(ur. 1974) – prozaik, dziennikarz.

Maślanek z wykształcenia jest politologiem. Był współredaktorem ukazującego się od 1999 roku tygodnika „Polish Real Estate Market”, poświęconego rynkowi inwestycyjnemu. Zajmował się głównie tematyką gospodarczą, pisał też między innymi do tygodnika „Polityka”. W 2009 roku był uczestnikiem Europejskiego Festiwalu Debiutów Powieściowych w Kilonii. Pierwsza powieść Maślanka to Haszyszopenki (2008). Od jej wydania autor publikował powieści i opowiadania w antologiach polskiej krótkiej formy.

Maślanek tworzy prozę psychologiczno-obyczajową pełną opisów traum i podłości, w której obsesyjnie powtarzają się te same motywy i wątki: rozpadająca się rodzina, dzieci dręczone psychicznie albo opuszczone, wszelkiego rodzaju dysfunkcjonalne relacje między ludźmi, degrengolada małych społeczności lokalnych. Akcja dwóch pierwszych powieści Maślanka rozgrywa się w prowincjonalnym, niewymienionym z nazwy mieście, które na skutek przemian polityczno-społeczno-ekonomicznych ulega postępującemu rozpadowi. Bohaterami debiutanckich Haszyszopenek, będących swoistą powieścią inicjacyjną, są dwaj dwunastoletni chłopcy, którzy pozostawieni sami sobie przez rodziców, prześladowani przez rówieśników za odmienność, uciekają w krainę fantazji i gier ze światem oraz ludźmi. Gry te z czasem stają się coraz bardziej okrutne i niebezpieczne. W Apokalypsis ’89 Maślanek tworzy zaś portret człowieka, dla którego przełom roku 1989 oznaczał załamanie się jego prywatnego świata, ponieważ mężczyzna nie był w stanie poradzić sobie z otrzymaną wolnością, nie mógł wziąć odpowiedzialności za własne życie. Bohater jest – to określenie z powieści – „uchylny”; zamiast zmagać się z tym, co przynosi życie, stosuje strategię uników, wycofuje się, ucieka w alkohol i bezruch, co doprowadza go do upadku.

W kolejnej powieści Maślanek sięgnął po gatunek popularny, choć mało obecny w polskiej prozie. Ferma ciał to swoisty horror, który jest tym bardziej przerażający, że nie ma w nim nic nierzeczywistego. To powieść o ekonomicznych przyczynach rozpadu więzi międzyludzkich, o pogłębiającym się rozwarstwieniu społecznym, a także o ograniczeniach, które narzucamy samym sobie w poszukiwaniu złudnego bezpieczeństwa.

Wyraźnie pesymistyczny wydźwięk mają też Liczby ostatnie. W tej powieści bohater wprowadza czytelnika w cywilizację na skraju upadku. Lawinowo postępujące zmiany klimatyczne i polityczno-ekonomiczne, jednostka tracąca podmiotowość, wszechwładne cyberpaństwo – te elementy tworzą dystopijną rzeczywistość, w którą zanurzamy się w tej prozie.

W swojej ostatniej powieści (Klekot tysięcy patyków) Maślanek zdaje się odchodzić od diagnoz ekonomiczno-społecznych na rzecz bardziej osobistej narracji. Historia, którą umierająca kobieta opowiada swojemu synowi, staje się tu pretekstem do rozważań o tym, że początkiem każdego nowego życia jest śmierć, a każdy koniec jest równocześnie początkiem. Nurtujące bohatera pytania budują napięcie między pamięcią a tożsamością, przeszłością a historią, prawdą a fałszem. W narrację wplecione zostały teksty źródłowe: wycinki z gazet, listy, wspomnienia, dialogi z filmu dokumentalnego, artykuły, materiały znalezione na terenie opuszczonej fabryki.

W swojej prozie Maślanek przeszedł od kreowania przegranych bohaterów i wiwisekcji ich psychiki na tle wydarzeń z historii Polski ostatnich dziesięcioleci – przez głębsze diagnozy społeczno-ekonomiczne – aż do refleksji filozoficznych i analizy osobistych relacji międzyludzkich (w ostatnich utworach).

W 2019 roku pisarz otrzymał nominację do EU Prize for Literature.

BIBLIOGRAFIA

• Haszyszopenki, Warszawa: W.A.B., 2008.
• Apokalypsis ’89, Warszawa: W.A.B., 2010.
• Ferma ciał, Szczecin–Bezrzecze: Wydawnictwo „Forma”, Fundacja Literatury im. Henryka Berezy, 2015.
• Góra miłości, Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal, 2018.
• Liczby ostatnie, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2021.
• Klekot tysięcy patyków, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2024.

AS