Aktualności

25.05.2009

Festiwal Literacki im. Czesława Miłosza

Pierwsza edycja Festiwalu Literackiego im. Czesława Miłosza odbędzie się w Krakowie w dniach 23–25 października 2009 roku. Miejscem wieczorów autorskich i debat panelowych będą wnętrza krakowskich kościołów, synagog, teatrów i Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Każda edycja festiwalu będzie nawiązywać do wybranego wątku twórczości Czesława Miłosza. Hasłem tegorocznego spotkania jest „Zniewolony umysł”. Będzie ono punktem wyjścia do refleksji nad współczesnymi formami zniewolenia, rozumianego nie tylko w kontekście politycznym, społecznym i religijnym, lecz także jako zniewolenie przez kulturę masową, media i reklamę.

Edycja kolejna przewidywana na rok 2011 odbędzie się pod hasłem „Rodzinna Europa” i będzie się odwoływała do wielokulturowości współczesnego świata, do problemów takich jak wykorzenienie, zachowanie tożsamości, migracje i życie na wygnaniu.

PROGRAM:

Spotkania Poetyckie

Wieczór poetycki 1
23 października 
godz. 19:00 
Stary Teatr, ul. Jagiellońska 1 
Uczestnicy: Wisława Szymborska, Seamus Heaney, Tomas Venclova
Prowadzący: Jerzy Illg

Wieczór poetycki 2
24 października
godz. 19:00 
Kościół Św. Katarzyny, ul. Augustiańska 7 
Uczestnicy: Ko Un, Derek Walcott, Adam Zagajewski
Prowadząca: Magda Heydel

Wieczór poetycki 3
25 października
godz 19:00 
Synagoga Tempel, ul. Miodowa 24
Uczestnicy: Aharon Shabtai, Hans Magnus Enzensberger, Jiři Gruša
Prowadzący: Adam Szostkiewicz

Koncepcja: Jerzy Illg

Poeta i imperium

„Poeta i imperium” - dyskusja panelowa
24 października
godz. 16:00 
Manggha – Muzeum Techniki i Sztuki Japońskiej, ul. Marii Konopnickiej 26
Uczestnicy: Hans Magnus Enzensberger, Seamus Heaney, Aharon Shabtai, Tomas Venclova, Adam Zagajewski
Koncepcja i moderacja: Irena Grudzińska-Gross

Uczestnicy spotkania doświadczyli oddziaływania imperiów w bardzo różny sposób: jako obywatele zwycięskiej kultury imperialnej, jako obywatele państw imperiom podporządkowanych, czy jako bezpaństwowi uchodźcy. Tym, co łączy ich doświadczenia jest poezja, w której wpływy imperium przejawiają się w różny sposób. Tak też pytania o kulturę imperium, jej zasięg, tradycję, zmiany w ciągu ostatnich dziesięcioleci i stosunek do najintymniejszej ze sztuk, jaką bez wątpienia jest poezja, stanowić będą trzon tej debaty.

Zniewolony Umysł – Umysł wyzwolony

„Zniewolony umysł – umysł wyzwolony” - dyskusja panelowa
25 października
godz. 16:00 
Auditorium Maximum, Uniwersytetu Jagiellońskiego 
Uczestnicy: Robert Faggen, Leszek Kołakowski, Siergiej Kowaliow, Abbas Milani, Dubravka Ugrešić. 
Koncepcja i moderacja: Adam Michnik
 
Kluczowa debata Festiwalu za punkt wyjścia przyjmuje „Zniewolony umysł”, który po raz pierwszy ukazał się w roku 1953 i obnażył mechanizmy kapitulacji intelektualistów przed totalitarnymi ideologiami. Temat ten nie przestał być aktualny i wciąż powraca w rozmaitych kostiumach historycznych, politycznych i kulturowych. Warto więc zastanowić się, w jakim stopniu diagnoza Miłosza sprzed ponad pół wieku jest trafna dzisiaj, na początku XXI wieku w odniesieniu do postaw współczesnych intelektualistów.

