(1933–1999) – poeta.

Zadebiutował jako poeta w 1953 roku na łamach „Życia Literackiego”. Od tego czasu wiersze i artykuły publikował w licznych czasopismach, między innymi w „Nowej Kulturze”, „Twórczości”, „Tygodniku Powszechnym”. W 1957 roku założył grupę literacką Muszyna, a dziesięć lat później jako jeden ze współzałożycieli przyczynił się do powstania grupy Barbarus.

Od debiutu jego utwory były określane mianem poezji wizji, jako pełne fantazyjnych, kolorowych obrazów. Z biegiem czasu zaczął być kojarzony z liryką górską, wierszami pejzażowymi, a także z utworami nawiązującymi do miejskiego folkloru. Sprawił to tomik Powrót do kraju łagodności. Harasymowicz naturalnie łączy w nim elementy świata realnego, codziennej rzeczywistości z fantastyką, baśnią, wyobraźnią ludową. Tworzone z dziecięcą fantazją pejzaże jego poezji zaludniają krasnoludki, muzy, fauny, centaury, anioły, diabły, czarownice, rusałki. Elementy świata naturalnego swobodnie przechodzą w wymiar niezwykły – baśniowy, nadrealny. Poeta poszczególne utwory często łączył w większe cykle bądź poematy.

Do naczelnych tematów jego twórczości należy przyroda południowej Polski. Odnajdywał w niej zatarte ślady i wspomnienia kultury Łemków, takie jak opuszczone cerkwie czy cmentarze. Widać to w Elegiach Łemkowskich z tomu Podsumowanie zieleni. Autor ukazywał też folklor wielkomiejskich przedmieść, najczęściej krakowskiego Zwierzyńca. Opowiada o tym jeden z bardziej znanych jego wierszy Bar na stawach.

Harasymowicz chętnie posługiwał się też elementami kultury średniowiecznej i barokowej, między innymi w cyklu Barokowe czasy z tomu pod tym samym tytułem, w Polowaniu z sokołem czy poemacie Lisowczycy. Zaczerpnięte z tradycji rekwizyty zderzył tu ze współczesnym, codziennym doświadczeniem, biorąc je nieraz w ironiczny nawias. Obdarzony poczuciem humoru, posługiwał się często bezpośrednim, ciepłym liryzmem, który wyrażał sporą dozę czułości wobec świata. Z czasem coraz częściej wprowadzał do swoich utworów tony lęku i samotności. Możemy odnaleźć je w ostatnich tomikach wierszy.

Harasymowicz napisał dwa dramaty: Worożycha i Schronisko. Pierwszy z nich został opublikowany w piśmie „Dialog”, a drugi został zaadaptowany na słuchowisko radiowe i wyemitowany w Radiu Katowice. Jego utwory często stawały się inspiracją dla twórców z kręgu poezji śpiewanej, artystów z tak zwanej krainy łagodności. Jego utwory wykonywali między innymi Elżbieta Adamiak i Wojciech Belon. 

Poeta zdobył wiele nagród, w tym Nagrodę im. Stanisława Piętaka, Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1975), a następnie ponownie I stopnia (1985). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

BIBLIOGRAFIA

• Cuda, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1956.
• Powrót do kraju łagodności, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1957.
• Przejęcie kopii, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1958.
• Wieża melancholii, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1958.
• Genealogia instrumentów, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1959.
• Mit o świętym Jerzym, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1960.
• Ma się pod jesień, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1962.
• Podsumowanie zieleni, Warszawa: Czytelnik, 1964.
• Budowanie lasu, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965.
• Pastorałki polskie, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1966.
• Madonny polskie, Warszawa: Czytelnik, 1969.
• Zielony majerz, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969.
• Znaki nad domem, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
• Bar na stawach, Warszawa: Czytelnik, 1972.
• Zielnik, czyli Wiersze dla wszystkich. Pascha Chrysta. Poemat wielkanocny, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1972.
• Polska weranda, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1973.
• Córka rzeźnika. Łąka. Wyprzęgnięty tramwaj Europy, Warszawa: Czytelnik, 1974.
• Żaglowiec i inne wiersze, Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX”, 1974.
• Barokowe czasy, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1975.
• Banderia Prutenorum…, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976.
• Polowanie z sokołem, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1977.
• Cudnów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1979.
• Wiersze miłosne, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1979.
• Kasia cała z czekolady i z cukierków ma rękawy, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1980.
• Z nogami na stole, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1981.
• Wesele rusałek, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1982.
• Wiersze na igrzyska, Warszawa: Czytelnik, 1982.
• Dronsky, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1983.
• Wiersze sarmackie, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1983.
• Złockie niebo cerkiewne, Kraków: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa Książka Ruch”, 1983.
• Klękajcie narody, Warszawa: Czytelnik, 1984.
• Na cały regulator, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1985.
• Wiersze beskidzkie, Warszawa: Wydawnictwo PTTK, 1986.
• Lichtarz ruski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987.
• Ubrana tylko w trawy połonin, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
• Kozackie buńczuki, Kraków: Oficyna Literacka, 1991.
• Za co jutro kupimy chleb, Warszawa: Libraria, 1991.
• W Botanicznym wiersze ZEN, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1992.
• Czeremszanik, Łódź: Łódzki Dom Kultury, 1993.
• Zimownik, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1994.
• Samotny jastrząb, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1995.
• Wiersze z połonin, Warszawa: Towarzystwo Upowszechniania Czytelnictwa, 1996.
• Klasztor na księżycu, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1996.
• Srebrne wesele, Kraków: Oficyna Konfraterni Poetów, 1997.
• Miłość w górach, Warszawa: Wydawnictwo BIS, 1997.

