Aktualności
Czy jedyną zaletą podwójnego, wakacyjnego numeru „Nowych Książek” może być większa objętość? Z pewnością nie. Uważna lektura pozwoli odnaleźć inne mocne punkty, choćby inicjującą numer rozmowę. Moniuszkę trzeba po prostu grać – mówi prof. Jacek Kowalski, autor książki „Straszny dwór czyli sarmackie korzenie Niepodległej” (PIW) w rozmowie z Mileną Gąsienicą. – Istnieją liczne opracowania dotyczące twórczości Moniuszki, dużo pisano o samym Strasznym dworze, ale jak dotąd nie pojawiła się książka próbująca osadzić to dzieło w szerszym kontekście literackim – dodaje.
Koniec projektu Europa? – takie pytanie stawia Paweł Rzewuski, omawiając trzy książki o kryzysie naszego kontynentu. „Europa znajduje się w głębokim kryzysie. Nie jest to przypuszczenie, lecz fakt, z którym zgadzają się przedstawiciele różnych środowisk intelektualnych od lewicy po prawicę, przy czym różne bywają ich obserwacje i inne przyczyny wskazują jako źródło upadku Europy. Do polskich czytelników trafiły w ostatnim czasie trzy książki, które z kryzysem Europy starają się zmierzyć”. Oto one: Pascal Bruckner, „Tyrania skruchy” (PIW), Monika Gabriela Bartoszewicz, „Festung Europa” (Ośrodek Myśli Politycznej) oraz „Historia świadomości europejskiej” (Znak).
Śladami żuawów, w poszukiwaniu utraconego ładu, podąża w swej książce Krzysztof Tyszka-Drozdowski. Debiut młodego autora (Teologia Polityczna) Maciej Urbanowski uznaje za znakomity. „Żuawi nicości zdają się oscylować między esejem a manifestem. O pierwszym decyduje swoboda łączenia rozmaitych wątków, kompozycyjna otwartość, dygresyjność, wyrazista obecność autora, wreszcie niezwykłej chwilami urody aforystyczny język (np. „Gdy nasze ideały ponoszą klęskę, porzucamy je z tchórzostwa. Gdy zwyciężają, porzucamy je przez delikatność”). O drugim – wyrazistość stawianych tu odpowiedzi, pełna powagi namiętność, z jaką je stawia autor, a także pojawiające się apele do współczesnych o wielkość”.
„Rozemuary” Wojciecha Kuczoka (Wielka Litera) przegląda Marta Tomczok, dzieląc się z czytelnikiem bystrymi uwagami, takimi jak np. ta: „Rozmemuary warto przeczytać jako ciekawy przykład gatunkowej różnorodności współczesnego piśmiennictwa autobiograficznego, a dopiero później – jak zdążyła to uczynić część recenzentów – zżymać się na Kuczoka za to, że przekroczył granice dobrego tonu, gdzie indziej przekraczane – ku uciesze gawiedzi – nałogowo”.
„Amerykańska księżna” – pod takim tytułem Ośrodek „Karta” wydał przekład pamiętników Virgilii Sapiehy. Autorka, z domu Peterson, była córką nowojorskiego lekarza, żoną wywodzącego się z magnackiego rodu Pawła Sapiehy. Po drugiej wojnie światowej zdobyła w USA uznanie jako krytyczka literacka i dziennikarka telewizyjna. Chociaż opisywane w książce wydarzenia obejmują okres zaledwie sześciu lat, Virgilia Sapieha zdążyła w tym czasie poznać wiele aspektów życia nad Wisłą. Pamiętnik amerykańskiej księżnej poleca na wakacje (i nie tylko) Michał Gadziński. Pisze: „Niewątpliwym atutem wspomnień jest sama osoba autorki – fakt, że była cudzoziemką, w dodatku wywodzącą się z zupełnie innych sfer niż rodzina męża, wytwarza efekt zderzenia dwóch różnych światów”.
Kto jak kto, ale nasi czytelnicy nie będą mieli kłopotu z wyborem książek na wakacje. Chyba że zawartość magazynu wywoła ambaras nadmiaru, ale temu przeciwdziałać nie będziemy. Warto pamiętać o książkach dla młodzieży – nasi autorzy polecają w tym dziale kilka dobrych pozycji. Życzymy udanych wojaży z książką w kieszeni, a przy lekturze kolejnego numeru „Nowych Książek” spotkamy się dopiero we wrześniu.
Redakcja