Aktualności

Julian Kornhauser, Darmstadt 1987
21.09.2021

75. rocznica urodzin Juliana Kornhausera

Julian Kornhauser, poeta, prozaik, krytyk literacki, tłumacz literatury serbsko-chorwackiej i jeden z najważniejszych twórców pokolenia Nowej Fali, świętuje dzisiaj 75. urodziny.

Na jego dorobek naukowy składa się szereg książek: Od mitu do konkretu. Szkice o modernizmie i awangardzie w poezji chorwackiej, Sygnalizm – propozycja serbskiej poezji eksperymentalnej, Strategie liryczne serbskiej awangardy, a także Świadomość regionalna i mit odrębności. O stereotypach w literaturze serbskiej i chorwackiej. W jego przekładach ukazały się w Polsce książki takich autorów z Jugosławii i krajów byłej Jugosławii, jak: Dušan Matić, Slavko Mihalić, Josip Osti, Marko Ristić, a także dwie antologie: Tragarze zdań. Antologia młodej poezji serbskiej oraz Lament nad Sarajewem. Siedmiu poetów z Bośni.

Największe uznanie zdobył jednak jako poeta, członek krakowskiej grupy poetyckiej „Teraz”, czołowy przedstawiciel pokolenia ’68 i Nowej Fali. W 1972 roku wydał debiutancki zbiór wierszy Nastanie święto i dla leniuchów, a rok później tom W fabrykach udajemy smutnych rewolucjonistów. Wraz z Adamem Zagajewskim w roku 1974 opublikował zbiór manifestów Świat nie przedstawiony, książkę uważaną za programową dla ich generacji. Równolegle z poezją uprawia krytykę literacką. Z jednej strony jest autorem takich zbiorów wierszy, jak: Stan wyjątkowyZjadacze kartofliZasadnicze trudnościZa nas, z namiOrigami, z drugiej tomów rozpraw o poezji: Światło wewnętrzneMiędzyepokaPoezja i codzienność. Jest także autorem książki eseistycznej o twórczości Zbigniewa Herberta Uśmiech Sfinksa.

Kornhauser uprawia także prozę beletrystyczną. Pierwszą powieść Kilka chwil ogłosił już w roku 1975, potem ukazały się: Stręczyciel idei oraz oparta na motywach autobiograficznych „opowieść sentymentalna” Dom, sen i gry dziecięce. Ma w dorobku także zbiory wierszy dla dzieci, w tym Tyle rzeczy niezwykłych. Wiersze dla Agatki. W 2015 roku opublikował obszerny wybór wierszy Tylko błędy są żywe, w 2016 roku ukazały się jego Wiersze zebrane.

Kornhauser urodził się w Gliwicach, ale z Krakowem związany jest od czasu studiów, które podjął w roku 1965. Na Uniwersytecie Jagiellońskim ukończył serbistykę i kroatystykę. Fascynowała go literatura bałkańska, a literaturoznawstwo było na tyle pociągające, że zdecydował się kontynuować wspinanie się po szczeblach kariery akademickiej. Na krakowskim uniwersytecie uzyskał doktorat, a później także habilitację. W grudniu 1975 podpisał się pod Memoriałem 59, w proteście przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji PRL, za co został objęty zakazem druku. Kilka książek wydał w podziemnym obiegu wydawniczym, w tym: Każdego następnego dnia oraz Inny porządek.

Jego poezje tłumaczono m.in. na języki angielski, bułgarski, chorwacki, holenderski, niemiecki, rumuński, serbski i węgierski.