Aktualności
Głos środowiska literackiego jest dla nas ważny. WspółKongres Kultury pozwolił zarysować główne pola zmian: potrzebę stworzenia stałego, eksperckiego zespołu do spraw literatury przy Ministerstwie oraz konieczność reformy kolejnej edycji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Podczas konferencji dotyczącej rynku książki i literatury Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego zaprezentowała działania podejmowane przez resort w tym obszarze.
Głosu środowisk literackich słuchamy bardzo uważnie. Wiele dyskusji przeprowadziliśmy na współKongresie Kultury, ważne głosy pojawiały się również po nim. Dziś mogę przedstawić państwu konkretne działania, które jako Ministerstwo podejmujemy w porozumieniu ze środowiskiem. Powołuję Zespół do spraw pola literackiego, który będzie pracował nad systemowymi rozwiązaniami w obszarze literatury. Będzie też łącznikiem Ministerstwa z szerszym gronem stowarzyszeń. Rozpoczynamy prace nad zmianami trzeciej edycji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa (NPRCz 3.0.). Chcemy, aby nowa edycja programu uwzględniała głosy środowiska, dlatego już w lutym rozpoczniemy prekonsultacje. Wdrażamy także program „Inne Tradycje” i program pomostowy – adresowane do wydawców wartościowych publikacji o mniejszym potencjale komercyjnym oraz wydawców humanistycznych czasopism naukowych. Wreszcie, właśnie dziś, nie w marcu, czy maju, ogłaszamy wyniki naboru do programu „Czasopisma 2025”. W tym roku dofinansujemy 51 projektów na łączną kwotę blisko 5 milionów złotych – powiedziała Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
Zespół do spraw pola literackiego
Podczas konferencji ministra Hanna Wróblewska powołała Zespół do spraw pola literackiego. To odpowiedź Ministerstwa na problemy zgłaszane przez środowisko. Zespół zajmie się pracą nad systemowymi rozwiązaniami w obszarze literatury, analizą zagadnień i problemów twórców i instytucji oraz realizacją zadań zleconych w tym obszarze przez Ministerstwo.
Zespół składa się z grona reprezentantów środowiska działających w obszarze rynku książki, reprezentujących różne środowiska i grupy, którzy zaangażowani byli w rozmowy o rynku. W skład Zespołu wchodzą:
- Agata Diduszko-Zyglewska – przewodnicząca, MKiDN
- Edyta Wiśniowska – sekretarz, MKiDN
- Grzegorz Jankowicz – Instytut Książki
- Magdalena Hajduk-Dębowska – Polska Izba Książki
- Jacek Dehnel – Unia Literacka
- Rafał Lisowski – Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury
- Jerzy Woźniakiewicz – Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie
- Łukasz Zych – Stowarzyszenie Księgarzy Polskich.
Posiedzenia Zespołu będą się odbywać co miesiąc. Każdy z członków w ramach wyznaczonego zakresu zadań będzie sporządzał opinie, ekspertyzy i analizy. Do uczestnictwa w pracach Zespołu zaprosimy także ekspertów, w tym przedstawicieli organów administracji rządowej i samorządowej, instytucji kultury, stowarzyszeń czy środowisk akademickich.
Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 3.0 – reforma
Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa to największy wieloletni program MKiDN wspierający czytelnictwo i biblioteki. Wypracowuje systemowe rozwiązania w obszarach poprawy oferty bibliotek publicznych i inwestycji w ich infrastrukturę. Wpiera zakup nowości wydawniczych do placówek wychowania przedszkolnego, bibliotek szkolnych i pedagogicznych. Realizuje program dotacyjny dla bibliotek i działania promujące czytelnictwo.
W ramach przygotowań do trzeciej edycji NPRCz w lutym przeprowadzimy prekonsultacje, które wypracują administracyjne ramy reformy programu. Ich efektem będzie wypracowanie zapisów nowego programu, który trafi do konsultacji międzyrządowych i społecznych.
Dowiedz się więcej o NPRCz 2.0
„Inne Tradycje” i program pomostowy
Podczas konferencji ministra Hanna Wróblewska ogłosiła nowy program „Inne Tradycje”. Program zostanie uruchomiony w kwietniu bieżącego roku. Będzie mu towarzyszył program pomostowy dla humanistycznych czasopism naukowych. Operatorem programu jest Instytut Książki.
Budżet programu to 3,3 mln zł rocznie. Łączny nakład publikacji wyniesie ponad 160 tys. egzemplarzy oraz 150 publikacji online.
Nowy program obejmuje wsparcie:
- wydawców wartościowych publikacji o mniejszym potencjale komercyjnym
- serii poetyckich, w tym tłumaczeń na język polski i antologii poetyckich
- serii książek o literaturze, obejmujących publikacje z zakresu krytyki literackiej, filozofii literatury, opracowania filologiczne, eseistyczne czy biograficzne
- serii popularyzujących literaturę, dzienniki, pamiętniki, poradniki, słowniki i publikacje przeglądowe
- humanistycznych czasopism o charakterze naukowym.
Listy publikacji wytypowanych do udziału w programie będą ogłaszane przez Instytut Książki od czerwca.
Ogłaszamy wyniki naboru do Programu „Czasopisma 2025”
Program wspiera czasopisma kulturalne o istotnym znaczeniu społecznym. Jego celem jest udostępnienie czytelnikom wartościowych publikacji autorskich. Obejmuje tytuły o profilu artystycznym i literackim, prezentujące różne dziedziny twórczości oraz rozwijające wokół nich dyskurs krytyczny. Program pozwala wzmocnić głos środowisk, których pespektywę estetyczną czy społeczną dane czasopismo dostrzega lub reprezentuje. Ma stworzyć warunki do społecznego dialogu, przeciwdziałać gettoizacji oraz instrumentalizacji kultury.
Dofinansowanie otrzymują czasopisma o wieloletnim dorobku i ugruntowanej pozycji, jak i te, które w ostatnich latach uzyskały status opiniotwórczych.
W 2025 roku środki zostały przyznane 51 projektom (w tym 3 beneficjentom wieloletnim).
Łączny budżet projektu wynosi 4 846 705 złotych, z czego 3 880 505 zł przeznaczone jest na projekty realizowane w roku 2025.
Poznaj projekty dofinansowane w ramach programu
Nadal trwa realizacja zadań dofinansowanych w ramach naboru w 2024 roku. Tryb dwuletni (2024-25) realizuje 5 podmiotów, zaś trzyletni (2024-26) – aż 22 podmioty.