Instytut Książki

W Estonii ukazał się przekład książki „O Kamilu, który patrzy rękami” Tomasza Małkowskiego z ilustracjami Joanny Rusinek. Wydanie w tłumaczeniu Hendrika Lindepuu wsparł Instytut Książki w ramach Programu Translatorskiego ©POLAND.

Książkę zatytułowaną w języku estońskim „Lugu poisist, kes näeb kätega” wydała oficyna Helios z Tallina.

Głównym bohaterem skierowanej do najmłodszych czytelników książki Tomasza Małkowskiego jest pięcioletni Kamil. Chłopiec jest niewidomy, ale poza tym faktem nic nie różni go od rówieśników – miewa szalone pomysły i fascynujące przygody, lubi kawały, a czasami rozrabia. Małkowski w swojej książce stara się pokazać małym czytelnikom świat, w którym patrzy się rękami – inny niż świat większości z nich, ale równie ciekawy. 

Tomasz Małkowski jest nagradzanym pisarzem i cenionym autorem podręczników do historii dla gimnazjum. Poza książką „O Kamilu, który patrzy rękami” opublikował m.in. inną pozycję dla najmłodszych czytelników – „Poszukiwacze zaginionej wazy”, a także powieść dla dorosłych pt. „Kręgi piekła, kręgi nieba”.

Wcześniej IK wsparł również przekłady książki Tomasza Małkowskiego na języki: arabski (przeł. Yousef Sh'hadeh, Abu Zabi 2023), litewski (przeł. Odeta Venckavičienė, Kowno), holenderski (przeł. Dirk Zijlstra, Amsterdam 2023), słoweński (przeł. Klemen Pisk, Ljubljana 2023) i łotewski (przeł. Ingmāra Balode, Ryga 2024).

Hendrik Lindepuu (ur. 11 listopada 1958 r.) należy do najwybitniejszych tłumaczy przybliżających literaturę polską czytelnikom z zagranicy. W jego przekładach ukazało się w Estonii ponad 50 książek, poza tym przełożył także 70 sztuk teatralnych. Lindepuu to prawdziwy człowiek-instytucja. W dużej mierze to właśnie dzięki niemu współczesna literatura polska jest w ogóle obecna w Estonii, nie tylko bowiem ją tłumaczy, lecz także wydaje (od 2003 roku).

Lindepuu przekładał na język estoński tak wybitnych autorów, jak Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert, Sławomir Mrożek, Zofia Nałkowska, Józef Mackiewicz, Bruno Schulz czy Stanisław Ignacy Witkiewicz, ale także pisarzy współczesnych – m.in. Olgę Tokarczuk, Marcina Świetlickiego, Witolda Szabłowskiego czy Małgorzatę Rejmer.

Szczególnym uznaniem cieszą się jego przekłady poezji. W 2009 roku za „Wiersze wybrane” Tadeusza Różewicza i inne przekłady estońska Fundacja Kultury przyznała Hendrikowi Lindepuu doroczną Nagrodę Literacką Kultuurkapital, najwyższą w Estonii nagrodę literacką. W roku 2015 był jednym z pięciu laureatów estońskiej nagrody państwowej w dziedzinie kultury i sztuki za osiągnięcia twórcze w roku 2014.

Rzeczypospolita Polska przyznała Hendrikowi Lindepuu za jego zasługi Złoty Krzyż Zasługi (2005) i Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi (2009). Tłumacz jest także laureatem przyznawanej przez Instytut Książki Nagrody Transatlantyk, przyznawanej wybitnym tłumaczom i popularyzatorom literatury polskiej za granicą. Otrzymał ją w 2019 roku.

***

Program Translatorski ©Poland to jeden z flagowych programów Instytutu Książki. Jego celem jest promocja polskiej literatury na świecie poprzez finansowe wsparcie wydań polskich książek w przekładach na języki obce. Zagraniczni wydawcy mogą przeznaczyć uzyskany grant na sfinansowanie części kosztów publikacji dzieła, w tym między innymi na tłumaczenie dzieła z języka polskiego na inny język, zakup licencji prawnoautorskich oraz druk książki. Tylko w 2023 roku dofinansowaliśmy 229 zagranicznych wydań polskich książek, które ukażą się nakładem wydawnictw z 46 krajów, na co przeznaczyliśmy prawie 5 mln zł. We wszystkich edycjach programu łącznie dofinansowaliśmy już ponad 3 tys. przekładów polskich książek na języki obce.

KC/IK