Aktualności

28.09.2018

Hłasko kontra Tyrmand. Czwarty odcinek „Pojedynków stulecia” w TVP Kultura

W kolejnym odcinku „Pojedynków stulecia" starły się dwie nietuzinkowych postaci polskiej powojennej sceny literackiej: Marek Hłasko i Leopold Tyrmand. Program przybliża widzom te postaci, które są najbardziej reprezentatywne dla przełomowych momentów w historii polskiej drogi do wolności.

Urodzony w 1934 roku w Warszawie, Marek Hłasko szybko opuścił rodzinne miasto. Udał się z matką do Częstochowy, następnie do Wrocławia. W wieku szesnastu lat rozpoczął swoją odyseję zawodową, podczas której skończył kurs samochodowy, a także przewoził drewno po niepewnych górskich drogach, w dość ekstremalnych warunkach. Nabyte wówczas doświadczenie znajdzie później odzwierciedlenie w opowiadaniach Baza Sokołowska i Następny do raju. Do Warszawy Hłasko powrócił w 1951 roku. Powstała wówczas Sonata marymoncka a później, w 1956 roku, legendarny zbiór opowiadań Pierwszy krok w chmurach, w którym znalazły się takie teksty, jak Śliczna dziewczyna czy Pętla. Warszawa Hłaski jest rozczarowana i zapijaczona, ale za to prawdziwa, zgoła odmienna od tej opisywanej przez wiernych socrealistów.

Podobny obraz miasta powstał w wydanym w grudniu 1955 roku Złym Leopolda Tyrmanda. Tyrmand, niemający co ze sobą zrobić po zamknięciu „Tygodnika Powszechnego” – po tym, jak redaktorzy pisma nie zgodzili się opublikować nekrologu po śmierci Stalina – zaczął pisać Dziennik 1954. Z marazmu wyrwało go Wydawnictwo Czytelnik zamawiając Złego. To powieść o tajemniczym mścicielu, wymierzającym sprawiedliwość bandziorom na ulicach Warszawy i umyka chcącym go złapać milicjantom. Ten sześćsetstronicowy obraz miasta stał się jednym z najpoczytniejszych bestsellerów w historii PRL, a tempo kariery Tyrmanda można porównać chyba wyłącznie z tą, którą zrobił Marek Hłasko. O ich różnym widzeniu świata, stosunku do Polski i emigracji opowiedzieli zaproszeni do studia goście.

Zapraszamy do obejrzenia czwartego odcinka „Pojedynków stulecia” na platformie VOD.

Kolejny odcinek będzie można obejrzeć już w przyszły czwartek o godzinie 22.50 na antenie TVP Kultura.