ur. w 1949 r. – powieściopisarz, eseista, historyk literatury związany z Uniwersytetem Gdańskim.

Jako prozaik debiutował, wydanymi pod pseudonimem Max Lars, powieściami fantastyczno-przygodowymi Ludzie-skorpiony (1985) i Człowiek-litera (1989). Zwrócił na siebie uwagę książką z pogranicza prozy dokumentu osobistego i eseju zatytułowaną Krótka historia pewnego żartu (1991), w której zrekonstruował klimat duchowy własnego dzieciństwa. Już w tej publikacji doszła do głosu jego fascynacja miejscem – dawnym i współczesnym Gdańskiem, miastem o tysiącletniej historii, gdzie zawsze przenikały się kultury, języki i religie. Chwina zainteresowały zwłaszcza stosunkowo świeże ślady, jakie pozostały po dawnych (niemieckich) mieszkańcach Wolnego Miasta Gdańska. O jednym z nich, będącym oczywiście wytworem fikcji literackiej, opowiada powieść Hanemann (1995). Ten przebogaty w wątki i znaczenia utwór przedstawia dzieje tytułowego bohatera – gdańskiego lekarza, który po śmierci swojej narzeczonej popada w depresję, staje się „żywym trupem”, któremu wszelako nie starcza odwagi, by popełnić samobójstwo. Burze historii, w tym wojenna zagłada Gdańska i przejęcie miasta przez polską administrację, przechodzą poniekąd obok niego. Z odrętwienia wyrywa go dopiero młoda kobieta, repatriantka z kresów wschodnich dawnej Polski. Ona także jest życiowym rozbitkiem, a jej próba samobójcza, której zapobiegł Hanemann, to moment zwrotny w biografii tytułowego bohatera. Powieść ta została entuzjastycznie przyjęta przez krytykę, obsypana nagrodami; do dziś jest uważana za jedno z najważniejszych osiągnięć polskiej prozy końca XX wieku.

Zbiorowym bohaterem kolejnej powieści (Esther; 1999) uczynił Chwin rodzinę swej babki. Celińscy – widziani w Warszawie przełomu XIX i XX wieku – przypominają Buddenbroków, to także solidni mieszczanie wzbogaceni na handlu zbożem, kosmopolityczni, liberalni, przywiązani do wygodnego życia i przedmiotów w najlepszym gatunku. W owym zamożnym domu zjawia się piękna i mądra guwernantka, tytułowa Esther. Zrazu pełna radości życia, pewnego dnia popada w odrętwienie. Dzieje tajemniczej choroby, a następnie równie tajemniczego ozdrowienia Esther, stanowią jedynie fabularne rusztowanie utworu, to zaś zostało wypełnione przez pisarza wątkami o charakterze dyskursywnym – Chwin dokonuje tutaj krytycznego przeglądu najważniejszych idei, jakie legły u podstaw dwudziestowiecznej nowoczesności. W kolejnych powieściach pisarz ujawnił podobną dyspozycję: w dynamiczne, niekiedy ostentacyjnie awanturnicze opowieści włączał doniosłe treści moralno-filozoficzne. W Złotym pelikanie (2003) skorzystał z wzorca realistycznej powieści obyczajowej, przekształcając ją w nowoczesną przypowieść o winie, karze i pokucie. Oto pewien wykładowca gdańskiego uniwersytetu jest przekonany, iż na skutek jego pomyłki w trakcie egzaminu wstępnego niedoszła studentka z rozpaczy popełnia samobójstwo. Zdarzenie to – choć jest tylko domysłem przewrażliwionego profesora – dręczy bohatera, zmienia jego życie w koszmar. Fabuła ma charakter pretekstowy – wszystko, co najważniejsze, zostało tutaj podporządkowane refleksji o kondycji moralnej współczesnego człowieka. Żona prezydenta (2005) z kolei została rozpisana z wykorzystaniem schematów political fiction oraz powieści szpiegowskiej. Tytułową bohaterkę posądzono o terroryzm; w gęstą, sensacyjną intrygę, odsyłającą do skandali politycznych z pierwszych stron gazet, wmieszane są tajne służby, głównie amerykańskie. Pisarzowi zależy oczywiście na czym innym – chodzi mu o dostarczenie, jak czytamy w sfingowany wstępie otwierającym tę powieść, „świadectwa ogólniejszych niepokojów, obsesji, frustracji naszego czasu”. W Dolinie Radości (2006) Chwin posiłkuje się fantastyką, tworząc opowieść o skomplikowanych losach Eryka, charakteryzatora, który posiadł zadziwiającą zdolność manipulowania wyglądem ludzi. Także i tu warstwa awanturnicza powieści „obsługuje” doniosłą problematykę – z pytaniami o tożsamość człowieka XX wieku na czele. Wreszcie w Pannie Ferbelin (2011) autor pyta o obecności Jezusa w aktualnym świecie. Przenosi nas do fantastycznego Gdańska, którym niepodzielnie rządzi naczelnik Prokuratorii, współczesny Poncjusz Piłat, i w którym działa Nauczyciel, na co dzień robotnik w stoczni. Kariera Mesjasza z Wybrzeża zaczyna się od organizowania buntów uciskanych stoczniowców i niemal w całości jest powtórzeniem losów Chrystusa.

