(ur. 1970) – poeta, tłumacz, krytyk literacki, eseista.

Ukończył filologię angielską na Uniwersytecie Opolskim. Od 1995 pracuje w Instytucie Filologii Angielskiej tej uczelni jako pracownik naukowy z tytułem doktora habilitowanego. W badaniach akademickich zajmuje się teorią literatury i przekładu literackiego, poezją anglosaską oraz współczesną poezją polską. Pisze utwory poetyckie, teksty eseistyczne, jest też tłumaczem między innymi takich autorów jak Wallace Stevens, John Ashbery i Simon Armitage. Na kształcie jego poezji zaważyła fascynacja twórczością Wallace’a Stevensa, jego bogatą metaforyką i językiem.

Gutorow debiutował jako poeta na łamach „NaGłosu” w 1993, a jako krytyk literacki w tym samym piśmie w 1994 roku. Krytycy doceniają go jako twórcę precyzyjnych liryków, których znaczenie budowane jest w dużej mierze na intertekstualnych nawiązaniach i przytoczeniach. Gutorow operuje stylem wysokim, formalnie nawiązuje do reguł klasycznej poetyki, acz bez przesadnej skrupulatności. Ulubionym motywem poety jest cień rzucany nocą przez światło księżyca. Równie ważne są motywy projekcji filmowej, złudnej ciągłości ruchu, fantomatycznej obecności.

Maciej Woźniak, podsumowując rok 2017 w poezji na łamach magazynu Dwutygodnik.com, skomentował tomik Gutorowa Rok bez chmur. Krytyk zauważa, że autor pisze „krótko i zwięźle (sporo czterowierszy), ale na pewnym – sympatycznie ironicznym – przydechu, z pewnym – ładnie intertekstualnym – namaszczeniem (ukłony przede wszystkim dla Wallace’a Stevensa). Może zresztą ta odrobina «tonu z offu» jest tu tembrem najosobistszym, najotwarciej ukazującym autora, którego nieco nam przysłania to wszystko, co przeczytał. Gutorow, od lat łącząc klasyczną dbałość o formę z awangardową śmiałością w zachwiewaniu strukturami językowo-poznawczymi, osiąga tu stan, w którym wszystko, co teoretycznie o jego poezji wiemy (i co autor teoretycznie wie, by ją tworzyć), ustępuje przed naturalną siłą poetyckich konstatacji i obrazów”.

Bibliografię Gutorowa uzupełniają tomy rozpraw. Na kresach człowieka ma charakter akademicki i dotyczy humanistycznych aspektów dekonstrukcji (zwłaszcza w filozofii Jacques’a Derridy), takich jak etyka i teologia negatywna, przyjaźń i śmierć. Niepodległość głosu, bardziej eseistyczny, jest pionierskim zastosowaniem narzędzi dekonstrukcji do opisu polskiej poezji współczesnej.

Gutorow jest laureatem między innymi wyróżnienia w Konkursie im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki w 1998 roku, nagrody Fundacji Kultury oraz Nagrody im. Ludwika Frydego za działalność krytycznoliteracką (2003). W 2009 za tom Inne tempo otrzymał nominacje do Nagrody Literackiej „Nike”, Nagrody Literackiej Gdynia oraz Nagrody Mediów Publicznych „Cogito”. Za tom Rok bez chmur nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” i Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego „Orfeusz”.

BIBLIOGRAFIA

poezja:

• Wiersze pod nieobecność, Wrocław: Ośrodek Kultury i Sztuki, 1998.
• Aurora, Łódź: Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego, 2001.
• X, Legnica: Biuro Literackie Port Legnica, 2001.
• Linia życia, Kraków: SIW „Znak”, 2006.
• Inne tempo, Wrocław: Biuro Literackie, 2008.
• Nad brzegiem rzeki (1990–2010), Wrocław: Biuro Literackie, 2010.
• Kartki, Kraków: EMG, 2015.
• Rok bez chmur, Poznań: WBPiCAK, 2017.

proza, eseje, rozprawy:

• Na kresach człowieka. Sześć esejów o dekonstrukcji, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2001.
• Niepodległość głosu. Szkice o poezji polskiej po 1968 roku, Kraków: SIW „Znak”, 2003.
• Luminous traversing. Wallace Stevens and the American sublime, Opole: Wydawnictwo Uniwersytet Opolski, 2007.
• Urwany ślad. O wierszach Wirpszy, Karpowicza, Różewicza i Sosnowskiego [szkice], Wrocław: Biuro Literackie, 2007.
• Księga zakładek, Wrocław: Biuro Literackie, 2011.
• Życie w rozproszonym świetle. Eseje, Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum, 2016.
• Monaten, Wrocław: Fundacja na Rzecz Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza, 2017.
• Pęknięty kryształ. Szkice o modernistach, Opole: Uniwersytet Opolski, 2019.

działalność translatorska:

• Simon Armitage, Nocna zmiana i inne wiersze [2. tłumacz Grzegorz Jankowicz], Legnica: Biuro Literackie Port Legnica, 2003.
• Ron Padgett, Nigdy nie wiadomo. Wiersze [wybór], Katowice: Instytucja Kultury Ars Cameralis Silesiae Superioris, 2008.
• Wallace Stevens, Żółte popołudnie [wybór wierszy], Wrocław: Biuro Literackie, 2008.
• M. Ford, Chwila nieuwagi [2. tłumacz A. Zdrodowski], Mikołów: Instytut Mikołowski, 2014.
• David Jones, Geoffrey Hill, Charles Tomlinson, Wygnani z raju [wybór wierszy], Wrocław: Fundacja na rzecz Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza, 2016.
• John Ashbery, Joshua Clover, Henri Cole, Oko wie lepiej [wiersze], Wrocław: Wydawnictwo j, 2018.
• Simon Armitage, Mało brakowało [2. tłumacz Jerzy Jarniewicz], Wrocław: Wydawnictwo j, 2019.

TŁUMACZENIA

angielski:

• The folding star and other poems [wybór wierszy], tłum. Piotr Florczyk, Rochester: BOA Editions, 2012.
• Invisible, selected poems [wybór wierszy], tłum. Piotr Florczyk, Todmorden: Arc Publications, 2021.

bułgarski:

• w antologii: Антология на новата полска поезия, tłum. Boris Dankov, Sofija: Kasiopeja, 2006.

hiszpański:

• w antologii: Poesía a contragolpe, tłum. Abel Murcia, Gerardo Beltrán, Xavier Farré, Zaragoza: Prensas Universitarias de Zaragoza, 2012.

niemiecki:

• w antologii: Es ist Zeit: wechsle die Kleider: Stimmen aus Polen, oprac. Dieter Krause, Peter Gehrisch, Dresden: C. Hille, 1998.

serbski:

• w antologii: Стање приправности. Преглед савремене пољске поезије : генерација БруЛиона и новији аутори, tłum. Aleksandar Šaranac, Beograd: Albatros Plus, 2010.

MHS