Literatura
Nocny stolik
„Nocny stolik” to cykl rozmów o czytaniu i literaturze z czołowymi postaciami polskiej kultury.
***
Nocny stolik #1. Paweł Sołtys: Jeśli nie byłem na podwórku, to czytałem książki
Paweł Sołtys, wokalista, muzyk i pisarz, opowiada między innymi o największych fascynacjach literackich, książkach, które na niego wpłynęły, o tym, jakie pozycje daje najczęściej w prezencie znajomym, na co zwraca największą uwagę podczas lektury i co czyta córce.
Nocny stolik #2. Rafał Kosik: Czytałem fantastykę, zanim wiedziałem, że tak to się nazywa
Rafał Kosik, jeden z najważniejszych współczesnych polskich pisarzy fantastycznych i autor popularnego cyklu dla młodzieży Feliks, Net i Nika, opowiada o tym, na jakich książkach uczył się czytać, o niechęci do lektur szkolnych, które niemal zabiły w nim miłość do literatury, o podziwianych pisarzach i… Muminkach jako książce formacyjnej.
Nocny stolik #3. Wacław Holewiński: Dzień bez przeczytania stu stron to dzień stracony
Wacław Holewiński, czołowy polski prozaik, autor cenionych powieści historycznych i Współtwórca "Przedświtu", jednego z największych wydawnictw drugiego obiegu, opowiada o czytelniczych zachwytach i rozczarowaniach, miłości do Williama Faulknera, strachu przed wracaniem do ukochanych autorów sprzed lat, znaczeniu tłumaczy i… czytaniu słowników jak powieści.
Nocny stolik #4. Profesor Maciej Urbanowski: Jestem czytelnikiem naiwnym
Maciej Urbanowski, historyk literatury, krytyk literacki i edytor, opowiada o czytelniczych odkryciach, odzyskiwaniu arcydzieł, lekturowych kaprysach, poszukiwaniu głosów zepchniętych, o książkach, które warto wydać za granicą, Odysei, od której wszystko się zaczęło, a także o tym, że czytanie książki jest czytaniem drugiego człowieka.
Nocny stolik #5. Jakub Małecki: Do dzisiaj książka kojarzy mi się z wielką przygodą
Pisarz Jakub Małecki opowiada o fascynacji Lemem, o tym, czego oczekuje od literatury, jakiego gatunku nie lubi, do którego z pisarzy napisał list pod wpływem lektury, dlaczego podał się kiedyś za reportera „Newsweeka”, o czytaniu jako źródle przyjemności, a także zdradza, jak brzmi największy komplement, którym obdarza książki innych autorów.
Nocny Stolik #6. Wojciech Chmielewski: Czytam w dość przypadkowy sposób
Prozaik Wojciech Chmielewski, laureat Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego oraz Nagrody im. Cypriana Norwida, opowiada o pierwszej fascynacji Dickensem, pisarskim wypaleniu Salingera, miłości do Saula Bellowa, namiętnej lekturze Marka Nowakowskiego, Kazimierza Orłosia i Kornela Filipowicza, o współczesnych pisarzach, którym kibicuje, książkach, które mocno przeżył, a także zdradza, jakie pytanie zadaje sobie, gdy pisze.
Grzegorz Uzdański, prozaik, muzyk, nauczyciel filozofii i etyki, a także autor strony „Nowe wiersze sławnych poetów”, opowiada o swoim uwielbieniu dla Ursuli Le Guin i Virginii Woolf, stereotypowym postrzeganiu komiksów, bardzo dobrej, ale chybionej literaturze, o książkach, które powinni przeczytać wszyscy, i o tych, o których nie potrafi powiedzieć, czy są świetne, czy jednak grafomańskie.
Nocny stolik #8. Anna Kańtoch: Mam słabość do książek o morderstwach na wrzosowisku
Pisarka Anna Kańtoch, pięciokrotna laureatka Nagrody im. Janusza A. Zajdla, opowiada o książkach, które zrobiły na niej wrażenie w ostatnich latach, milicyjnych kryminałach czytanych w dzieciństwie, długu wobec Agathy Christie, J. R. R. Tolkiena i Andrzeja Sapkowskiego, a także wyjawia, przez które arcydzieło polskiej literatury nie była w stanie przebrnąć.
Nocny stolik #9. Włodzimierz Kowalewski: Fikcja mnie odstręcza
Włodzimierz Kowalewski, prozaik, krytyk literacki i nauczyciel opowiada o powieściach, nad którymi obecnie pracuje, o Zbigniewie Herbercie jako pokoleniowym idolu i autorytecie, fascynacji Żeromskim i Julianem Wołoszynowskim, zanikającym etosie pisarza-mędrca, wrażeniu, jakie zrobiło na nim w młodości Na wspak Jorisa-Karla Huysmansa, literaturze uciekającej od ważnych tematów i o tym, czego brakuje w polskiej literaturze po 1989 roku.
Nocny stolik #10. Wojciech Chmielarz: Nie wstydzę się literatury rozrywkowej
Pisarz Wojciech Chmielarz opowiada o zasługach Marka Krajewskiego dla polskiego kryminału, podziwie dla Zygmunta Miłoszewskiego, pisarzach, którzy poszerzają granice literatury gatunkowej, a także o tym, dlaczego słuszne poglądy szkodzą kryminałom.
Nocny stolik #11. Janusz Drzewucki: Cieszę się, że zdarza mi się jeszcze lektura zachłanna
Janusz Drzewucki, poeta, krytyk literacki, redaktor miesięcznika „Twórczość”, opowiada między innymi o skomplikowanej przygodzie z Borgesem, powieściach, które go w ostatnim czasie zachwyciły, Wacławie Berencie, który zasłużył na Nagrodę Nobla, i książce, którą przeczytał w dwadzieścia cztery godziny z przerwą na sen.
