Aktualności
W sobotę 4 listopada Polska Agencja Prasowa poinformowała o odnalezieniu wiersza Stanisława Lema „Gama kolorowa”, który ukazał się w 153 numerze tygodnika „Nasza Opinia” w 1938 roku. Utwór odnalazł Michał Trusewicz, krytyk literacki, poeta, prozaik i redaktor. Dzięki uprzejmości Lem Estate i znalazcy publikujemy go dziś na stronie Instytutu Książki.
Trusewicz zauważył, iż za oficjalny debiut Lema, do którego sam pisarz się przyznawał, przyjmuje się opowiadanie opublikowane na łamach „Tygodnika Powszechnego” w 1946 roku. Na początku swojej kariery, w latach 1946-1948, swoje utwory drukował m.in. w „Kuźnicy”, „Odrze”, „Żołnierzu Polskim”. Dla „Tygodnika Powszechnego” pisał również wiersze, a ich wybór znalazł się w książce Wysoki Zamek. Wiersze młodzieńcze.
W wywiadzie ze Stanisławem Beresiem autor Cyberiady podkreślił, że pierwsze wiersze zaczął pisać w wieku 17 lat, jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej. Lem mówił wówczas: „Tuż przed wojną […] kiedy miałem jakieś siedemnaście lat, zacząłem pisać wiersze. Były bardzo niedobre, ale przywiązałem się do nich, więc kiedy w czasie okupacji zostawiłem je w »spalonym« mieszkaniu, miałem głębokie przekonanie, że kultura narodowa ponosi wielką stratę”.
„To odkrycie znacząco zmienia dotychczasową perspektywę badań twórczości Stanisława Lema, zwłaszcza jej początków – stwierdza Trusewicz. – Już nie 1946, lecz rok 1938 jest prawdziwą datą jego debiutu. Trudno powiedzieć, jak potoczyłyby się losy Lema-poety, gdyż rok później wybuchła wojna. Czy kultura narodowa poniosła wielką stratę, kiedy pisarz zostawił swoje juwenilia w »spalonym« mieszkaniu? Nie wiem, ale na pewno dzięki temu odkryciu można przekonać się, jaką wyobraźnią poetycką wyróżniał się siedemnastoletni Stanisław Lem, kiedy debiutował »Naszej Opinii«”.
Za zgodą Lem Estate publikujemy poniżej debiutancki wiersz Stanisława Lema:
