ur. 1929 w Warszawie, tłumacz, krytyk i historyk literatury, eseista. Autor wybitnych szkiców poświęconych literaturze staropolskiej i angielskiej poezji romantycznej, przede wszystkim zaś tradycji klasycznej, zarówno chrześcijańskiej, jak i pogańskiej. Kubiak otrzymał m.in. nagrodę Fundacji im. Kościelskich (1963), nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego (1980), nagrodę Polskiego PEN Clubu (1990). Zmarł 19 marca 2004 roku.

Samemu deklarując się jako na poły chrześcijanin, na poły poganin, pisał zarówno o św. Augustynie, jak i Homerze, Arystotelesie czy Wergilim, łącząc obie te perspektywy, jako jeden z najwybitniejszych polskich znawców literatury antycznej. W swoim namyśle nad twórczością zakładał zawsze perspektywę kulturowej ciągłości, podkreślając aktualność dzieł stworzonych przed wiekami. Ukazywał jednocześnie związek kultury polskiej z antykiem, dowodząc, że – w symbolicznym ujęciu – Polska leży nad Morzem Śródziemnym, „w przestrzeni dzieł wiecznych”. Zwieńczeniem wieloletniej pracy stała się monumentalna Mitologia Greków i Rzymian, nowa polska próba zmierzenia się z mityczną materią. Kubiak świadomie zderzył klasyczne dziedzictwo ze współczesnością, czytając mity poprzez doświadczenia mieszkańca Europy Środkowej u schyłku XX stulecia. Ukazywał mit w jego najgłębszym wymiarze, jako „historie, które nie wydarzyły się nigdy, lecz dzieją się zawsze”, a więc jako zapis uniwersalnego ludzkiego doświadczenia. Pod jego piórem literatura antyczna stawała się dla nas lekcją jasności widzenia, dostrzegania bez złudzeń goryczy, bolesności ludzkiej egzystencji.

Jestem chrześcijaninem, ale takim, który jest jednocześnie chrześcijaninem i poganinem, Grekiem... Kiedy w badaniach widzę, jak w cesarstwie rzymskim zmagają się z sobą chrześcijanie i poganie, moje serce jest rozdarte, bo jestem jednocześnie po obu stronach...

– Zygmunt Kubiak

BIBLIOGRAFIA

• Półmrok ludzkiego świata, Kraków: Znak, 1963.
• Wędrówki po stuleciach, Kraków: Znak 1969.
• Szkoła stylu. Eseje o tradycji poezji europejskiej, Warszawa: PIW, 1972.
• Słowo o znaczeniu pracy edytorskiej, Warszawa: PIW, 1980.
• Jak w zwierciadle, Warszawa: ATK, 1985.
• Przestrzeń dzieł wiecznych. Eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, Kraków: Znak, 1993.
• Kawafis Aleksandryjczyk, (biografia) Warszawa: Tenten, 1995.
• Platona poezja i mądrość, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1996.
• Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa: Świat Książki, 1997.
• Brewiarz Europejczyka, Warszawa: Biblioteka Więzi, 1998.
• Literatura Greków i Rzymian, Warszawa: Świat Książki, 1999.
• Uśmiech Kore, Warszawa: Więź, 2000.
• Nowy brewiarz Europejczyka, Warszawa: Więź, 2001.
• Dzieje Greków i Rzymian, Warszawa: Świat Książki, 2002.
• Twarde do snu, Warszawa: Noir sur Blanc, 2002.
• Grecy o miłości, szczęściu i życiu, Warszawa: Rebis, 2002.
• Piękno i gorycz Europy. Dzieje Greków i Rzymian, Warszawa: Świat Książki, 2003.