Literatura

Piotr Wojciechowski
(ur. 1938) – prozaik, poeta, autor książek dla dzieci, rysownik, reżyser filmowy, publicysta kulturalny.
Członek Związku Literatów Polskich w latach 1970–1983. W okresie 2002–2005 pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wchodzi w skład kapituły Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego współfinansowanej przez Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Jako powieściopisarz debiutował w 1967 roku książką Kamienne pszczoły, docenioną wówczas przez czytelników i krytykę – otrzymał za nią nagrodę im. Wilhelma Macha. Wojciechowski w swojej twórczości prozatorskiej posługuje się konsekwentnie takimi środkami jak pastisz bądź cytat, świadomie łączy różnorakie stylistyki (na przykład powieści psychologiczno-obyczajowej i sensacyjno-szpiegowskiej). Swobodnie traktuje przy tym realia historyczno-obyczajowe, tworząc prozę impresyjną, kreującą własny obraz świata. Współwystępowanie różnych płaszczyzn czasowych wydaje się próbą zapisu polskiej tradycji w takiej postaci, jaka zawarta jest w społecznej świadomości (czytelnik może te wątki odnaleźć chociażby w książce Strych świata). A zatem rzeczywistość jego powieści jest pełna stereotypów, zapożyczeń z literackich konwencji i stylów, jak na przykład w Tratwie manekina. Zaś w Harpunniku otchłani pisarz przeniósł czytelników do Zakopanego przełomu lat 80 i 90. XX wieku. Świat tej powieści tworzą interpretacje współczesnych mitów. Jest w niej także widoczna fascynacja Podhalem (autor jest bowiem znawcą gór i ich kultury) oraz francuską moderną. W 2024 roku publikował w obszernych fragmentach powieść zatytułowaną Obietnica Bezdroży, w której bohaterowie mierzą się z wyzwaniami XXI wieku.
Jego tomiki poetyckie są zbiorami wierszy z różnych lat i etapów życia. Wojciechowski, komponując je, zadbał o to, aby czytelnik czuł się niby jak przy wspinaniu się na szczyt – od korzeni słów, po jaskinie, doliny, przełęcze aż po ujrzenie horyzontu. Autor o swojej twórczości mówi w następujący sposób: „W swoich książkach po prostu zapraszam ludzi do stołu zastawionego rozmaitymi potrawami. Częstujcie się, rozmawiajmy przy tym, pogadajmy, a już co kto znajdzie… Pisanie to jest działalność nie tylko świadoma. To jest również zakładanie drenów w swoją podświadomość”.
Piotr Wojciechowski eseje, felietony i recenzje publikował na łamach takich periodyków jak „Wyspa” „Więź” „Przegląd Katolicki” „Pastores”, „Nowe Książki”. Jest także autorem ilustracji do następujących książek: Mysteria, 48 miniatur prozą Krzysztofa Lipowskiego (2020), Władcy czterech ścian Jolanty Cywińskiej (2021), Wszędzie – tomu wierszy Krzysztofa D. Szatrawskiego (2021), Pieszycka księga umarłych – tomu wierszy Adama Lizakowskiego (2022), Nie zabrałam z sobą radości – wyboru wierszy poetek ukraińskich (2023). Publikuje sztuki sceniczne, tworzy scenariusze filmowe i telewizyjne.
Został odznaczony Nagrodą Fundacji im. Kościelskich za całokształt twórczości (1978), Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2016), Nagrodą Literacką im. Władysława Reymonta za całokształt twórczości (2019). Za tom Chleb z deszczem otrzymał nominację do „Orfeusza” – Nagrody Poetyckiej im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego za najlepszy tom roku (2019).
BIBLIOGRAFIA
proza:
- Kamienne pszczoły, Warszawa: Iskry, 1967.
- Czaszka w czaszce, Warszawa: Iskry, 1970.
- Ulewa, kometa, świński targ, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974
- Wysokie pokoje, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977.
- Manowiec, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978.
- Półtora królestwa, opowiadania beskidzkie, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984.
- Obraz napowietrzny, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
- Szkoła wdzięku i przetrwania, Warszawa: Agawa, 1995.
- Harpunnik otchłani, Warszawa: Odeon, 1996.
- Próba listopada, Warszawa: W.A.B., 2000.
- Doczekaj nowiu, Warszawa: Świat Książki, 2007.
- Serce do gry, Warszawa: Świat Książki, 2010.
- Tratwa manekina, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2013.
- Strych Świata, Warszawa: Wielka Litera, 2016.
- Był blisko: mała powieść z początku XXI wieku, Pelplin: Wydawnictwo Wyższego Seminarium Duchownego „Bernardinum”, 2018.
- Przebierańcy i przechodnie, opowiadania warszawskie, Warszawa: Biblioteka Słów 2019
- Zły wiatr, Lublin: Test, 2020.
- Kochanek Królowej Roju, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2023.
poezja:
- Poczta świąteczna, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2016.
- Chleb z deszczem, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2018.
- Lato świetlne, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2023.
Książki dla dzieci i młodzieży:
- Lew koloru marchewki, Warszawa: RSW Prasa–Książka–Ruch, 1971.
- Czarodzieje pachną klejem, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976.
- Zdobywcy orzechowego tortu, Warszawa: RWS Prasa–Książka–Ruch, 1974.
- Poniedziałek, którego nie było, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977.
- Jezioro na wyspie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1979.
- Autobus spóźnialskich, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1980.
- Wiatr schwytany w lustro, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984.
- Skrzypce wiatrem poruszane, Supraśl: Arka, 1985.
- Najlepszy indiański samochód, Supraśl: Arka, 1986.
- Dom z ptaków, Supraśl: Arka, 1987.
- Bajki żółtego psa, Warszawa: Stentor, 1993.
- Z kufra Pana Pompuła, Warszawa: Stentor, 1993.
DZIAŁALNOŚĆ TRANSLATORSKA
- Jan Fleischer, Cztery wykłady o pisaniu scenariusza (An Approach to Screenwriting for the Feature Film), Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna. Dział Wydawniczy, 1997.
TŁUMACZENIA
francuski:
- Un crane dans un crane [Czaszka w czaszce], tłum. Jean-Yves Erhel, Losanna: L’Âge d’Homme, 1988.
- Les conquerants du gateau aux niox [Zdobywcy orzechowego tortu], Paris: Nathan, 1981.
niemiecki:
- Steinerne Bienen [Kamienne pszczoły], tłum. Klaus Staemmler, Hamburg: Claasen Verlag, 1970.
- Der Schädel im Schädel [Czaszka w czaszce], tłum. Klaus Staemmler, Hamburg: Claasen Verlag, 1973.
PMK