Nocny stolik #12. Piotr Zaremba: Jestem pasjonatem kryminałów
Piotr Zaremba, pisarz, historyk i publicysta, opowiada o fascynacji Stephenem Kingiem i książkami historycznymi, wyznaje, dlaczego czasem sięga po młodzieżowe fantasy, tłumaczy, jak przygotowuje się do pracy nad powieścią historyczną i dlaczego wzorzec literatury odnajduje w sagach rodzinnych.
Nocny stolik #13. Stanisław Łubieński: Słabo sobie radzę z literaturą, która stawia opór
Stanisław Łubieński, eseista i miłośnik przyrody, opowiada o książkach, do których nigdy nie zajrzał, o tych, których nie wypada wydawać, o przygodzie z Orwellem i literaturą przygodową, a także o swoim prostym guście i książkach, którymi gardził.
Nocny stolik #14. Jacek Gutorow: Zawsze jest ciąg dalszy
Jacek Gutorow, poeta, tłumacz, krytyk literacki, badacz literatury i eseista, opowiada o tym, po co mu literatura, o obsesyjnych powrotach, przyjemnościach języka, aktualności Wyspiańskiego i Kochanowskiego, przygodzie z Leonardem Cohenem i odkryciu św. Tomasza z Akwinu, a także o otwarciu na tekst i książkach, które prowadzą do innych książek.
Nocny stolik #15. Małgorzata Rejmer: Bardzo potrzebuję języka
Małgorzata Rejmer, prozaiczka i reporterka, opowiada o lekturach formacyjnych, XIX-wiecznej Rosji Gorkiego, która odbija współczesny neoliberalizm, uniwersalności reportażu, ścianie wypisanej cytatami z Grochowiaka, Ratonia i Plath, wpływie Herty Müller i warsztacie Swietłany Aleksijewicz, a także pracy nad Błotem słodszym niż miód, o czytaniu w wiecznym stanie czuwania i pożytkach z milczenia.
Nocny stolik #16. Olga Drenda: Jestem grzebiuszką
Olga Drenda, autorka książek, dziennikarka, tłumaczka i etnolożka, opowiada o czytaniu ruchem konika szachowego, zamiłowaniu do szrotu literackiego, nauce czytania fabuł, byciu lisem kapitalisem i duchologicznym azylu, a także wyjawia, jaka jest jej ulubiona powieść.
Nocny stolik #17. Justyna Bargielska: Nie ma domu bez książek
Justyna Bargielska, poetka i prozaiczka, opowiada o fascynacji światem Lovecrafta i RPG-ami, problemach z beletrystyką, trudnej sztuce szukania książek we własnym domu, poezji, która zmusza do płaczu, książce swojego życia, a także o czytaniu pod kątem wychowywania dzieci.
Nocny stolik #18. Karol Maliszewski: Zachować radość i wolność czytania
Karol Maliszewski, poeta i krytyk literacki, zdradza swoje ostatnie lektury, mówi o radości czytania, czytelniczych dreszczach, opowiada o książkach z dzieciństwa i młodości, a także o bibliotece jako świątyni.
Nocny stolik #19. Rafał Woś: Książki długo mnie męczyły
Rafał Woś, dziennikarz i publicysta ekonomiczny, opowiada o lekturach ekonomiczno-biznesowych, powrocie do ulubionych książek z dzieciństwa, nauce czytania na kryminałach Agathy Christie, pierwszej książce, przez którą stracił kontakt z rzeczywistością, niechęci do reportaży, fascynacji Austro-Węgrami i powieści, w której Niemcy kolonizują Księżyc.
Nocny stolik #20. Weronika Murek: Bylejakość języka bierze się z bylejakości myślenia
Pisarka Weronika Murek opowiada o książkach, które ją zassały, i tych, które ją ukształtowały, zdradza, jaka powieść uruchamia jej wyobraźnię i przybliża ostatnie czytelnicze zachwyty.
Nocny stolik #21. Rafał Wojasiński: Autentyczność w literaturze to rodzaj demagogii
Prozaik i dramaturg Rafał Wojasiński, tegoroczny laureat Nagrody im. Marka Nowakowskiego, opowiada o czytaniu Gombrowicza na snopku, fascynacji Dziennikami Kafki, twórczością Różewicza i Miłosza, a także sztuczności świata i języku odrywającym się od człowieka.
Nocny stolik #22. Jakub Kornhauser: Uwielbiam czytać w pociągach
Jakub Kornhauser, poeta, eseista, tłumacz i literaturoznawca, opowiada między innymi o fascynacji francuską szkołą poematu, inspiracji literaturą podróżniczo-reporterską, pograniczności awangardy, wpływie próz poetyckich Herberta na własną twórczość i rumuńskich filozofach.
Nocny Stolik #23. Prof. Marek A. Cichocki: Nie zatracić rozkoszy czytania
Filozof i politolog Marek A. Cichocki opowiada o swoich ostatnich lekturach, książkach formacyjnych, sentymencie do porządnej polskiej prozy i o tym, czego szuka w literaturze.
Nocny stolik #24. Mariusz Czubaj: Odpadam od znacznych połaci polskiej literatury
Pisarz i kulturoznawca Mariusz Czubaj zdradza, kogo uważa za Coehlo współczesnych problemów polityczno-światopoglądowych i jaka literatura robi na nim największe wrażenie.
