Aktualności

Bohdan Butenko, ilustracje do O książce. Mała encyklopedia dla nastolatków, oprac. zbior., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987
19.09.2016

Węże, sztylety i płatki róży

Od piątku w krakowskim Bunkrze Sztuki można oglądać wystawę Węże, sztylety i płatki róży.

Ekspozycja obejmuje prace młodego pokolenia ilustratorów tak, by zbudowały dialog z wciąż inspirującą współczesnych twórców tradycją polskiej szkoły ilustracji. Wskazuje przy tym na ruch w przeciwnym kierunku, ponownie otwierając zamknięty już rozdział historii tej dziedziny sztuki i konfrontując go z żywą tkanką dzisiejszej ilustracji. Prace przygotowane przez młodszych autorów specjalnie dla ekspozycji w Bunkrze Sztuki korespondują z pracami klasyków polskiej ilustracji, ukazując punkty styczne prezentowanych projektów.

W epoce dynamicznej ekspansji internetu, doświadczania rzeczywistości zapośredniczonej i medialnej, którym towarzyszy pewnego rodzaju spontaniczność i dowolność w doborze modelu komunikacji, ilustracja na nowo określa swój status pośród sztuk wizualnych. To, co charakterystyczne dla współczesnej ilustracji, to nie tylko nowatorstwo twórców i wynikająca z niego różnorodność form, technik artystycznych czy zmiana funkcji w kreowaniu świata przedstawionego, ale także nietypowe nośniki. Nową ilustrację wyróżnia też procesualność, intermedialność, wielowarstwowość. Ilustratorzy nie boją się odwracania chronologii, tworząc najpierw rysunki czy inne reprezentacje wizualne, do których dopasowują potem słowa, niejako „ilustrując ilustracje” tekstem. Obraz tej współczesnej dziedziny sztuki dopełnia to, że posiada ona wiele kanałów dystrybucji: ilustratorzy równie chętnie publikują swoje prace w książkach czy prasie, co w internecie, tworzą animacje, modę, identyfikując te realizacje na równi z projektami książkowymi. Twórcy ilustracji, zestawiając słowa i obrazy z precyzją kompozytora, przyjmują różnorodne strategie pracy z tekstem, nie tylko te związane z jego treścią, ale także innymi właściwościami, jak brzmienie czy melodia.

Pomimo spektakularnych sukcesów polskich ilustratorów – nie tylko tych współtworzących tzw. polską szkołę ilustracji, ale także pokolenia artystów ostatniego dziesięciolecia, którzy bez kompleksów wciąż inspirują się estetyką starszych autorów – ilustracja wciąż nie doczekała się należytego uznania wśród rodzimych historyków i krytyków sztuki. Wbrew temu twórcy ciągle sięgają po medium ilustracji, traktując ją z ciekawością naukowca i rozszerzając pojęcie ilustracji książkowej.

Jeśli porównać wystawę do publikacji, która posiada własną narrację, z kuratorem w roli redaktora, to wystawa Węże, sztylety i płatki róży jest książką o wielu możliwych narracjach. Jej szkatułkowa konstrukcja jest odzwierciedleniem procesualnej i kolektywnej pracy wydawniczej. Mobilna aranżacja wystawy, inspirowana stronami książki, otwiera perspektywy nie tylko na przearanżowanie w trakcie ekspozycji, ale stwarza także możliwość dokonywania kolejnych „redakcji”.

Wystawa potrwa do 11 grudnia 2016 roku.
 

Organizator: Bunkier Sztuki
Partner: Conrad Festival
Współorganizatorzy: Karkowskie Biuro Festiwalowe, Kraków Miasto Literatury UNESCO

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania „Węże, sztylety i płatki róży. Polska powojenna ilustracja książkowa”

Artyści: Jan Bajtlik, Dominika Bobulska, Katarzyna Bogucka, Tymek Borowski, Bohdan Butenko, Bolesław Chromry, Agata Dudek, Grupa Maszin (Daniel Gutowski, Mikołaj Tkacz, Jacek Świdziński, Michał Rzecznik), Marta Ignerska, Tymek Jezierski, Edward Krasiński, Aleksandra Lampart, Adam Macedoński, Aleksandra Niepsuj, Stefan Papp, Alicja Pismenko, Bianka Rolando, Magdalena Sawicka, Franciszka i Stefan Themersonowie, Xavery Deskur Wolski, Bartosz Zaskórski

Kuratorka: Anna Bargiel
Współpraca kuratorska: Jakub Woynarowski 
Narracja wizualna: Agnieszka Piksa, Damian Nowak
Aranżacja wystawy: Mateusz Okoński                                                                 
Koordynacja: Dorota Bucka