TŁUMACZENIA

angielski:

• Genealogy of instruments [Genealogia instrumentów], tłum. Catherine S. Leach, Seymour Mayne, Ottawa: Valley Editions, 1974.
• Planting beeches [wybór wierszy], tłum. Victor Contoski, New York: New Rivers Press, 1975.
• w antologii: The new Polish poetry: a bilingual collection, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press, 1978.
• w antologii: Postwar Polish poetry: an anthology, Berkeley Los Angeles London: University of California Press, 1983.
• w antologiii: Contemporary East European poetry, New York–Oxford: Oxford University Press, 1993.
• I live on a raft [wybór wierszy], tłum. Mayne Seymour, Ottawa: Concertina, 1994.

czeski:

• Součet zeleně [wybór wierszy], tłum. Jan Pilař, Praha: Odeon, 1967.
• w antologii: Brevíř lásky, Praha: Československý spisovatel, 1971.
• w antologii: Čistý zvěv: deset současných básníků, tłum. Jan Pilař, Praha: Československý spisovatel, 1974.
• w antologii: Setkání nad Vislou: polští básníci 20. století, tłum. Jan Pilař, Praha: Odeon, 1979.
• Láska už přeletěla dům [wybór wierszy], tłum. Jan Pilař, Praha: Práce, 1983.  
• w antologii: Paní pána zabila: výbor z polských balad, tłum. Vlasta Dvořáčková, Praha: Mladá Fronta, 1986.
• Černý bez, tłum. Jan Pilař, Praha: Mladá Fronta, 1988.

niemiecki:

• w antologii: Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts, Zürich: Ammann, 1996.

serbski:

• w antologii: Antologija moderne poezije zapadnog kruga: od Baudelairea do danas, tłum. Antun Šoljan, Zagreb: Školska Knjiga, 1974.
• Летње поподне [wybór wierszy], tłum. Petar Vujičić, Kruševac: Bagdala, 1975.
• w antologii: Savremena poljska poezija, tłum. Petar Vujičić, Beograd: Beogradski Izdavačko-Grafički Zavod, 1985.
• w antologii: 100 савремених пољских песника: антологија, tłum. Grzegorz Łatuszyński, Pančevo: Mali Nemo, 2019.

słowacki:

• Veža melanchólie [wybór wierszy], tłum. Jozef Hvišč, Ivan Mojík, Bratislava: Slovenský spisovateľ, 1967.

ukraiński:

• w antologii: Словьянське небо: вірші російських, білоруських, польских, чеських, словацьких, сербо-лужицьких, югославських, болгарських поетів, tłum. Roman Łubkiwski, Lwiw: Kamenar, 1972.
• w antologii: Dzvoni zimoju: antologija pol’skoï poezìï, tłum. Dmitra Pavlička, Kyjiw: Osnovi, 2000.
• Руський ліхтар, або Небо лемків : поезія 1957-1999, tłum. Ihor Kałynieć, Lwiw: Swit, 2003.
• w antologii: Польський літературний витраж, tłum. Anatolij Gluszak, Odessa: Majak, 2007.
• Usâ Kasâ z šokolâdki, rukavcì liše z pomadki [Kasia cała z czekolady i z cukierków ma rękawy], tłum. Ihor Kałynieć, Lwiw: Drukarski kunszt, 2010.

MHS