Aktualności
Dokładnie 6. Listopada 2022 roku urodził się Artur Międzyrzecki – wybitny polski poeta, prozaik i tłumacz literatury francuskiej.
Urodził się w Warszawie, z którą był związany przez większość swojego życia, jednak gimnazjum ukończył w 1939 roku we Lwowie. Właśnie tam zastała go druga wojna światowa. Z Lwowa w 1940 roku został zesłany przez Sowietów do Kazachstanu, a w 1942 roku wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR. Następnie jako żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie odbył cały szlak bojowy 2 Korpusu. W stopniu porucznika walczył m.in. pod Monte Cassino i w bitwie o Bolonię.
Jako poeta debiutował w 1943 roku wierszem „Namiot z Kanady”, wyróżnionym w konkursie tygodnika „Orzeł Biały”. Po wojnie rozpoczął studia – najpierw we włoskiej Bolonii, później zaś w Paryżu. Do kraju powrócił pod koniec lat czterdziestych. W 1954 roku ożenił się z Julią Hartwig, również znaną poetką.
W latach 1946-48 redagował dział poezji w „Nowej Kulturze”, zaś w latach 1965–68 pracował w redakcji pisma „Poezja”. Na przestrzeni lat współpracował m.in. z takimi tytułami jak „Twórczość” czy „Nowe książki”, a także z Polskim Radiem – jako autor słuchowisk i felietonów.
W latach siedemdziesiątych dwa razy przebywał na wielomiesięcznych stypendiach w Stanach Zjednoczonych, zaś 20 sierpnia 1980 roku podpisał apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. W latach 1987-90 pisarz był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, zaś w 1991 został wybrany na prezesa Polskiego PEN Clubu, a także na wiceprezesa Międzynarodowej Federacji PEN Clubów.
Jako poeta, Międzyrzecki świadomie i z dużą erudycją nawiązywał do europejskiej tradycji poetyckiej. Interesowała go zarówno poezja klasyczna, jak i dwudziestowieczne eksperymenty spod znaku Apollinaire’a czy surrealistów (których tłumaczył). W swojej twórczości lubił przyglądać się przemianom, którym ulega zachodnia kultura. Jednocześnie w centrum jego pisarstwa zawsze pozostawał człowiek. Ryszard Przybylski w słynnej książce „To jest klasycyzm” zaliczył go w poczet nurtu klasycystycznego w poezji polskiej drugiej połowy XX wieku, obok takich twórców, jak Zbigniew Herbert, Jarosław Marek Rymkiewicz, Jerzy S. Sito czy Julia Hartwig. Z kolei Stanisław Barańczak pisał, że poezja Międzyrzeckiego jest zarówno metafizyczna, filozoficzna, jak i polityczna.
Poza wierszami i poematami pisał również dramaty („Ekspedycja”), opowiadania (tomy „Śmierć Robinsona”, „Wiek mentorów”), wiersze bajki i powieści dla dzieci i młodzieży („Jaś i Małgosia. Bajka w 7 odsłonach”, („Wielki pościg”), teksty piosenek („Piosenka mariensztacka”, „Trzej przyjaciele z boiska. Walc”, „Czerwony tulipan”) a także szkice literackie, poświęcone głównie poezji.
Tłumaczył również głównie poezję. Przede wszystkim francuskojęzyczną – wiersze Guillaume’a Apollinaire’a, Louisa Aragona, Yvesa Bonnefoya, René Chara czy Arthura Rimbauda – ale również rosyjską (Osip Mandelsztam) oraz anglojęzyczną (e.e. cummings, W.H. Auden).
Artur Międzyrzecki był laureatem wielu prestiżowych, międzynarodowych nagród, wśród których znalazły się m.in. francuska Prix de Traduction, przyznawana przez Fondation d'Hautevilliers (1977) czy nagroda Thornton Wilder Prize, którą otrzymał wraz z Julią Hartwig (1986 roku). W 1995 został odznaczony został Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 2 listopada 1996 roku w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.