Nocny stolik #25. Jerzy Jarniewicz: Książka przeczytana raz jest książką nieprzeczytaną
Poeta, krytyk literacki i tłumacz Jerzy Jarniewicz opowiada o różnicach między tłumaczeniem a lekturą, książce i krześle jako parze kochanków, czytaniu dla przyjemności, mimo ołówka w ręku, brakach polskiej prozy, a także wyznaje, co chciałby przełożyć, gdyby miał czas.
Nocny stolik #26. Magdalena Kicińska: Po co kupować pastę do zębów, skoro mogę kupić książkę
Magdalena Kicińska, reporterka i poetka, opowiada między innymi o różnicy między czytaniem zawodowym a tym dla przyjemności, o klubie książki, któremu zawdzięcza wiele czytelniczych fascynacji, nieufności do wydawniczego marketingu, drodze od literatury pięknej do reportażu, poezji jako narzędziu, a także o książkach, które przekazała więźniom.
Nocny stolik #27. Daniel Odija: Szukam wybitnego zdania
Prozaik Daniel Odija opowiada o braku cierpliwości do sążnistych powieści, wypieszczonych opowiadaniach Carvera, literaturze teologicznej, hołdach dla pisarzy we własnej twórczości, zainteresowaniu komiksem w ostatnich latach, a także o zainfekowaniu Gombrowiczem.
Nocny stolik #28. Piotr Milewski: podobno od podstawówki uparcie powtarzałem, że będę pisał
Piotr Milewski, pisarz i podróżnik, opowiada między innymi o mistrzach literatury podróżniczej, o tym, czego szuka w literaturze podróżniczej i literaturze w ogóle, o literackich powodach wyjazdu do Japonii, porządkowaniu świata przez poezję, a także o książkach Mariusza Wilka i ciągłych powrotach do Nicolasa Bouviera.
Nocny stolik #29. Aleksandra Zielińska: Nie lubię książek, które mają wciągać z samego złożenia
Prozaiczka Aleksandra Zielińska opowiada o nieufności wobec Polskiej Szkoły Reportażu, problemie etykietowania książek, a także o tym, czego szuka w prozie.
Nocny stolik #30. Mariusz Sieniewicz: Często zadręczam się jedną piękną frazą
Prozaik i dramatopisarz Mariusz Sieniewicz opowiada o uroku i pojemności krótkich form na przykładzie Williamsa i Reznikoffa, powrotach do Whitmana i Walsera, poszukiwaniu literackiej osobności, śmierci krytyki literackiej, a także o prowadzeniu życia bardziej w literackich przestrzeniach niż prawdziwym życiu.
Nocny stolik #31. Anna Matysiak: Lubię, gdy język jest narzędziem badania świata
Poetka i wydawczyni Anna Matysiak opowiada o swojej pracy redaktorskiej, odkrywaniu nowych poetyckich głosów, rzadkich lekturach dla przyjemności, lekturach formacyjnych i odwiecznej ludzkiej potrzebie opowiadania historii.
Nocny stolik #32. Łukasz Orbitowski: Powiadają, że kto czyta, żyje dwa razy, a mnie życia brakuje
Pisarz Łukasz Orbitowski opowiada o swoich najbliższych lekturach, ostatnich zachwytach, początkach przygody z książkami, końcu czytania dla przyjemności, a także zdradza, dzięki komu został pisarzem i z jakimi nieżyjącymi twórcami by się spotkał, gdyby miał taką okazję.
Nocny stolik #33. Robert Małecki: Mój świat zaczął się kręcić dzięki Holmesowi
Pisarz Robert Małecki opowiada o słuchaniu audiobooków, ostatnich czytelniczych zachwytach, kuszących okładkach, trwałej fascynacji książkami Conan-Doyle’a, nawróceniu na Saint-Exupery’ego, a także o książce, która sprawiła, że zapragnął zostać pisarzem.
Nocny stolik #34. Marek Krajewski: Nie zapowiadałem się na pisarza
Marek Krajewski, żywy klasyk polskiego kryminału retro, opowiada o miłości do Forsytha, pisaniu Prusem i rozbracie z beletrystyką. Zdradza też, jakie lektury towarzyszyły mu w ciemną noc stanu wojennego, ile książek rocznie czyta oraz w jaki sposób Zbigniew Herbert utwierdził go w tym, że powinien zająć się filologią klasyczną.
Nocny stolik #35. Wojciech Zembaty: W podstawówce miałem ksywkę „czytelnik”
Pisarz Wojciech Zembaty, autor cyklu Głodne słońce, opowiada o zachwycie Chłopami Reymonta, książkach, po lekturze których chodził jak struty, czytaniu westernów dla przyjemności i książek fantasy „zawodowo”, niechęci do czystego science-fiction, aktualności Franka Herberta i rozkoszy płynącej z odkrywania autorów, których nikt nie czytał, a także o pisarzu, który sprawił, że został fantastą.
Nocny stolik #36. Dominika Słowik: Mam książkowe FOMO
Dominika Słowik, prozaiczka i niedawna laureatka Paszportu Polityki, opowiada zarówno o fascynacji W.G. Sebaldem, jak i o tym, ile wzruszeń dostarczyła jej swego czasu lektura sagi o Wiedźminie. A także o lekturze książek herstorycznych, dziecięcym doświadczeniu naiwnego czytania, odkrywaniu dla siebie zapomnianych autorów i o tym, dlaczego poznawanie autorów ulubionych książek jest niepotrzebne.
