ur. w 1972 w Gdańsku, absolwent polonistyki Uniwersytetu Gdańskiego, poeta, felietonista, eseista i krytyk literacki. Mieszka w Matarni. Jest jednym z najważniejszych współczesnych poetów polskich.

Swój pierwszy wiersz opublikował w 1993, potem drukował m.in. w „Arcanach”, „Brulionie”, „Zeszytach Literackich” i „Tygodniku Powszechnym”. Jest laureatem wielu prestiżowych naród literackich (m.in. Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny, Nagroda Fundacji im. Kościelskich, Nagroda Literacka im. Franciszka Karpińskiego, Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza). W 2014 słuchacze radiowej Dwójki uznali jego Odę na dzień św. Cecylii za najważniejszy tom poezji napisany w języku polskim w ostatnim ćwierćwieczu.

Począwszy od debiutanckiego tomu Wiersze krytyka łączyła jego poezję z nurtem neoklasycznym, wskazując na jej silne zakorzenienie w tradycji, wyrafinowanie formalne, muzyczność, skłonność do powagi, a nawet patosu. W tym pierwszym tomie od razu zaznaczyła się także charakterystyczna dla Wencla „wrażliwość ontologiczna” oraz „kontemplacja przemijania” (Stefan Chwin), silne zakorzenienie w konkrecie, zwłaszcza przestrzennym, wreszcie wyczulenie na sensualny aspekt rzeczywistości. W kolejnych zbiorach w wierszach Wencla dominować zaczęła problematyka metafizyczna i nawiązania do chrześcijaństwa, a ich bohaterem był często współczesny człowiek konfrontujący się z doświadczeniami miłości do Boga i człowieka, grzechu, upadku, nawrócenia, czy świętości. Z tym wiązały się krytyczne diagnozy nowoczesnego świata, jego desakralizacji i duchowego zagubienia, czego znakomitym przykładem były tomy Oda chorej duszy i Ziemia święta oraz – nawiązujący do Ziemi jałowej Eliota – poemat Imago mundi. W swoich programowych esejach zebranych w tomach Zamieszkać w katedrze oraz Przepis na arcydzieło – odwołując się m.in. do Thomasa Stearnsa Eliota, Jarosława Marka Rymkiewicza i Jacques’a Maritaina – bronił koncepcji sztuki chrześcijańskiej, pisał o poezji klasycznej jako „świadectwie życia w perspektywie Boga” i podsuwał współczesnym wzorzec „arcydzieł ilustrujących «tajemniczą jedność rzeczy»”. Krytykował też „narcyzm rozumu” dominujący jego zdaniem w kulturze nowoczesnej, oraz polskich intelektualistów za ich związki z komunizmem.

Począwszy od napisanego pod wrażeniem katastrofy w Smoleńsku zbioru De profundis w poezji tej silniej niż dotychczas pojawiać się zaczęła problematyka narodowa, refleksja nad XX-wieczną historią Polski, namysł nad obecnością Boga w dziejach, cierpieniem i złem, z czym wiązał się zwrot ku tradycji neoromantycznej.

Ważną część twórczości Wencla stanowią jego felietony, publikowane od 1999 roku na łamach tygodników (m.in. „Nowe Państwo”, „Wprost”, „Gość Niedzielny”, „Gazeta Polska”, „wSieci”) i wydawane w osobnych tomach. Stanowią one prywatną, subiektywną, często prześmiewczą kronikę życia politycznego i kulturalnego współczesnej Polski, niekiedy pojawiają się w nich także refleksje o charakterze autotematycznym.

Wencel był członkiem redakcji kwartalnika „Fronda” (1997–2007) oraz współzałożycielem i członkiem redakcji magazynu „44/Czterdzieści i Cztery” (2007-2011). Od 1998 jest stałym współpracownikiem dwumiesięcznika „Arcana”. W latach 1998–2002 był członkiem, a następnie wiceprzewodniczącym Rady Programowej TVP.

Po 2010 poeta zaangażował się w działalność obywatelską, związał się m.in. ze stowarzyszeniem Solidarni 2010.

– Maciej Urbanowski

BIBLIOGRAFIA

tomy wierszy:

• Wiersze, Warszawa: Towarzystwo „Ogród Ksiąg”, 1995.
• Oda na dzień św. Cecylii¸ Gdańsk: Wydawnictwo Marabut, 1997.
• Oda chorej duszy, Kraków-Warszawa: bibLioteka, 2000.
• Ziemia Święta, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2002.
• Wiersze zebrane, Warszawa-Ząbki: Fronda – Apostolicum, 2003.
• Imago mundi. Poemat, Warszawa-Kraków: Fronda – AA, 2005.
• Podziemne motyle, Warszawa: Nowy Świat, 2010.
• De profundis: Kraków: Arcana, 2010, 2 wyd. 2011, 3 wyd. 2012.
• Małe Betlejem / Christmastide, Berlin: Mordellus Press,  2011, wyd. bibliofilskie.
• Oda do śliwowicy i inne wiersze z lat 1992–2012, Kraków: Arcana, 2012.
• Epigonia, Kraków: Arcana, 2016.

eseje:

• Zamieszkać w katedrze. Szkice o kulturze i literaturze, Warszawa-Ząbki: Fronda – Apostolicum, 1999.
• Przepis na arcydzieło. Szkice literackie, Kraków: Arcana, 2013.

TŁUMACZENIA

czeski:

• w: Souvislosti. Revue pro literaturu a kulturu 2007, nr 3, tłum. Jaroslav Šubrt, Lucie Szymanowska.

niemiecki:

• w antologii Das Unsichtbare lieben. Neue polnische Lyrik. Anthologie/ Kochać to, co niewidzialne. Nowa polska poezja. Antologia, tłum. Renate Schmidgall, Köln: Kirsten Gutke Verlag, 1998.

szwedzki:

• w: 17 polska poeter, tłum. Anders Bodegård, Stockholm: FIB:s Lyrikklubb, 2003.