Literatura
Kaja Malanowska
(ur. 1974) – pisarka, felietonistka, nauczycielka. Z wykształcenia jest biologiem, obroniła doktorat z zakresu genetyki na Uniwersytecie w Illinois.
Debiutowała w 2010 roku książką zatytułowaną Drobne szaleństwa dnia codziennego, która przyniosła jej nominację do nagrody TVP Kultura „Gwarancje kultury”. W tej książce, która powstawała w formie wpisów na prywatnym blogu autorki, Malanowska opowiedziała historię swojej depresji oraz walki z chorobą, pokazała świat z perspektywy osoby chorej, postrzegającej wszystko przez pryzmat własnych emocji, zniekształcających otaczającą ją rzeczywistość. Ta osobista perspektywa wpłynęła zapewne na przekonania pisarki o uzdrawiającej funkcji literatury – w swoich wypowiedziach publicznych Malanowska jednoznacznie przyznaje, że twórczość traktuje jako terapię.
W 2011 roku opublikowała zbiór opowiadań zatytułowany Imigracje, a rok później kolejną powieść – Patrz na mnie, Klaro! Jest to kolejna opowieść Malanowskiej o życiu na pograniczu zdrowia i choroby, tym razem w przedziwnym splocie zazdrości i fascynacji. Główna bohaterka zaczyna śledzić blog kobiety, z którą – jak przypuszcza – zdradza ją mąż. Obsesja szybko przenosi się z internetu do realnego życia i wraz z rozwojem wydarzeń skłania czytelników do rozważań na temat zaburzeń psychicznych i niepewnej granicy między normą a chorobą.
W dorobku Kai Malanowskiej można znaleźć też prozę gatunkową. Jej przykładem jest wydany w 2015 roku kryminał zatytułowany Mgła. W tej książce pisarka po raz pierwszy mierzy się z jednym z najpopularniejszych gatunków powieściowych, opowiadając historię tajemniczego morderstwa na Mokotowie i dotyczącego go śledztwa prowadzonego przez parę warszawskich policjantów. Uwagę czytelnika przyciągają tu jednak nie tylko kryminalna fabuła, ale także wyeksponowane przez autorkę problemy społeczne (przemoc wobec kobiet i negatywny stosunek Polaków do uchodźców), a przede wszystkim znamienne dla Malanowskiej opisy skomplikowanej ludzkiej psychiki.
W latach 2012–2017 pisarka była felietonistką „Dziennika Opinii” Krytyki Politycznej, przyznawała jednak, że lepiej odnajduje się w formach bardziej introwertycznych niż publicystyczny felieton.
Książka Patrz na mnie, Klaro! przyniosła autorce w 2012 roku nominację do Paszportów „Polityki” za – jak napisała Inga Iwasiów – „wnikliwość psychologiczną oraz trafne obserwacje społeczne”. Powieść znalazła się również w finale Nagrody Literackiej „Nike” w roku 2013.
BIBLIOGRAFIA
- Drobne szaleństwa dnia codziennego, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2010.
- Imigracje, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2011.
- Patrz na mnie, Klaro!, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2012.
- Mgła, Kraków: Znak, 2015.
- Dom dla Tosi, Warszawa: Muchomor, 2019.
TŁUMACZENIA
angielski:
- Fog [Mgła], tłum. Bill Johnston, Melbourne: Text Publishing, 2021.
bułgarski:
- Дребните шемети на всекидневието [Drobne szaleństwa dnia codziennego], tłum. Marija Grigorowa, Sofija: VBB, 2016.
- Имиграции [Imigracje], tłum. Silwija Borisowa, Sofija: Wesela Liuckanowa, 2017.
- Мъгла [Mgła], tłum. Marija Grigorowa, Sofija: VBB, 2022.
serbski:
- Imigracije [Imigracje], tłum. Anđelija Jočić, Beograd: Areté, 2019.
AS