Nocny stolik #37. Jarosław Kamiński: Człowiek pierwotny polował na zwierzynę, ja poluję na książki
Autor takich powieści jak „Tylko Lola”, „Rozwiązła” czy ostatnio „Psy pożrą ciało Jezebel” tym razem opowiada nie o książkach, które napisał, ale o tych, które czyta. Okazuje się, że Jarosław Kamiński na liście lektur ma ostatnio przede wszystkim pozycje poświęcone kryzysowi klimatycznemu, lubi szukać książek w skupach makulatury, a ponad wszystko ceni literacki nonkonformizm i twórczość Marcela Prousta.
Nocny stolik #38. Michał Tabaczyński: Mogę sobie pozwolić na wybredność
Michał Tabaczyński, eseista, tłumacz i krytyk literacki, opowiada o swoich ludziach, cudownej bezczelności Davida Fostera Wallace’a, pięknej plejadzie polskich eseistów, pokracznych tłumaczeniach, czytelniczej wolności, a także o byciu młodszym krewnym Gospodinowa i synem Bieńczyka.
Nocny stolik #39. Julia Fiedorczuk: Żyję bardzo mocno przez lektury
Poetka, prozaiczka, tłumaczka i krytyczka literacka Julia Fiedorczuk opowiada o obsesyjnych lekturach Flauberta, Johnie Cage’u, którego zawsze ma pod ręką, o planach, by czytać mniej, lecz uważniej, a także o swej najnowszej powieści i ekopoetyce.
Nocny stolik #40. Stanisław Aleksander Nowak: Literaturę powinno się traktować uczciwie
Prozaik, felietonista i dramatopisarz Stanisław Aleksander Nowak opowiada o fascynacji Hrabalem, Schulzem, zdradza, z powodu jakiego pisarza trafił do marynarki wojennej i co wtedy czytał, a także tłumaczy, dlaczego nie wyda kolejnych powieści.
Nocny stolik #41. Adam Kaczanowski: Każda genialna książka jest dla mnie wezwaniem do roboty
Poeta i prozaik Adam Kaczanowski, laureat zeszłorocznej Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w kategorii „Książka roku”, opowiada między innymi o bezinteresowności czytania, wpływie fantastyki na jego twórczość, odziedziczonym genetycznie czytaniu w wannie, niszczeniu książek i o tym, co najbardziej go w literaturze zniechęca.
Nocny stolik #42. Mira Marcinów: Czytam, kiedy tylko się da
Mira Marcinów, prozaiczka, filozofka, autorka Historii polskiego szaleństwa i debiutu prozatorskiego Bezmatek, zdradza, co czyta swoim dzieciom, jakim sposobem udaje jej się czytać wyłącznie dla siebie, dlaczego nie powinna czytać w nocy, mówi także o prymacie formy nad treścią, nieczułości na fabuły i chowaniu książek pod łóżkiem.
Nocny stolik #43. Maciej Bobula: Czytać wnikliwiej
Poeta i prozaik Maciej Bobula, laureat Silesiusa 2019 za najlepszy debiut, opowiada o swoich guilty pleasures, wpływie, jaki wywarli na niego Tuwim i Burroughs, wyjawia, jakich polskich autorów czyta zawsze, a także mówi, co koniecznie trzeba przeczytać.
Nocny stolik #44. Marta Kwaśnicka: Musimy czytać bezinteresownie
Pisarka, krytyczka i redaktorka Marta Kwaśnicka, laureatka tegorocznej Nagrody im. Marka Nowakowskiego, opowiada o lekturach dla przyjemności i przyjemności z lektur, czytelniczych zachwytach, o które trudno, tłumaczy, po co czyta i wyjawia zachwyty literackie – pierwsze i ostatnie.
Nocny stolik #45. Piotr Siemion: Człowiek jest stworzeniem narracyjnym
Prozaik i tłumacz Piotr Siemion wyjawia, co ma w swym czytelniczym stosiku, opowiada o poszukiwaniu „złudnej chwili zachwytu”, powieści, z której pamięta każde słowo, a także o swojej „powieści disco” i o tym, co ma wspólnego pisanie z istnieniem.
Nocny Stolik #46. Maciej Świerkocki: Wykorzystuję każdą szczelinę, by uzupełniać braki lekturowe
Tłumacz i pisarz Maciej Świerkocki opowiada o pracy nad przekładem „Ulissesa” Jamesa Joyce’a i książką poświęconą tej powieści, mizantropii tłumacza, rzadkich lekturach dla przyjemności i lekturach formacyjnych, decydującym spotkaniu z „Literaturą na Świecie”, a także zdradza, kto według niego jest pisarzem wszech czasów.
Filmoznawca Michał Oleszczyk opowiada o swoich ostatnich „filmowych” lekturach, haju intelektualnym związanym z lekturą przepastnych powieści, książkach, które go uformowały, i tych, do których powraca, a także o ekstatycznej nieufności krytyka.
Nocny stolik #48. Małgorzata Łukasiewicz: Nie ma nic lepszego niż spędzić całe życie na czytaniu
Tłumaczka literatury niemieckojęzycznej, krytyczka literacka i eseistka Małgorzata Łukasiewicz opowiada o dzikim niedosycie wynikającym z czytania prawdziwej literatury, przyjemności lektury bez zobowiązań, frajdzie z ponownych lektur, uwielbieniu dla Lalki, a także wyjaśnia, dlaczego po polsku Das Perfum Süskinda to Pachnidło, zaś książki są takie jak ludzie.
Nocny stolik #49. Olga Gitkiewicz: Lubię książki, które już czytałam
Reporterka i prozaiczka Olga Gitkiewicz opowiada o reporterach, którzy jej imponują, o tym, co ją w literaturze zachwyca, o książkowym binge-watchingu, o „Lincolnie w Bardo” i „Normalnych ludziach”, a także zdradza, kiedy nie jest w stanie nic czytać i o czym będzie jej kolejna książka.
