Literatura

fot. Dariusz Chereziński

Elżbieta Cherezińska

(ur. 1972) – powieściopisarka specjalizująca się w powieści historycznej, teatrolog.

Pozycję na polskim rynku książki zdobyła w końcu pierwszej dekady XXI wieku Północną drogą, tetralogią o Skandynawii w epoce Wikingów. Równolegle powstawała wtedy jej pierwsza powieść o Piastach (Gra w kości), a dokładnie o Polsce Bolesława Chrobrego i jej relacjach z cesarstwem Ottona III. Pierwszy bestseller pisarki Korona śniegu i krwi jest poświęcony walce o tron i scaleniu państwa polskiego po epoce rozbicia dzielnicowego. Ten temat autorka kontynuowała w drugiej części cyklu Odrodzone królestwo, zatytułowanej Niewidzialna korona, opisującej dążenia Władysława Łokietka do objęcia tronu państwa po śmierci Przemysła II.

Z kolei książką Legion (zbeletryzowaną historią Brygady Świętokrzyskiej) pisarka dotknęła problematyki wywołującej skrajne emocje – przez jednych powieść ta została przyjęta z zachwytem, inni jednak przywoływali dawne oceny historyczne, zarzucając autorce między innymi niewystarczające – ich zdaniem – potępienie rzekomego antysemityzmu żołnierzy Brygady.

O tym, że Elżbieta Cherezińska najlepiej czuje się jednak w czasach początków państwa polskiego, czytelnicy przekonali się w roku 2016 po edycji Hardej i Królowej, dwóch jej powieści o Świętosławie, córce Mieszka I oraz siostrze Bolesława Chrobrego, piastowskiej księżniczce i skandynawskiej władczyni. Matce królów Szwecji, Danii, Norwegii, a nawet Anglii. Islandzkie sagi utrwaliły ją jako Sigridę Storradę (Dumną) i był to celny przydomek, gdyż święte – powiada autorka – miała tylko imię, a całą siebie wykuła z najszlachetniejszej stali.

W powieści Sydonia. Słowo się rzekło autorka, sięgając do starych dokumentów, zrekonstruowała historię Sydonii von Bork, pomorskiej czarownicy należącej do najstarszego szlacheckiego rodu Pomorza, straconej w 1620 roku, oraz przedstawiła konsekwencje jej śmierci. Warto dodać, że książka ta przybliża niezbyt powszechnie znaną historię Pomorza Zachodniego przełomu XVI i XVII wieku.

Rozmach powieści Elżbiety Cherezińskej oraz ich podbudowa historyczna uprawnia porównania z Henrykiem Sienkiewiczem, oboje wybrali bowiem z dziejów państwa polskiego krótkie momenty potęgi naszej państwowości. Pisarka sprawnie prowadzi narrację, trzyma się granic wyznaczanych przez mity, legendy i dokumenty historyczne, by nie przenieść się zupełnie ze swoimi bohaterami do krainy baśni.

„Magazyn Literacki Książki” uznał powieść Legion za Książkę Roku 2013. Cherezińska otrzymała również Nagrodę Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii „Literatura” (2018).

Więcej na temat twórczości Elżbiety Cherezińskiej znaleźć można na stronie internetowej https://cherezinska.pl/.

BIBLIOGRAFIA

  • Z jednej strony, z drugiej strony [wspólnie z Szewachem Weissem], Warszawa: Prószyński i S-ka, 2005.
  • Byłam sekretarką Rumkowskiego. Dzienniki Etki Daum, Poznań: Zysk i S-ka, 2008.
  • Gra w kości, Poznań: Zysk i S-ka, 2010.
  • Legion, Poznań: Zysk i S-ka, 2013.
  • Turniej cieni, Poznań: Zysk i S-ka, 2015.
  • Sydonia. Słowo się rzekło, Poznań: Zysk i S-ka, 2023.

Cykl „Północna droga”

  • Saga Sigrun, Poznań: Zysk i S-ka, 2009.
  • Ja jestem Halderd, Poznań: Zysk i S-ka, 2010.
  • Pasja według Einara, Poznań: Zysk i S-ka, 2011.
  • Trzy młode pieśni, Poznań: Zysk i S-ka, 2012.

Cykl „Odrodzone królestwo”

  • Korona śniegu i krwi, Poznań: Zysk i S-ka, 2012.
  • Niewidzialna korona, Poznań: Zysk i S-ka, 2014.
  • Płomienna korona, Poznań: Zysk i S-ka, 2017.
  • Wojenna korona, Poznań: Zysk i S-ka, 2019.
  • Odrodzone królestwo, Poznań: Zysk i S-ka, 2020.

Cykl „Harda”

  • Harda, Poznań: Zysk i S-ka, 2016.
  • Królowa, Poznań: Zysk i S-ka, 2016.

TŁUMACZENIA

angielski:

  • The Widow Queen [Harda], tłum. Maya Zakrzewska-Pim, New York: St Martin’s Press, 2021.
  • The Last Crown [Królowa], tłum. Maya Zakrzewska-Pim, New York: Forge/Tom Doherty Associates, 2022.

czeski:

  • Hra o kosti [Gra w kości], tłum. Anna Plasová, Praha: Argo, 2017.
  • Hrdá [Harda], tłum. Anna Plasová, Praha: Argo, 2022.

PMK

Wróć