwiązanie zagadki listów czekałam z niecierpliwością. Z całą pewnością barwni bohaterowie to największa zaleta książki. Poprzez rozdawanie listów Elsa poznaje bliżej osoby, które znała od urodzenia. A może raczej, których nie znała, ponieważ każdy z nich okazuje się inny niż początkowo myślała.

Moją ulubioną postacią jest Britt-Marie. Uwielbiam bohaterów, o których opinia zmienia się razem z każdą przeczytaną stroną. Na pierwszy rzut oka starsza pani jest nieznośną, małostkową sąsiadką, o sztywnych zasadach, których, oczywiście, wszyscy powinni przestrzegać. Później jednak Elsa dochodzi do pewnych informacji z przeszłości kobiety, które rzucają nowe światło na charakter i zachowanie Britt-Marie.

Ważnym elementem powieści są bajki z Miamas. Trzeba przyznać, że tłumaczka wykonała świetną pracę, przekładając na polski wszystkie niezwykłe nazwy magicznych bohaterów z opowieści babci Elsy. „Pozdrawiam i przepraszam” jest pełna wyjątkowych stworów. Między innymi razem z Elsą czytelnik poznaje Psiotwora, którego trudno nie lubić. Psiotwór jest przysłowiowym przyjacielem, z którym Elsa rozumie się bez słów. Przypomina zwyczajnego psa, więc nie potrafi mówić, a jednak zachowaniem idealnie pokazuje swoje uczucia i myśli.

Książka Frederika Backmana jest skarbnicą wiedzy o dobrych i złych ludziach, a także kopalnią cytatów. Oprócz pięknych sentencji, w książce znajduje się mnóstwo przezabawnych sytuacji i dialogów. Można sobie tylko wyobrazić, co się wydarzy, gdy ciekawska siedmiolatka wejdzie w rozmowę ze znudzonym gburem, który jeszcze nie zdążył wypić porannej kawy.

Uważam, że mogę polecić tę pozycję zarówno dorosłym, jak i dla młodzieży. Warto dać szansę książce „Pozdrawiam i przepraszam” i samemu przekonać się o jej wyjątkowym klimacie, który tworzą ciekawe postaci, zabawne chwile oraz pouczające morały.

Ewelina Rawłuszko, III kl. Gimnazjum nr 1 w Bartoszycach
DKK w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bartoszycach