Pasmo wieczorne: Zniewolony umysł w wolnej Polsce

Wieczór 1
24 października
godz. 22:00 
Na pierwszy wieczór złożą się: prezentacja wyników Ankiety Miłoszowskiej i część slamowo-recytatorska. Ankieta będzie dotyczyć percepcji twórczości Miłosza i postrzegania "Zniewolonego umysłu" przez młodych twórców (tj. tych którzy debiutowali po 89 roku). Jako taka ma być wiarygodnym probierzem pozycji Poety wśród najmłodszych pokoleń twórców. Ilustracją ankiety stanie się slamowa część wieczoru, podczas której poeci czytać będą swoje utwory, a także teksty Miłosza. 
Prowadzenie: Piotr Śliwiński

Wieczór 2
25 października
godz. 22:00  
Panel dyskusyjny poświęcony postrzeganiu "Zniewolonego umysłu" przez młodych twórców i ludzi aktywnie działających w przestrzeni kultury. Ich opinie o zniewoleniu będą komentowane przez twórców pamiętających zniewolenie sprzed 89. 
Paneliści: Sylwia Chutnik, Bernadetta Darska, Paweł Dunin-Wąsowicz, Grzegorz Jankowicz, Tomasz Różycki, Radosław Wiśniewski.
Prowadzenie: Przemysław Czapliński     

Panel będzie poprzedzony czytaniem tekstów o zniewoleniu autorstwa prozaików polskich młodego pokolenia.
 
Organizator: Instytut Książki
Dyrektor Festiwalu: Grzegorz Gauden 
Dyrektor Artystyczny: Jerzy Illg 
Patronat Honorowy: Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski


GOŚCIE FESTIWALU:

Wieczory poetyckie i panele dyskusyjne:

Hans Magnus Enzensberger (1929, Niemcy) – poeta, eseista, wydawca, tłumacz, redaktor zajmował się również teatrem, filmem, operą i literaturą dla dzieci; tłumaczony na ponad 40 języków. Studiował na uniwersytetach w Erlangen, Freiburgu, Hamburgu i Paryżu. Spędził ponad dziesięć lat za granicą, w Norwegii, Włoszech, Rosji, Stanach Zjednoczonych i na Kubie. Do Niemiec powrócił w 1969. W 1965 założył kwartalnik literacko-polityczny „Kursbuch”, a w 1980 miesięcznik kulturalny „TransAtlantik”. W latach 1985-2004 wydawał w wydawnictwie Eichborn bibliofilską serię „Die Andere Bibliothek”, w ramach której ukazały się m.in. reportaże Ryszarda Kapuścińskiego.

Robert Faggen (USA) – krytyk, profesor literatury w Claremont McKenna College w Los Angeles, badacz i edytor dzieł Roberta Frosta, wybitny znawca twórczości Czesława Miłosza.

Irena Grudzińska-Gross (1946, Polska/USA) –  historyk literatury, historyk idei, eseistka i publicystka. Studia rozpoczęła na Uniwersytecie Warszawskim, a ukończyła na Columbia University w Nowym Jorku. Polskę opuściła w 1968 r. W latach 1998-2003 była odpowiedzialna za program dla Europy Środkowo-Wschodniej Fundacji Forda. Następnie do roku 2008 była dyrektorem Instytutu Nauk Humanistycznych Boston University. Obecnie jest profesorem w Princeton University.

Jiři Gruša (1939, Czechy/Austria) –  poeta, pisarz, tłumacz, dyplomata i polityk. Ukończył filozofię na Uniwersytecie Karola w Pradze.  Do roku 1968 pracował w pismach „Tvář”, „Sešity” i „Nové knity”, po ’68 objęty zakazem druku, publikował w drugim obiegu. W latach 1982-1990 mieszkał w Niemczech. W 1990 wrócił do Czechosłowacji, w latach 1991–1997 był ambasadorem w Niemczech, później ministrem edukacji w rządzie Vaclava Klausa. W latach 2005- 2009 był dyrektorem Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu. Obecnie jest prezydentem Międzynarodowego PEN Clubu.

Seamus Heaney (1939, Irlandia) – poeta, eseista, tłumacz, profesor uniwersytetów w Oxfordzie i Harvardzie. Laureat literackiej Nagrody Nobla w roku 1995. Mieszka w Dublinie.

Magda Heydel – z wykształcenia polonistka i anglistka, zajmuje się teorią i praktyką przekładu. Tłumaczka anglojęzycznej poezji (m.in. Dereka Walcotta, Seamusa Heaneya) i prozy (m.in. Virginii Woolf).

Jerzy Illg (1950) – redaktor naczelny wydawnictwa Znak, publicysta, tłumacz i poeta.

