Aktualności

fot. Krzysztof Dubiel / Instytut Książki
25.03.2024

Tomasz Łubieński spoczął na Starych Powązkach w Warszawie

Tomasz Łubieński – pisarz, publicysta, dramaturg – spoczął w poniedziałek na warszawskich Starych Powązkach. „Człowiek niezwykły, odważny, o niezłomnych poglądach wbrew czasom i powszechnym mitom” – tak napisał o Łubieńskim minister kultury w liście odczytanym podczas uroczystości.

W poniedziałek w kościele pod wezwaniem św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach odbyły się uroczystości pogrzebowe pisarza, publicysty, taternika, wieloletniego redaktora naczelnego „Nowych Książek” Tomasza Łubieńskiego. W pogrzebie uczestniczyli pisarze, poeci, historycy, członkowie redakcji „Nowych Książek” oraz sympatycy twórczości Tomasza Łubieńskiego.

„Jego pasja do literatury i historii pozostawiła niezatarte ślady w naszej świadomości literackiej, a jego prace, eseje, dramaty i wiersze stanowią kamienie milowe w polskiej kulturze” – napisał minister kultury Bartłomiej Sienkiewicz w liście odczytanym podczas uroczystości pogrzebowych Tomasza Łubieńskiego. Podkreślił, że „Łubieński nie tylko był wybitnym pisarzem, ale również człowiekiem wielkiej erudycji”.

„Żegnamy dziś Tomasza Łubieńskiego – niezwykłą postać literatury, eseistyki i kultury naszego kraju. W tym trudnym czasie łączymy się w bólu z jego rodziną oraz wszystkimi, którzy mieli przyjemność spotkać go na swojej drodze” – napisał szef MKiDN. Minister Sienkiewicz zwrócił uwagę, że Łubieński „przez całe życie przyczyniał się do promocji literatury i kultury, wspierając młodych pisarzy i artystów”. Zaznaczył, że „jego działalność redakcyjna była wyrazem nie tylko pasji, ale także zaangażowania w kształtowanie polskiego dyskursu kulturalnego”. „Jego dzieła są źródłem inspiracji dla wielu pokoleń czytelników i badaczy” – dodał. Szef MKiDN podkreślił, że odszedł od nas „człowiek niezwykły, odważny, o niezłomnych poglądach wbrew czasom i powszechnym mitom, ujmującym sposobie bycia”.

Podczas kazania, w czasie mszy pogrzebowej ks. Jan Sochoń (poeta, krytyk literacki, teolog i filozof) wspominał swoje dyskusje prowadzone przez lata z Tomaszem Łubieńskim, o wartościach ważnych w życiu człowieka, takich jak np. miłość.

Po mszy prochy zmarłego przeniesiono do grobu na Starych Powązkach. Przy grobie w emocjonalnych słowa pożegnał zmarłego jego syn – Maciej Łubieński. „Ojciec był niechętny osądzaniu, wyrokowaniu. Był raczej człowiekiem pytań niż odpowiedzi. Jeśli z czymś się odnosił, to z bardziej z wątpliwościami – a nie ze swoją wiedzą. Był poszukiwaczem wyjątków od reguł. To nie był człowiek ze świata tak-tak, nie-nie, ale być może albo to zależy. Taka postawa pozwalała ojcu na łagodną i spokojną czułość wobec świata” – powiedział podczas uroczystości pogrzebowych Tomasza Łubieńskiego, syn Maciej Łubieński.

„Ojciec był człowiekiem dystansu, towarzyskim, ale bez odruchu stadnego i uwikłań. Nie chciał pływać w ławicy, co w latach 90. kosztowało go sporo. Dystans i ironia uchroniły go przed frustracją. Był skrzyżowaniem ascety z hedonistą. Zadowalał się kartoflem i twarogiem, ale kochał życie bardziej niż ci, co zajadają się ostrygami. Najbardziej cieszył się widokiem drzew za oknem, w ostatnich latach tęsknił za czasami, w których mógł podbiec do autobusu” – wspomniał. „Nie umiał oskarżać, potrafił tylko współczuć” – dodał.

Tomasz Łubieński urodził się 18 kwietnia 1938 roku w Warszawie. Czas II wojny światowej Łubieńscy spędzili pod Dębicą. Po wojnie przyszły pisarz ukończył Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Przyjaciół Dzieci nr 1 im. Bolesława Limanowskiego w Warszawie. Studiował historię i polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, już podczas studiów publikował w „Twórczości” i „Współczesności”.

W literaturze Łubieński zadebiutował jednoaktówką „Gra” (1959). Jego pierwszą książką prozatorską był, wydany w 1962 roku, tom opowiadań „Ćwiczenia”. Był autorem kilkunastu sztuk. W latach 70. pracował w tygodniu „Kultura”. Od 1978 roku publikował w czasopiśmie „Res Publica”, którego był współzałożycielem.

W 1978 roku ukazał się tom esejów „Bić się czy nie bić” poświęcony rozważaniom o sensie polskich powstań narodowych w XVIII i XIX wieku. Ta książka otwiera cykl dzieł Łubieńskiego, w których autor stawia pytania o kształt polskiej pamięci historycznej, model polskiego patriotyzmu. W latach 80. Łubieński publikował w czasopismach emigracyjnych „Aneks” i „Zeszyty Literackie”. Od 1989 do 1992 roku był członkiem redakcji „Tygodnika Solidarność” oraz działaczem „Stowarzyszenia Wspólnota Polska”. W latach 80. ukazały się książki biograficzne Łubieńskiego o Norwidzie („Norwid wraca do Paryża”, 1989) i Mickiewiczu („M jak Mickiewicz” 1999).

Łubieński opublikował tom wierszy „Nieobecni mają rację” (1996), przetłumaczył fragmenty „Boskiej komedii” Dantego, opublikował książki prozatorskie: „Wszystko w rodzinie” (2004) i „Turnus” (2012). Pisarz należał do zespołu redakcyjnego miesięcznika „Teatr” i był redaktorem naczelnym miesięcznika „Nowe Książki”.

Był członkiem Związku Literatów Polskich (1972-1983), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989), Polskiego PEN Clubu (od 1979).

W 2006 roku prezydent Lech Kaczyński odznaczył Łubieńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Tomasz Łubieński zmarł 15 marca w wieku 85 lat.

źródło: PAP, Katarzyna Krzykowska, Anna Kruszyńska, Maciej Replewicz, Tomasz Szczerbicki

Udostępnianie informacji PAP - klauzula informacyjna