Nocny stolik #50. Wit Szostak: Nie dają mi satysfakcji teksty, które wykorzystują zastane techniki
Prozaik Wit Szostak opowiada o swoich pisarskich długach, feerii pustych eksperymentów, która niczemu nie służy, języku, który na nowo ustanawia świat, niepotrzebnym ściąganiu się literatury z filmem, a także tłumaczy, dlaczego woli ambitne porażki od łatwych zwycięstw.
Nocny stolik #51. Krzysztof Bielecki: Chcę czytać, żeby się zachwycać
Prozaik Krzysztof Bielecki opowiada o powrotach, które bolą, klęskach, które w życiu są najciekawsze, rewolucyjności Gabriela Garcii Marqueza, czasach, w których czytał bez umiaru i żył bez umiaru, przejęciu poezją Wojaczka, a także o świętości literatury.
Nocny stolik #52. Barbara Sadurska: czytanie jest podstawą wszystkich moich aktywności
Prozaiczka Barbara Sadurska, laureatka Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza, opowiada o metaforyzowaniu codzienności, swojej następnej książce, czytaniu dzieciom od małego, przyjemności czytania dla rozumienia, nie dla erudycji, lekturach, które wybijają z zadowolenia i uruchamiają wątpliwości a także o czytaniu do rana.
Nocny stolik #53. Marcel Woźniak: Niemożność przeczytania wszystkiego zabija
Marcel Woźniak, prozaik i biograf Leopolda Tyrmanda, opowiada, ile wspólnego z rzeczywistością ma Tyrmand-legenda, o bohaterach, którzy żyją z nim do dziś, a także wyjawia, że marzy aby jeździć autobusem od pętli do pętli, czytając Hrabiego Monte Christo.
Nocny stolik #54. Wojciech Jagielski: czytanie dla przyjemności odkładam na emeryturę
Reporter i dziennikarz Wojciech Jagielski opowiada o swojej przygodzie z Hemingwayem i literaturą amerykańską, roli Ryszarda Kapuścińskiego w swoim życiu, o lekturach z dzieciństwa, a także ideale dziennikarstwa.
Nocny stolik #55. Anna Kamińska: demoluję książki
Pisarka i dziennikarka Anna Kamińska opowiada m.in. o demolowaniu czytanych książek, uwielbieniu dla literatury rosyjskiej, kompulsywnym notowaniu, a także o kontakcie z czytelnikami w czasie pandemii.
Nocny stolik #56. Aleksandra Lipczak: Czytam dużo „z myślą o”
Dziennikarka i reporterka Aleksandra Lipczak opowiada o tym gdzie i kiedy czyta, o aktualnych lekturach, nieszczególnie nieprzyjemnym czytaniu do pracy, o książce, która wprawiła ją w stan delirium, a także o tym, jakie powinny być książki dla dzieci.
Prozaik i tłumacz Maciej Płaza opowiada o pracy nad swoją najnowszą powieścią pt. Golem, odcięciu od świata podczas pisania, wspaniałej, bogatej żydowskiej polszczyźnie Juliana Stryjkowskiego, powrocie do Thomasa Manna i lekturze Josepha Rotha, dobrodziejstwach wolnego zawodu
Nocny stolik #58. Jerzy Porębski: Dokument jest taką samą prawdą jak każda inna prawda
Jerzy Porębski, reżyser, producent i scenarzysta, opowiada o swych aktualnych lekturach, karierze agenta literackiego, literaturze górskiej i literaturze czeskiej.
Nocny stolik #59. Miłosz Waligórski: Staram się być podejrzliwy wobec słowa
Miłosz Waligórski, tłumacz, poeta i prozaik, opowiada m.in. o tym, czego szuka w książkach, o niedocenianych redaktorach, pracy tłumacza, literaturze jako sferze wolności i „swoich” pisarzach.
Nocny stolik #60. Jarosław Maślanek: doświadczyć ścisku w gardle
Prozaik Jarosław Maślanek opowiada o swej najnowszej powieści Liczby ostatnie, młodzieńczej fascynacji dystopiami, ekologicznym zwrocie w swojej twórczości, literaturze o przegranych, wrażeniu, jakie zrobili na nim David Foster Wallace i Denis Johnson, książkach Niszy i światach widzianych oczami kogo innego.
Nocny stolik #61. Dominika Buczak: od zawsze interesowały mnie opowieści kobiet
„Wydawało mi się, że reportaż może najpełniej opowiedzieć o życiu. Teraz bardziej odpowiada mi wizja świata wydestylowana z rzeczywistości w dobrej prozie” – mówi dziennikarka i prozaiczka Dominika Buczak.
Nocny stolik #62. Zofia Bałdyga: pomyśleć wiersz po polsku
Poetka i tłumaczka Zofia Bałdyga, uhonorowana niedawno przez „Literaturę na Świecie” w kategorii Nowa Twarz, opowiada o współczesnej scenie poetyckiej w Czechach, jej podobieństwie do polskiej sceny, pracy nad antologią Sąsiadki i wychodzeniu ze strefy językowego komfortu
Nocny stolik #63. Mariusz Urbanek: fakty to nie wszystko
Mariusz Urbanek, pisarz, publicysta, autor poczytnych biografii, opowiada o pojedynku na pistolety, micie II RP, literaturze, która się nie zestarzała, fascynacji twórczością i postacią Gałczyńskiego, a także o pracy biografa.
