Instytut Książki

Maciej Czerwiński, autor publikacji pt. „Chorwacja. Dzieje, kultura, idee” oraz Tomasz Stryjek, autor książki pt. „Współczesna Serbia i Chorwacja wobec własnej historii”, zostali laureatami nagrody im. Felczaka i Wereszyckiego, przyznawanej za badania dziejów Europy Środkowo-Wschodniej.

Nagroda, ustanowiona w 2001 roku przez Polskie Towarzystwo Historyczne - Oddział w Krakowie i Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego, została wręczona po raz dwudziesty. Przyznawana jest corocznie, naprzemiennie autorowi polskiemu lub zagranicznemu. Fundatorem Nagrody jest Wydawnictwo Literackie.

Jak przypomniał podczas piątkowej uroczystości rektor UJ Jacek Popiel, konkurs ten obejmuje publikacje dotyczące dziejów Europy Środkowo-Wschodniej i jej relacji z Polską od czasów średniowiecza aż do współczesności. „Ale to, co dla mnie jest najbardziej istotne, to fakt, że ta nagroda upamiętnia nie tylko patronów, naszych byłych profesorów (...), ale tak naprawdę jest także nagrodą, która podkreśla wspólne dziedzictwo i tradycję tej części Europy. Myślę, że jest to niesłychanie ważne także w dzisiejszych czasach” - ocenił.

W tegorocznej edycji spośród pięciu nominowanych prac jury przyznało nagrodę główną pracy slawisty Macieja Czerwińskiego pt. „Chorwacja. Dzieje, kultura, idee”. „To jest książka szczególna, która na 700 stronach przedstawia skomplikowane, bardzo trudne dzieje Chorwacji, które wymagają - mimo wielkiej uwagi poświęcanej Chorwacji przez Polaków w ostatnich latach - poznania, dlatego, że ciągle wydaje się, iż za mało o tym wiemy” - podkreślono w uzasadnieniu.

Wskazano, że autor nie jest zawodowym historykiem, wobec czego „jego sposób patrzenia na historię trochę różni się od metodologii historycznej”. „Niemniej jest bardzo ciekawy i interesujący, a ilość wiedzy, którą nam przekazuje jest naprawdę imponująca. Przedstawia nam syntezę tysiąca lat polityki kultury i idei Chorwacji. Jest to zadanie, które byłoby trudne do podjęcia dla niejednego historyka. Przedstawia bardzo wnikliwe portrety ludzi kultury, poetów, pisarzy, ludzi sztuki. Przedstawia idee XIX wieku, tworzenie się państw narodowych, a później wynikające z tego konflikty, w tym nawet konflikt zbrojny” - wskazano.  Nagrodę honorową otrzymał z kolei Tomasz Stryjek za książkę pt. „Współczesna Serbia i Chorwacja wobec własnej historii”. Jak podkreślono, jej autor jest historykiem i politologiem, a jego praca „jest wielką analizą polityki pamięci Chorwacji i Serbii w kontekście ich historycznego rozwoju”.

Tegoroczna edycja wydarzenia - w związku z sytuacją epidemiczną w kraju - odbyła się w trybie online. W czwartek, zgodnie z coroczną tradycją, w Collegium Witkowskiego pod tablicami upamiętniającymi profesorów Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego, złożone zostały wiązanki kwiatów.

Wacław Felczak - jeden z patronów nagrody, był historykiem, zajmował się historią Węgier, Europy Środkowej i Słowiańszczyzny południowej w XIX i XX w. Był autorem m.in. „Historii Węgier” i „1000 lat związków polsko-węgierskich”. Podczas II wojny światowej był emisariuszem rządu polskiego na uchodźstwie w Budapeszcie i szefem kurierów tatrzańskich.

Henryk Wereszycki był historykiem, wybitnym znawcą dziejów Polski porozbiorowej, historii dyplomacji europejskiej w XIX w. i monarchii habsburskiej. Napisał m.in. „Historię Austrii” oraz wiele prac o dziejach Habsburgów. Był legionistą Piłsudskiego, uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Obaj historycy, cenieni także za granicą, związani byli z Uniwersytetem Jagiellońskim.

źródło: PAP