Literatura

Andrzej Horubała

(ur. 1962) – pisarz, krytyk literacki, reżyser i scenarzysta telewizyjny, producent filmowy.

Andrzej Horubała w swoich powieściach miesza fikcję literacką z autentycznymi wydarzeniami, a gest twórczy mierzy ze zbiorowymi mitami. W ten sposób wnosi do swoich książek osobiste wątki i krytyczne spojrzenie na rzeczywistość. A patrzy na nią z punktu widzenia konserwatysty, prawicowo-katolickiego publicysty i pisarza.

Tak dzieje się w powieści Farciarz. To napisana w pierwszej osobie opowieść bohatera, który chyba nieprzypadkowo nosi imię autora, jest ojcem wielodzietnej rodziny i zajmuje się produkcjami filmowymi. Kiedyś drukował ulotki, teraz jest specem od show-biznesu. Daje na tacę, uwielbia seks i nie ma oporów, by o tym mówić, a nawet rozmawiać z biskupem Wojtyłą o konflikcie między erotyzmem i nauką Kościoła. Akcja książki rozgrywa się w ciągu jednego dnia, kiedy to bohater otrzymuje przełomową dla jego kariery propozycję od pewnego biskupa.

Z kolei Wdowa smoleńska albo niefart to historia dziennikarza, który rzuca pracę w redakcji tygodnika, przez co traci laptopa z prywatnymi notatkami na tematy rodzinne, obyczajowe i polityczne. Obawia się, że jego zapiski czyta teraz wdowa smoleńska, która miała załatwić mu ministerialne zlecenie. Wdowa ostentacyjnie milczy, a on zastanawia się nad ogromem swojej kompromitacji. Przegląda przy tym w pamięci wydarzenia ostatniej dekady, dotykając najbardziej bolesnych momentów swego życia.

Horubała jest też autorem zbiorów szkiców krytycznych, takich jak Ostatni akord. Znalazły się w nim teksty, w których pisarz występuje jako uważny obserwator życia kulturalnego, arbiter oceniający nowości i przywołujący klasyków. W otwierającym książkę rozdziale Wielcy przygląda się głośnym monografiom Gombrowicza, Lema i Herberta, dzieli się uwagami o inscenizacji mickiewiczowskich Dziadów dokonanej przez litewskiego reżysera Eimuntasa Nekrošiusa, a także opisuje wystawę Wyspiański w krakowskim Muzeum Narodowym. Natomiast w części poświęconej literackim premierom możemy poznać jego sądy na temat Gretkowskiej, Masłowskiej, Żulczyka, Twardocha czy Orbitowskiego.

Andrzej Horubała reżyserował cykle telewizyjne, między innymi Wojciech Cejrowski – Boso przez świat, TelePeeReLe (z udziałem kabaretu Elita), Lekka jazda Mazurka i Zalewskiego, Wieczór z Wampirem, Wieczór z Jagielskim oraz filmy dokumentalne 2 Tm 2,3 – rock chrześcijański (o grupie muzycznej 2 Tm 2,3), Gugul – rzecz o nauczycielu, Rodowody niepokornych i – wspólnie z Wojciechem Klatą – System 09, Fantazmaty Powstania Warszawskiego. Współpracował choćby z TVP, TV Puls, RTL7.

W 1999 został wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury za aktywność w podziemnym ruchu wydawniczym i kulturalnym. W 2017 otrzymał odznaczenia – Krzyż Wolności i Solidarności oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.

BIBLIOGRAFIA

proza:

  • Farciarz, Warszawa: W.A.B., 2003.
  • Umoczeni, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2004.
  • Przesilenie, Warszawa: Fronda, 2010.
  • Wdowa smoleńska albo niefart, Warszawa: Wydawnictwo Nowej Konfederacji, 2021.
  • Incydenty, Warszawa: Fundacja Świętego Mikołaja. Redakcja „Teologii Politycznej”, 2024.

szkice i eseistyka:

  • Marzenie o chuliganie, Warszawa: Casablanca Studio, 1999.
  • Żeby Polska była sexy i inne szkice polemiczne, Warszawa: Fronda, 2011.
  • Droga do Poznania i inne zapiski, Warszawa: Fronda, 2015.
  • Byliśmy tacy zakochani, Warszawa: Fronda, 2018.
  • Ostatni akord, Warszawa: Fronda, 2020.

MHS

Wróć