Literatura

fot. Zbyszek Filipiak

Miłka Malzahn

(ur. 1971) – poetka, prozaiczka, autorka sztuk teatralnych, tekstów piosenek, wokalistka.

Malzahn jest doktorem nauk filozoficznych, stopień uzyskała na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracuje jako dziennikarka radiowa, związana z Radiem Toruń i Radiem Białystok. W 1995 roku była laureatką Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. W 2001 roku ukazał się jej pierwszy tomik poezji (Rzeczy wydarzone), a także zbiór opowiadań Baronowa Późna Jesień.

Proza Miłki Malzahn wyróżnia się swoistym, rozpoznawalnym stylem i odzwierciedla charakterystyczny sposób widzenia świata. Począwszy od debiutanckiego tomu opowiadań Baronowa Późna Jesień, pisarka przemawia własnym głosem. Używając prostych kategoryzacji, można by umieścić jej prozę w nurcie literatury kobiecej, jednak to rozpoznanie nie jest do końca trafne, gdyż – by sparafrazować tytuł jednego z opowiadań z debiutanckiego tomu – autorka „ma inaczej” niż większość polskich prozaiczek. Nie wprowadza do tekstów elementów feministycznych, nie opisuje losu kobiet w kategoriach wykluczenia, nie kreśli współczesnych rodzajowych obrazków z ich życia. Stara się natomiast wprowadzić czytelnika w kobiecy świat, przybliżyć specyfikę swojej wrażliwości i sposobu widzenia rzeczywistości. Malzahn pisze o poszukiwaniu przez kobiety własnej tożsamości (Królowa rabarbaru), o skomplikowanych relacjach damsko-męskich i przyjaźniach kobiet w różnym wieku (Baronowa Późna Jesień, Nie ma mono). Przy tym jednak ucieka od naiwnego realizmu. Autorkę interesuje nie tyle opisywanie „twardej” rzeczywistości, ile raczej penetrowanie rozchwianej ontologicznie przestrzeni snów, wyobraźni, przywidzeń czy po prostu fikcji. Tam właśnie, w obszarze między prawdą a zmyśleniem, poszukuje ona odpowiedzi na fundamentalne pytanie: kim jest i jaka jest współczesna kobieta? Malzahn tworzy przy tym interesujące portrety kobiece, dalekie od stereotypowych wizerunków.

Pisarka bawi się konwencjami, mnoży poziomy fikcji, tworząc prozę wyrafinowaną i intrygującą, która może usatysfakcjonować zarówno poszukiwaczy literackich smaczków, jak i namiętnych pożeraczy fabuł. Akcja jej wydanej w 2015 roku powieści 9 mgnień wiosny byłego cara toczy się w Białowieży, a fabuła – jak często u pisarki – łączy różne światy i czasy. Na schodach cerkwi w 2034 roku zjawia się duch cara Aleksandra III, a bohaterka powieści mierzy się przy jego wsparciu z demonami przeszłości. Jednak to, co najważniejsze, dzieje się zawsze tu i teraz.

Miłka Malzahn nagrała także dwa albumy muzyczne: Mapa i Sequel. Prowadzi również podcast artystyczny Dziennik Zmian.

BIBLIOGRAFIA

  • Rzeczy wydarzone, Toruń: Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu, 2001.
  • Baronowa Późna Jesień, Bydgoszcz: Wydawnictwo Homini, 2001.
  • Królowa rabarbaru, Bytom: FA-art, 2004.
  • Nie ma mono. Opowiadania są, Katowice: FA-art, 2007.
  • Fronasz, Szczecin: Forma, 2009.
  • Kosmos w Ritzu, Szczecin: Forma, Fundacja Literatury im. Henryka Berezy, 2014.
  • 9 mgnień wiosny byłego cara, Białowieża: Biała Wieża, 2015.
  • W płaszczu świata, Białystok: Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, 2017.
  • Milk me sugar [wraz z Aldoną Kopkiewicz i Ewą Tatar], Białystok: Galeria Arsenał w Białymstoku, 2020.

AS

Wróć