Literatura

Wojciech Kudyba
(ur. 1965) – poeta, prozaik, krytyk, historyk literatury.
Wojciech Kudyba zadebiutował jako poeta wydanym w 1994 tomem Wierność w małej rzeczy. Charakterystyczną cechą jego dykcji poetyckiej jest „efekt poruszonej formy” (określenie autora). Zakwestionowane zostają przezeń utarte zwroty, rozerwane stałe związki frazeologiczne. Równocześnie język wierszy Kudyby emanuje prostotą i jasnością, która wydaje się wypływać z pragnienia poety, by pozornie nieważnym i drobnym doświadczeniom codzienności nadawać wyższy sens. Takim językiem Kudyba zapisuje refleksje zakorzenione głęboko w duchowości katolickiej. Sięga też często po motywy rodziny, domu, bliskiej okolicy. Jego utwory to manifestacja stale ponawianych aktów ufności w wykreowane dobro. W 2007 Kudyba wydał tom Gorce Pana. W wierszach nawiązujących do różnych miejsc rejonu Gorców poeta zawarł przemyślenia o kondycji ludzkiej duszy i jej przemianach w obliczu piękna rodzimej przyrody.
Z czasem do twórczości poetyckiej Kudyba dołączył prozatorską. W 2015 ukazała się jego pierwsza powieść Nazywam się Majdan. Jej bohaterem jest Petro Majdan, ukraiński doktorant kulturoznawstwa, intelektualista sercem tkwiący w swej udręczonej ojczyźnie. Język stylizowany na staropolszczyznę pozwala autorowi uniknąć sentymentalizmu i patosu. Wydane w 2020 roku I co dalej? to z kolei zbiór opowiadań. W krótkich formach Kudyba oryginalnie sportretował współczesnych, zwykle przeciętnych bohaterów, których głos wybrzmiewa w tomie doniośle i przejmująco. Krytyka wskazywała też na mocne osadzenie nowelistyki Kudyby w codzienności, na cechujące ją empatię i współczucie.
Szukając swego miejsca w różnych rejonach prozy, Kudyba skierował się na tory powieści historycznej. Tak powstał dwutomowy epos kreślący losy rodu Pułaskich w dobie stanisławowskiej. Autor przedstawia w nim całą gamę postaw Polaków wobec groźby utraty niepodległości, unikając przy tym łatwych ocen.
Wojciech Kudyba jest również autorem licznych rozpraw o literaturze współczesnej, wykładowcą akademickim i jurorem nagród literackich, aktywnym krytykiem literackim. Zarówno jego twórczość naukowa, jak i literacka wyróżniają się wysoką kulturą słowa i rozpoznawalnym, jasnym stylem.
Pisarz jest laureatem licznych konkursów poetyckich, w tym Konkursu Poetyckiego im. Rainera Marii Rilkego i Konkursu Poetyckiego im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu. W 2008 został uhonorowany Nagrodą im. Józefa Mackiewicza za Gorce Pana. Za tom nowel Kamienica nominowany do Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza (2019). Jego utwory ukazywały się w licznych pismach i antologiach zagranicznych w tłumaczeniu na angielski, niemiecki, francuski, słowacki, rosyjski i turecki.
BIBLIOGRAFIA
poezja:
- Wierność w małej rzeczy, Lublin: Polihymnia, 1994.
- Zwykły porządek rzeczy, Nowy Sącz: „Civitas Christiana”, 1997.
- Wiersze dla księdza Jana i innych bliskich osób, Nowy Sącz: „Civitas Christiana”, 1999.
- Tyszowce i inne miasta, Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2005.
- Gorce Pana, Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2007.
- Ojciec się zmienia, Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2011.
- W końcu świat, Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2014.
proza:
- Słowa bliskie, Kraków: Alleluja, 2003.
- Nazywam się Majdan, Warszawa: „Więź”, 2015.
- Kamienica, Kielce: Pewne Wydawnictwo, 2018.
- Imigranci wracają do domu, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2018.
- Pułascy, t. 1: Aut vincere, aut mori!, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020.
- I co dalej?, Kielce: Pewne Wydawnictwo, 2020.
- Pułascy, t. 2: Non alius regit, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2021.
AS