Nocny stolik #64. Michał Cetnarowski: lektury rozpieszczonego mózgu
Michał Cetnarowski, pisarz, redaktor i publicysta, opowiada m.in. o ćwiczeniu się w czytelniczym zen, ślizganiu się po powierzchni tekstów kultury, książkach, które zrobiły na nim największe wrażenie w ostatnim czasie, roli Tolkiena i „Nowej Fantastyki” w swoim życiu, a także o tym, jak miewa się współczesna fantastyka.
Nocny stolik #65. Teresa Tyszowiecka blasK!: tłumacz zawsze znajdzie to, czego mu trzeba
Teresa Tyszowiecka blasK!, laureatka tegorocznej Nagrody za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego za przekład książki Afrykańskie korzenie UFO Anthony’ego Josepha, opowiada m.in. o roli tłumaczki w odświeżaniu polszczyzny, swym niemożliwym zadaniu, uwielbieniu dla spoken poetry i literatury amerykańskiej, a także o autorach, do których wraca najczęściej.
Nocny stolik #66. Bogusława Sochańska: szkoda mi czasu na książki, które nie były dla mnie ważne
Tłumaczka i eseistka Bogusława Sochańska opowiada m.in. o literaturze duńskiej, wyrywaniu życiu czasu na czytanie, lekturach poezji, powrocie do Nabokova, emigranckiej perspektywie, planach tłumaczeniowych i magii oraz sensie wielkiej poezji.
Nocny Stolik #67. Łukasz Musiał: nie poszukuję w literaturze recept na dobre życie
Literaturoznawca, eseista i tłumacz Łukasz Musiał opowiada m.in. o ofensywie ideologiczności i źle pojętego moralizatorstwa w refleksji nad literaturą, polityczności i autonomiczności literatury, nienasyceniu życiem, które prowadzi do lektur, przygodzie z tłumaczeniem Kafki i Walsera, a także o Wielkiej Encyklopedii PWN, która ukształtowała jego sposób patrzenia na świat.
Nocny stolik #68. Bartosz Sadulski: lepiej pamiętam skład Leeds niż fabułę ostatnio czytanej książki
„Przeważnie niezdolność do werbalnych popisów maskuję albo coś przesadnie hejtując, albo chwaląc. W ten sam sposób, z przesadną emfazą, mówię o książkach, których nie czytałem, jestem w tym znakomity” – mówi prozaik i (nieczynny już) poeta Bartosz Sadulski.
Nocny stolik #69. Paweł Grabowski: chciałbym być skazany na Herberta
Poeta, dramaturg, chirurg i społecznik Paweł Grabowski opowiada o pracy nad dramatem poświęconym Stanisławie Umińskiej, ostatnich lekturach, fascynacji poezją Herberta i sprawach ostatecznych.
Nocny stolik #70. Elżbieta Łapczyńska: do debiutu przygotowujesz się całe czytelnicze życie
Dramaturżka i prozaiczka Elżbieta Łapczyńska, laureatka tegorocznej Nagrody Conrada, opowiada o wariackim pociągu do Stanisława Czycza i literackich dziwactw, powrotach do klasyki, fikcji wzbogacającej nasze rozumienie fundamentalnie ważnych doświadczeń, o tym, co ostatnio zrobiło na niej największe wrażenie, a także wyjawia, przez co nie może spać.
Nocny stolik #71. Sława Lisiecka: tłumaczenie i wydawanie uzależnia
Sława Lisiecka, tłumaczka literatury niemieckojęzycznej i wydawczyni, opowiada m.in. o przekładaniu Nietzschego, Bernharda i innych gigantów, pracy nad tłumaczeniem Człowieka bez właściwości Roberta Musila, wyższości Mickiewicza i Słowackiego nad Goethem, starzeniu się języka i konieczności dokonywania nowych przekładów, a także o tłumaczeniu podczas przyjęć i własnych próbach literackich.
Poeta i prozaik Krzysztof Jaworski opowiada o mniemanym minimalizmie, elementarnym braku wspólnoty, poezji jako kwintesencji języka, którym wszyscy się posługujemy, a przede wszystkim o swym najnowszym zbiorze, Jak pięknie.
Prof. Uniwersytetu Śląskiego, wybitna conradystka Agnieszka Adamowicz-Pośpiech opowiada o swej najnowszej książce Adaptacje biografii i twórczości Josepha Conrada w kulturze współczesnej, początkach przygody z twórczością autora Jądra ciemności, marce Conrad w popkulturze, a także o lekturach – tych dla niej formacyjnych i tych, po które dopiero sięgnie.
Laureat Silesiusa za debiut i Nagrody Literackiej Gdynia za poemat Bailout, autor siedmiu książek z wierszami i jednoaktówki Katedra Tomasz Bąk opowiada o swoim cyklu XXI, katastrofie klimatycznej i wielonarracjach, które mogłyby wreszcie pobudzić do działania, książkach ekonomicznych, poetach, którzy go inspirują, poeteinmancie, a także o aktualnych lekturach.
Nocny Stolik #75. Krzysztof Umiński: od małego cieszyły mnie słowa
Krzysztof Umiński, tłumacz z języków francuskiego i angielskiego, autor książki Trzy tłumaczki, poświęconej Joannie Guze, Marii Skibniewska i Annie Przedpełskiej-Trzeciakowskiej, opowiada m.in. o niewdzięcznym losie tłumacza literatury, pamięci językowej, samotności wymuszonej pracą, lekturach z młodości i tych formacyjnych, a także o tym, jak książki służą prestiżowi i dystynkcji.
