Literatura

fot. z archiwum autorki

Urszula Honek

(ur. 1987) – poetka i prozaiczka.

Wiersze Urszuli Honek, zwłaszcza zawarte w tomach Zimowanie i Poltergeist, przeważnie są krótkie, nierozbudowane, lecz zasobne w treść – czasem przekazywaną w ciągach swobodnych skojarzeń wyobraźniowych, innym razem w precyzyjnych formułach. Autorka w swojej strategii poetyckiej nie unika mimetyzmu, jej utwory zwykle odtwarzają rzeczywistość, przedstawiają czytelnikowi konkretny obraz polskiej wsi, obszaru prowincji ostatnich kilkudziesięciu lat oraz sylwetek jej mieszkańców. Teksty te niewątpliwie wyróżniają się sensualnością. Opowiadają o zjawiskach rozgrywających się na pograniczu realności i marzenia, przy czym równie często mówią o życiu jak o śmierci. Co ważne i warte podkreślenia, są zakorzenione w polskiej – stosunkowo aktualnej – rzeczywistości.

Debiutem prozatorskim Honek był zbiór opowiadań z 2022 roku zatytułowany Białe noce. Proza ta swobodnie, choć w znaczący sposób wiąże się z poezją autorki: jest świadectwem uważnej obserwacji prowincjonalnej polskiej codzienności i – czasem niewytłumaczalnej, a czasem najzupełniej nieskomplikowanej – osobliwości opisywanych ludzi i zdarzeń. Bohaterami zawartych w tej książce opowiadań są mieszkańcy niewielkiej, zapomnianej przez świat miejscowości w Beskidzie Niskim; pozornie zwyczajni, ale niosący ze sobą własne, niekiedy wyjątkowo poruszające historie. W swoich opisach Honek dąży do należytej diagnozy sytuacji polskiej prowincji, wbrew powszechnej tendencji do romantyzowania i infantylizacji wsi w tego rodzaju przedstawieniach literackich.

Debiutancki tom poezji Honek (Sporysz) w 2016 roku znalazł się w finale Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego; w tym samym roku został też wyróżniony nominacją do nagrody w XII Ogólnopolskim Konkursie Literackim „Złoty Środek Poezji”. Za drugi zbiór wierszy (Pod wezwaniem) autorka otrzymała nagrodę Krakowska Książka Miesiąca oraz ponownie znalazła się w finale Nagrody Poetyckiej im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (2019). Za trzeci tom poezji (Zimowanie) otrzymała Stypendium im. Stanisława Barańczaka w ramach Poznańskiej Nagrody Literackiej oraz nominację do Nagrody Literackiej Gdynia i – po raz trzeci – do Orfeusza (2022). Zbiór opowiadań Białe noce przyniósł z kolei autorce nominację do Premio Grand Continent oraz do Paszportów „Polityki” (2022). Przetłumaczone przez Kate Webster opowiadania White Nights znalazły się z kolei na długiej liście nominacji do The International Booker Prize oraz na krótkiej liście The Warwick Prize for Women in Translation (2024).

BIBLIOGRAFIA

poezja:

  • Sporysz, Poznań: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury, 2015.
  • Pod wezwaniem, Poznań: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury, 2018.
  • Zimowanie, Poznań: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury, 2021.
  • Poltergeist, Wrocław: Warstwy, 2024.

proza:

  • Białe noce, Wołowiec: Czarne, 2022.

TŁUMACZENIA

angielski:

  • White nights [Białe noce], tłum. Kate Webster, Essex: MTO Press, 2023.

niemiecki:

  • Die weißen Nächte. Roman in 13 Geschichten [Białe noce], tłum. Renate Schmidgall, Berlin: Suhrkamp Verlag, 2025.

RH

Wróć