Aktualności

Anders Bodegård / fot. Bengt Oberger, CC BY-SA 3.0
17.06.2024

Zmarł Anders Bodegård, wybitny tłumacz literatury polskiej na język szwedzki

Odszedł Anders Bodegård, jeden z najwybitniejszych tłumaczy literatury polskiej, autor przekładów Czesława Miłosza, Witolda Gombrowicza, Adama Zagajewskiego, Ryszarda Kapuścińskiego, laureat Nagrody Transatlantyk za 2006 rok, człowiek-instytucja, bez którego Wisława Szymborska – jak sama twierdziła – nie otrzymałaby Literackiej Nagrody Nobla.

Anders Bodegård był szwedzkim slawistą, tłumaczem literatury polskiej i francuskiej na język szwedzki. Urodził się w 1944 roku w Sztokholmie. W Polsce po raz pierwszy gościł w 1967 roku, gdy uczestniczył w kursie dla polonistów na Uniwersytecie Warszawskim. Na dłużej zawitał w 1981 roku, by jako lektor języka szwedzkiego pracować na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po powrocie do Szwecji przez dekady publikował i promował literaturę i kulturę polską.

W swoim dorobku Bodegård miał przekłady takich gigantów literatury polskiej, jak Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Adam Zagajewski, Ewa Lipska, Witold Gombrowicz, Ryszard Kapuściński czy Hanna Krall. Bodegård aktywnie zabiegał o kolejne szwedzkie wydania polskich autorów.  Był głównym inicjatorem cyklu seminariów gombrowiczowskich organizowanych w ramach Roku Gombrowiczowskiego przez Södra Teatern w Sztokholmie. Współpracował z Instytutem Polskim w Sztokholmie, prowadząc m.in. liczne wieczory autorskie. Wychował całą generację utalentowanych młodych tłumaczy polskiej literatury w Szwecji. Jego uczniowie przekładali m.in. Witolda Gombrowicza, Stefana Chwina czy Andrzeja Stasiuka.

W 1998 roku Antoni Krauze nakręcił dokumentalny portet Bodegårda pt. Szwed z „Wesela”, czyli niezdrowo i romantycznie.

Bodegård był laureatem licznych nagród translatorskich, obok Transatlantyku uhonorowano go m.in.  Nagrodą Translatorską Ryszarda Kapuścińskiego, nagrodą Stowarzyszenia Autorów ZAiKS za wybitne osiągnięcia translatorskie, Nagrodą Letterstedtska priset przyznawaną przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk. W 2018 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Anders Bodegård zmarł w wieku 80 lat.