Leszek Kołakowski (1927) – filozof, eseista, publicysta i prozaik.

Siergiej Kowaliow (1930, Rosja) – działacz na rzecz praw człowieka, sowiecki dysydent, polityk. W 1969 założył pierwszą w ZSRR organizację zajmującą się prawami jednostki.

Adam Michnik (1946) – historyk, eseista, działacz i publicysta polityczny, redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”.

Abbas Milani (1949, Iran/USA) – historyk, znawca problematyki irańskiej, pisarz. Wykłada na Uniwersytecie Stanforda, a także współpracuje z Iran Democracy Project w Instytucie Hoovera. Opublikował 7 książek, głównie z zakresu kultury perskiej, jest także tłumaczem na perski m.in. Głównych nurtów marksizmu Leszka Kołakowskiego oraz fragmentów Zniewolonego umysłu Czesława Miłosza.

Wisława Szymborska (1923) – poetka, eseistka i krytyk literacki. Laureatka literackiej Nagrody Nobla w roku 1996.

Aharon Shabtai (1939, Izrael) – poeta i tłumacz. Studiował filozofię w Jerozolimie, Paryżu i Cambridge, wykłada literaturę na Uniwersytecie w Tel Avivie. Opublikował przeszło 20 książek tłumaczonych na wiele języków. Jest aktywnym przeciwnikiem polityki Izraela wobec Palestyny.

Adam Szostkiewicz (1952) – dziennikarz, specjalizuje się w tematyce religijnej i zagranicznej, członek Rady Języka Polskiego.

Dubravka Ugrešić (1949, Chorwacja/Holandia) – pisarka i eseistka. Uznanie przyniosły jej teksty prozatorskie, ale także publicystka podejmująca tematykę kulturalną i zdecydowana postawa wobec nacjonalizmów nękających Jugosławię lat 90.

Ko Un (1933, Korea) – poeta. Zaczął tworzyć w wieku lat 12. W 1952-63 był mnichem buddyjskim. W 1973 zaangażował się w działalność polityczną, występując przeciwko łamaniu praw człowieka przez władze, za co był wielokrotnie więziony. Opublikował ponad 130 książek tłumaczonych na większość języków europejskich, a także na chiński i japoński.

Tomas Venclova (1937, Litwa) – poeta, eseista, publicysta, badacz i tłumacz literatury pięknej. Studiował na Uniwersytecie Wileńskim i na Uniwersytecie w Tartu. W latach 70. działał w litewskim ruchu obrony praw człowieka. W 1977 r. wyemigrował do USA, gdzie początkowo wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, a od 1980 na Uniwersytecie Yale.

Derek Walcott (1930, Santa Lucia) – poeta, pisarz i malarz. Laureat literackiej  Nagrody Nobla w roku 1992.

Adam Zagajewski (1945) – poeta, eseista, prozaik, tłumacz. 

Wieczory poetyckie i panele dyskusyjne:

Sylwia Chutnik (1979) – działaczka społeczna, pisarka, laureatka Paszportu Polityki w kategorii Literatura za rok 2008.

Przemysław Czapliński (1962) – krytyk literacki, profesor literatury współczesnej. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UAM.

Bernadetta Darska (1978) - krytyk literacki. Redaktor naczelna pisma literacko-kulturalnego „Portret”. Pracuje w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWM.

Paweł Dunin-Wąsowicz (1967) – publicysta, krytyk literacki, szef wydawnictwa Lampa i Iskra Boża, redaktor naczelny czasopisma „Lampa”. Śpiewa i gra na gitarze w zespole Meble.

Grzegorz Jankowicz (1978) – krytyk, eseista, redaktor i tłumacz. Pracownik Centre for Advanced Studies in the Humanities UJ.

Tomasz Różycki (1970) – poeta, tłumacz, romanista. Laureat Nagrody Kościelskich, którą otrzymał za poemat Dwanaście stacji (2004).

Piotr Śliwiński (1962) – krytyk literacki, badacz polskiej poezji współczesnej. Profesor Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Radosław Wiśniewski (1974) – poeta, krytyk literacki; współzałożyciel i redaktor naczelny kwartalnika Red.

Informacji na temat Festiwalu udziela:

Szymon Kloska

Tel. +48 12 426 79 10
Kom.: +48 660 897 650

s.kloska@instytutksiazki.pl