(ur. 1960) – filolożka klasyczna, filozofka, tłumaczka, publicystka. Córka Leszka Kołakowskiego.

Książka Wojny kultur i inne wojny (2010) to jej debiut eseistyczny. Składa się z tekstów powstałych w latach 2000–2010, publikowanych pierwotnie na łamach między innymi „Rzeczpospolitej”, „Teologii Politycznej”, „Przeglądu Politycznego”, „Znaku”, „Życia”, „Wprost” i „Zeszytów Karmelitańskich”.

Agnieszka Kołakowska znalazła się wśród dziewięciorga autorów zbioru opowiadań 9 Wigilii (2007). Zamieściła tam nowelę Czwarty, który nie zdążył opartą na legendarnym motywie związanym z Bożym Narodzeniem – oprócz trzech króli, którzy według Pisma Świętego złożyli hołd nowo narodzonemu Bogu, miałby jeszcze istnieć czwarty król, tak bardzo współczujący ludziom, że w drodze do Betlejem pomagał innym; spóźniając się, przybył dopiero na Golgotę. Czwarty, który nie zdążył wpisuje się więc w najlepsze tradycje nowelistyki zawierającej metafizyczną zagadkę.

Najbardziej znana jest jednak Kołakowska jako autorka esejów, które przekraczają granice przewidywalnych sądów publicystycznych. W przeciwieństwie do jej stricte literackiej twórczości, szkice filozoficzno-polityczne zawierają opinie formułowane z naciskiem na pewność wypowiadanych sądów. Eseistka odwołuje się do uczciwości intelektualnej, jasności wypowiedzi, a do preferowanych przez nią wartości zalicza się klasyczny liberalizm i racjonalizm. Część jej tekstów ma charakter polemiczny, są zapisem stanowiska, jakie zajmowała w publicznych debatach. Zarazem wypowiedzi, z którymi dyskutowała, stanowią najbliższy kontekst jej eseistyki.

W swoim pisarstwie Kołakowska podejmuje żywo dyskutowaną problematykę: poprawności politycznej (political correctness), integracji europejskiej, imigracji, laickości państwa. Styl publicystycznych i eseistycznych wypowiedzi Agnieszki Kołakowskiej odznacza się precyzją, a ścisłość myśli uzyskuje w nich rangę etycznego imperatywu. Do współczesnych myślicieli, których darzy uznaniem i na których się powołuje, należy amerykańska konserwatystka Gertrude Himmelfarb. Wpływ na racjonalistyczny, a zarazem krytyczny wobec myśli lewicy, w szczególności marksistowskiej, profil intelektualny eseistki wywarło przestudiowanie Głównych nurtów marksizmu Leszka Kołakowskiego. Była redaktorką innej jego książki – Metaphysical horror (2001).

Została uhonorowana Nagrodą im. Andrzeja Kijowskiego za publikację Wojny kultur i inne wojny (2012) oraz Nagrodą Stowarzyszenia Wydawców Katolickich „Feniks” za książkę Plaga słowików (2017).

BIBLIOGRAFIA

eseje:

• Wojny kultur i inne wojny, Warszawa: Fundacja Świętego Mikołaja, Teologia Polityczna, 2010.
• Plaga słowików, Warszawa: Fundacja Świętego Mikołaja, Teologia Polityczna, 2016.

opowiadania:

• Czwarty, który nie zdążył, w: 9 Wigilii, Warszawa: Świat Książki, 2007.

DZIAŁALNOŚĆ TRANSLATORSKA

na język angielski:

• Polish Helsinki Committee for Human Rights, 1984. Violations of human rights in Poland. Report [wraz z Ewą Eliasz Brantley], New York: The Committee in Support of Solidarity; London: Information Centre for Polish Affairs Archiwum Czesława Miłosza, 1985.
• Teresa Torańska, “Them”. Stalin’s Polish puppets [Oni], New York: Harper & Row Publishers, 1987.
• Bronisław Geremek, Poverty. A history [Litość i szubienica. Dzieje nędzy i miłosierdzia], Oxford: Blackwell Publishers, 1994.
• Bronisław Geremek, The common roots of Europe [Le radici comuni dell’Europa], (tłum. wraz z Janem Aleksandrowiczem, J.K. Fedorowiczem, Rosemary Hunt, Shayne Mitschell), Cambridge: Polity Press, 1996.
• Antoni Libera, Madame, Melbourne: Text Publishing, 2001.

• Leszek Kołakowski:

• Tales from the Kingdom of Lailonia and the Key to heaven [13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych oraz Klucz niebieski albo Opowieści budujące z historii świętej zebrane ku pouczeniu i przestrodze], Chicago–London: The University of Chicago Press, 1989.
• Freedom, fame, lying and betrayal: essays on everyday life [wybór esejów], London: Penguin Books, 1999.
• The two eyes of Spinoza and other essays on philosophers [wybór esejów], South Bend: St. Augustine’s Press, 2004.
• Why is there something rather than nothing? Questions from great philosophers [O co nas pytają wielcy filozofowie], London: Penguin Books, 2008.
• Is God happy? Selected essays [Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania], London: Penguin Books, 2012.

• Włodzimierz Bolecki, A World apart by Gustaw Herling [„Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego], Frankfurt am Main: PL Academic Research – Peter Lang, 2015.

TŁUMACZENIA

węgierski:

• Kultúrák háborúi és más harcok [Wojny kultur i inne wojny], tłum. Orsolya Németh, Lajos Pálfalvi, Judit Reiman, Budapest: Örökség Kultúrpolitikai Intézet, 2016.

Dorota Heck, PMK