Nocny stolik #76. Anna Cieplak: sięgam po książki, które otwierają przede mną nową perspektywę
Prozaiczka Anna Cieplak, laureatka Nagrody Conrada, Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza i Stypendium im. Albrechta Lemppa za rok 2022, opowiada o tym, jaka literatura ją interesuje i o co chodzi w prozie, dlaczego czytanie nie nigdy nie kojarzyło jej się z przyjemnością, o empatii i egzotyzacji, a także o szukaniu książek, które pomagają zobaczyć, że coś nas jeszcze łączy.
Nocny stolik #77. Carlos Marrodán Casas: nie mam pojęcia kiedy i co czytają tłumacze
Carlos Marrodán Casas, wybitny tłumacz z języka hiszpańskiego, opowiada, jak dzięki strzaskanemu barkowi przetłumaczył Octavia Paza, miłości to tekstów tłumaczonych do szuflady, pracy tłumacza w PRL-u, latach 90. i dziś, współpracy z wybitnymi redaktorkami, a także o wielkich prozaikach, których przekładał, od Garcii Marqueza i Vargasa Llosy po Maríasa i Bolaño.
Nocny stolik #78. Łukasz Barys: chcę pisać książki, które nie będą sezonową modą
Łukasz Barys, prozaik i poeta, laureat Paszportu „Polityki” za debiutancką powieść Kości, które nosisz w kieszeni, opowiada o swojej nowej książce, która ukaże się niebawem, zdradza, kiedy ma ochotę bawić się w pasterza, mówi także o pisarzach, którymi się inspiruje, hipsterskich debiutach i ostatnich czytelniczych zachwytach.
Krzysztof Majer, tłumacz literatury pięknej i adiunkt w Zakładzie Literatury i Kultury Północnoamerykańskiej na Uniwersytecie Łódzkim, opowiada m.in. o tym, co pociąga go w literaturze, pracy nad powieściami Marksona, Thompsona i Gurnaha, swych literackich fascynacjach, redaktorach jako sprzymierzeńcach i pragnieniu, by dzielić się z polskimi czytelnikami tym, co się odkrywa.
Nocny stolik #80. Jacek Giszczak: francuszczyzna Prousta niczym nie różni się od współczesnej
Jacek Giszczak, tłumacz literatury francuskojęzycznej, kompozytor, autor tekstów piosenek i prozaik, opowiada o pozycji literatury francuskiej wczoraj i dziś, prozie Mohameda Mbougara Sarra, afrykańskim feminizmie, obecności czarnej literatury w Polsce, pracy nad przekładem Strony Guermantów Marcela Prousta i… dyktowaniu tłumaczeń.
Nocny stolik #81. Agnieszka Taborska: Topor staje się coraz bardziej aktualny
Agnieszka Taborska, pisarka, historyczka sztuki, romanistka i tłumaczka, opowiada o pracy nad Dziełami wybranymi Rolanda Topora, renesansie jego twórczości we Francji, swojej znajomości z autorem Chimerycznego lokatora, francuskich surrealistach i polskich „toporologach”.
Nocny stolik #82. Magdalena Salik: fantastyka uprawnia do niedociągnięć
Magdalena Salik, pisarka i dziennikarka popularnonaukowa, opowiada między innymi o swoich największych fascynacjach literackich, oczekiwaniach wobec literatury fantastycznonaukowej, odkryciu Bernharda i Saundersa, a także o pracy nad powieścią Płomień, za którą została nagrodzona Nagrodą Literacką im. Jerzego Żuławskiego w 2022 oraz Nagrodą im. Janusza A. Zajdla.
Nocny stolik #83. Paweł Rzewuski: od samej akcji bardziej interesuje mnie myśl autora
Paweł Rzewuski, prozaik, filozof i historyk, opowiada m.in. o literackich Kresach, książkach, które inspirują go do pracy, prozie Józefa Mackiewicza, powrotach do klasyków i powieściach, których programowo zamierza nie przeczytać.
Nocny stolik #84. Radek Rak: lubię być naiwnym czytelnikiem
Radek Rak, autor m.in. powieści „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli” i „Agla. Alef”, jest jedynym laureatem Nagrody Literackiej „Nike” w jej dotychczasowej historii kojarzonym z fantastyką. W rozmowie z Instytutem Książki opowiada o swoich literackich mistrzach, miłości do literatury gatunkowej, duchowo-czytelniczych przygodach, a także o tym, że aby coś naprawdę zrozumieć, musi o tym napisać.
Nocny stolik #85. Adam Wiedemann: w pisaniu pomaga czytanie rzeczy „gorszych”
Adam Wiedemann, poeta, prozaik, tłumacz, krytyk literacki i muzyczny, opowiada m.in. o swoich zwyczajach czytelniczych, pierwszych lekturach i lekturach licealnych, wstrząsie, jakim było dla niego zderzenie z poezją Grochowiaka, a także wyjawia, jakich poetów naśladował w młodości i dzięki czytaniu jakiego pisarza świat mógłby wyglądać lepiej.
Nocny stolik #86. Zofia Stanecka: pierwsze wagary w życiu spędziłam w bibliotece
Pisarka Zofia Stanecka, otoczona zbiorem swoich ulubionych lektur, opowiada o książkach, z którymi dorastała i z którymi dyskutuje do dziś, a także o wybaczaniu autorom oraz o tym, w jaki sposób można wygrać ze smokiem.
Nocny stolik #87. Michał Protasiuk: powinnością fantastyki nie jest przewidywanie przyszłości
Michał Protasiuk, dwukrotny laureat Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego, jest pisarzem po godzinach, a na co dzień pracuje w firmie technologicznej. W rozmowie z Instytutem Książki opowiedział m.in. o swojej fascynacji fantastyką, aktualności książek Philipa K. Dicka i o tym, dlaczego warto czytać utwory braci Strugackich.
