(1921-2012), historyk sztuki, w latach 1950-69 był wykładowcą w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych; następnie związany z Uniwersytetem Jagiellońskim, tytuł profesorski uzyskał w 1873 r.; od 1990 był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności; od 1974 kuratorem w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Zainteresowania badawcze Porębskiego koncentrowały się na sztuce XIX i XX wieku. Badacz wychodził z założenia, że bez znajomości przeszłości nie sposób mówić o sztuce współczesnej, stąd wywodzi się jego oryginalna koncepcja "granic współczesności", które wciąż ulegają przesunięciu, powiększając obszar źródeł. W kręgu zainteresowań Porębskiego znajdowały się również zagadnienia metodologiczne oraz teoria sztuki.

Historia tworzy się i pisze w ruchu, stożkowy ogon przeszłości, który za sobą ciągnie, wciąż się wydłuża i poszerza. Oderwać się od niego nie sposób.

Mieczysław Porębski

BIBLIOGRAFIA

• Sztuka naszego czasu. Zbiór szkiców i artykułów krytycznych z lat 1945-1955, Warszawa: Wydawnictwo Sztuka, 1956.
• Malowane dzieje, Warszawa: PIW, 1961.
• Granica współczesności 1909-1925, Wrocław: Ossolineum, 1965.
• Kubizm. Wprowadzenie do sztuki XX wieku, Warszawa: PWN, 1966.
• Pożegnanie z krytyką, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1966.
• Ikonosfera, Warszawa: PIW, 1972.
• Sztuka a informacja, Kraków; Wydawnictwo Literackie, 1986.
• Dzieje sztuki w zarysie (t.1: Od paleolitu po wieku średnie, t. 3: Wiek XIX i XX), Warszawa: Arkady, 1976-1988.
• Deska, Warszawa: Murator, 1997.
• Polskość jako sytuacja, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2002.
• Nowosielski, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003.
• Krytycy i sztuka, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
• Spotkanie z Ablem, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2011.