Aktualności

fot. Instytut Książki
02.06.2022

Wykład o nowych zjawiskach w języku podczas Światowego Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej

Dzięki wykładowi Małgorzaty Ciunović, językoznawczyni z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, uczestnicy Światowego Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej mieli okazję zapoznać się z najnowszymi zjawiskami w języku, szczególnie języku młodzieżowym. Tłumacze i inni zainteresowani usłyszeli m.in. o takich słowach, jak wyrazy pochodne od anglicyzmu „cringe”, neosemantyzmach, jak „kisnąć”, „kminić” i „najgorzej” oraz akronimach, jak „RiGCz”.

Wykład podzielony był na kilka segmentów, takich jak: leksyka, ortografia i interpunkcja, fleksja, składnia czy frazeologia i stylistyka. Prowadząca go Małgorzata Ciunović udowadniała, że w każdej z tych sfer w języku polskim dzieje się obecnie dużo, na tyle dużo, że osobom na co dzień nie żyjącym w języku polskim może być trudno za tym nadążyć.

Co oczywiste, najwięcej miejsca poświęcono leksyce. Tłumacze z różnych krajów usłyszeli m.in. o takich anglicyzmach i anglosemantyzmach jak „cringe”, „kolaboracja”, „totalnie” czy „same” (w znaczeniu: „mam to samo”). Nie zabrakło także neosemantyzmów wyrosłych na gruncie języka polskiego, takich jak: „masno”, „kminić” i jego wariantów, „mrozi”, „kisnąć” czy „sztywniutko”, akronimów i skrótów, takich jak „RiGCz” czy „OMG” (używanego także w mowie!), ale również nowych wyrazów utworzonych na gruncie polszczyzny, takich jak „sasinić”, „foliarze” czy „smakuwa”.

W innych sekcjach wykładu uczestnicy kongresu mogli z kolei dowiedzieć się, czym jest tzw. kropka nienawiści (oraz dlaczego młodzi ludzie unikają kropek), zapoznali się z emotikoną „XD” (używaną także w mowie!) i przekonali się o obecności tendencji do spolszczania i odmiany wyrazów pochodzących z obcych języków (szczególnie z angielskiego). Ciunović opowiedziała także o zjawisku uniwerbalizacji gramatycznej, które polega na tym, że niektóre wyrazy w polszczyźnie zaczynają funkcjonować jako różne części mowy. Jako przykład podała wyraz „sztos”, który może funkcjonować w formie wykrzyknika („Ale sztos!”), przymiotnika („To była sztos impreza”), przysłówka („Ale tam było sztos”), a także rzeczownika („Wypuszczamy nowy sztosik”, w sensie: utwór muzyczny).

Wykład był jednak tylko jednym z wydarzeń zorganizowanych w tym bloku spotkań. Równolegle z nim odbyły się także spotkania z pisarką Martyną Bundą i jej tłumaczami, wykład Piotra Goćka poświęcony współczesnemu polskiemu esejowi i literaturze faktu, a także trzy spotkania z serii „100 pytań do…” (Maciej Płaza i Andrzej Muszyński, Ewa K. Czaczkowska i Anna Kamińska, Bogdan Musiał i Filip Gańczak).

Po zakończeniu drugiego bloku czwartkowych spotkań tłumacze mogli jeszcze wziąć udział w spotkaniach z wydawcami zorganizowanymi w formie minitargów.

Szczegółowy program wydarzenia można znaleźć na stronie internetowej: www.kongrestlumaczy.com

Patronat honorowy nad Światowym Kongresem Tłumaczy Literatury Polskiej objął Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

SFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA W RAMACH DOTACJI CELOWEJ NA REALIZACJĘ ZADANIA: ORGANIZACJA ŚWIATOWEGO KONGRESU TŁUMACZY LITERATURY POLSKIEJ, W KWOCIE 2 550 000 PLN.