Nocny stolik #88. Roksana Jędrzejewska-Wróbel: książki wołają mnie z półek
Roksana Jędrzejewska-Wróbel to pisarka, scenarzystka i literaturoznawczyni, autorka popularnych i nagradzanych książek dla dzieci i młodzieży. W ostatnich latach wydała m.in. powieść Stan splątania i książki z cyklu Siedem szczęśliwych. Baśnie nie dość znane. W rozmowie z Instytutem Książki opowiada m.in. o intuicyjnym doborze lektur, zapożyczonym od książkowej Polyanny wyuczonym optymizmie, a także o tym, że w literaturze najbardziej lubi prawdziwe historie i poezję.
Nocny stolik #89. Wojtek Wawszczyk: tradycyjna literatura mi nie wystarcza
Wojtek Wawszczyk jest scenarzystą, rysownikiem, autorem takich komiksów jak świetny „Pan Żarówka” i niedawno wydany „Fungae”, a poza tym także reżyserem i twórcą animacji. Jest również pierwszym twórcą komiksów, z którym porozmawialiśmy w ramach cyklu „Nocny stolik”. Postanowiliśmy zatem wykorzystać okazję i podyskutowaliśmy głównie o literaturze obrazkowej.
Nocny Stolik #90. Andrzej Sapkowski: książki mnie ukształtowały i sprawiły, że sam zacząłem pisać
Andrzej Sapkowski opowiada o książkach, które w ostatnim czasie zrobiły na nim wrażenie, o tym, jak to się stało, że został pisarzem, mówi o rehabilitacji fantastyki, a także wyjaśnia, dlaczego gatunkowi fantasy przypięto „uwłaszczającą łatkę eskapizmu”.
Nocny stolik #91. Weronika Gogola: tłumaczka „małych literatur” powinna zawsze mieć coś w zanadrzu
Weronika Gogola, pisarka i tłumaczka z języka słowackiego, opowiada o sytuacji literatury słowackiej i jej postkolonialnym statusie, najciekawszych zjawiskach językowych za naszą południową granicą, swojej pracy twórczej i książkach, które ją zachwyciły.
Nocny Stolik #92. Jakub Nowak: Sienkiewicz był fenomenalnym stylistą
Chociaż pierwsze opowiadanie science fiction opublikował niemal dwadzieścia lat temu, powieściowo zadebiutował dopiero w ubiegłym roku. Jego świetnie przyjęta powieść „To przez ten wiatr” nie ma jednak z fantastyką zbyt wiele wspólnego – jej akcja jest oparta o prawdziwy wyjazd Heleny Modrzejewskiej i Henryka Sienkiewicza do Stanów Zjednoczonych. W najnowszej rozmowie z cyklu „Nocny stolik” porozmawialiśmy z Jakubem Nowakiem nie tylko o jego niejednoznacznym stosunku do Sienkiewicza, ale także o wielkiej miłości do literackiego popu i jeszcze większej – do literatury amerykańskiej.
Nocny Stolik #93. Anna Brzezińska: dość szybko nauczyłam się nieufności do gatunkowych szufladek
Anna Brzezińska, trzykrotna laureatka Nagrody im. Janusza A. Zajdla, opowiada o tym, jakie książki ukształtowały jej wyobraźnię w młodości, skąd wzięło się u niej zainteresowanie fantastyką i ile tekstów źródłowych trzeba przeczytać, żeby napisać książkę historyczną.
Nocny Stolik #94. Robert J. Szmidt: książki w oryginale nie są lepsze
Jest przede wszystkim pisarzem, autorem między innymi cykli Pola Dawno Zapomnianych Bitew i Szczury Wrocławia, ale także tłumaczem, byłym redaktorem naczelnym pisma „Science Fiction” i wydawcą, a z wykształcenia – marynarzem. W rozmowie z Instytutem Książki Robert J. Szmidt opowiedział o tym, na co zwraca uwagę w trakcie czytania książek i dlaczego krzywdzące są próby zaszufladkowania fantastyki jako literackiego disco polo.
Nocny Stolik #95. Maria Karpińska: wierzę, że literatura ma moc przemiany
„Moją pierwszą samodzielnie przeczytaną książką były Dzieci z Bullerbyn, które przeczytałam potem kolejnych osiem razy z rzędu, bo bałam się sięgnąć po inne książki” – mówi prozaiczka Maria Karpińska. Autorka powieści Żywopłoty i Ucichło opowiada m.in. o swoich aktualnych lekturach, fascynacji literaturą włoską, zdradza też, co czyta synkowi i jakie książki najczęściej kupuje w prezencie.
Nocny stolik #96. Jakub Ćwiek: wstydzić należy się tylko literatury, która utrwala szkodliwe wzorce
Jakub Ćwiek, pisarz i współzałożyciel wydawnictwa Pulp Books, mówi o magii opowiadań, o słuchaniu książek, a także o tym, jakiej literatury należy się wstydzić i na czyje książkowe rekomendacje warto zwrócić uwagę.
Nocny stolik #97. Mateusz Pakuła: w podróże wożę ze sobą torby pełne książek
Mateusz Pakuła jest przede wszystkim dramatopisarzem, laureatem i kilkukrotnym finalistą Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. Rozgłos poza światkiem teatralnym zdobył, wydając w 2021 roku książkę prozatorską pt. Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję, za którą został wyróżniony przez jury Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza wyjazdem na rezydencję literacką do Vence. W wywiadzie z cyklu „Nocny stolik” opowiedział o sobie, jako o czytelniku – takim, który czyta głównie literaturę popularnonaukową, poezję i komiksy.