Chwin jest też autorem obszernej książki o dość szerokim adresie czytelniczym – Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni (2010). Publikacja ta uchodzi za najlepsze – jak dotąd – polskie opracowanie problematyki suicydalnej ujętej z perspektywy kulturoznawczej. Sam zaś motyw samobójstwa jest trwale obecny w jego prozie. Ogłosił również dwa obszerne tomy zapisków dziennikowych (2004 i 2008); notacje w nich zwarte odnosiły się przede wszystkim do bieżących wydarzeń kulturalnych i społeczno-politycznych.

BIBLIOGRAFIA (OBEJMUJE TYLKO DZIEŁA LITERACKIE)

• [pod pseud. Max Lars] Ludzie-skorpiony, Bydgoszcz: Pomorze, 1984.
• [pod pseud. Max Lars] Człowiek-litera, Bydgoszcz: Pomorze, 1989.
• Krótka historia pewnego żartu. Sceny z Europy Środkowowschodniej (powieść eseistyczna), Kraków: Oficyna Literacka, 1991.
• Hanemann (powieść), Gdańsk: Marabut, 1995.
• Esther (powieść), Gdańsk: Tytuł, 1999.
• [wespół z Krystyną Lars] Wspólna kąpiel (opowiadania), Gdańsk: Tytuł, 2001.
• Złoty pelikan (powieść), Gdańsk: Tytuł, 2003.
• Kartki z dziennika, Gdańsk: Tytuł, 2004.
• Żona prezydenta, Gdańsk: Tytuł, 2005.
• Dolina Radości, Gdańsk: Tytuł, 2006.
• Dziennik dla dorosłych, Gdańsk: Tytuł, 2008.
• Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni, Gdańsk: Tytuł 2010.
• Panna Ferbelin, Gdańsk: Tytuł, 2011.
• Srebrzysko. Powieść dla dorosłych, Gdańsk: Tytuł, 2016.

TŁUMACZENIA

angielski:

• Death in Danzig [Hanemann], tłum. Philip Boehm, Orlando: Harcourt, 2004; London: Random House, Secker & Warburg, 2005.

czeski:

• Hanemann, tłum. Peter Vidlak, Brno: HOST, 2005.

francuski:

• Le Pélican d'or [Złoty pelikan], tłum. Frederique Laurent, Belval: Circé, 2009.
• Hanemann, tłum. Lydia Waleryszak, Belval: Circé, 2012.

hiszpański:

• El doctor Hanemann [Hanemann], tłum. Jerzy Sławomirski, Anna Rubió, Barcelona: Acantilado, 2005.
• La pelikan de oro [Złoty pelikan], tłum. Jerzy Sławomirski, Anna Rubió, Barcelona: Acantilado, 2007.
• El valle da la alegría [Dolina Radości], tłum. Jerzy Sławomirski i Anna Rubio, Barcelona: Acantilado 2013.

macedoński:

• Don't worry, Nekoj gleda, Nedofatlivo, Igri [Złoty pelikan – fragmenty] w: Son za nedofatlivoto mesto: Tokarčuk, Hvin, Stašuk: fragmenti od sovremenata polska proza, tłum. Polonistička Preveduvačka Laboratoriǰa pri Filološkiot Fakultet "Blaže Koneski", Skopǰe: Soǰuz na Studenti ba Filološki Fakultet, 2006.

niemiecki:

• Tod in Danzig [Hanemann], tłum. Renate Schmidgall, Berlin: Rowohlt, 1997.
• Die Gouvernante [Esther], tłum. Renate Schmidgall, Berlin: Rowohlt, 2000.
• Der goldene Pelikan [Złoty pelikan], tłum. Renate Schmidgall, München: Hanser, 2005.
• Ein Deutsches Tagebuch [Kartki z dziennika, Dziennik dla dorosłych], tłum. Marta Kijowska, Berlin: Edition fototapeta, 2015.

rosyjski:

• Chaneman [Hanemann], tłum. Ksienia Staroselskaja. Moskva: Izd-vo AST, 2003.
• Guvernantka [Esther], tłum. Ksienia Staroselskaja. Moskva: Novoe Lit. Obozrenie, 2004.
• Venskaâ lûbov' Staha V. [Wiedeńska miłość Stacha W.] w: Kurortnye romany: sbornik, tłum. Ksenia Starosielska et al., Moskva: AST, 2010.

rumuński:

• Doctor Hanemann, tłum. Constantin Geambaşu, Bucureşti: Paralela 45, 2004.

słowacki:

• Hanemann [Hanemann]. Roman, tłum. Karol Chmel. Bratislava: Kalligram, 2005.
• Dolina radosti, [Dolina radości], tłum. Karol Chmel. Bratislava: Kalligram, 2008.

słoweński:

• Predsednikova żena [Żona prezydenta], tłum. Jana Unuk, Ljubljana: Cankarjeva założba 2012.

szwedzki:

• Hanemann [Hanemann], tłum. Lisa Mendoza Åsberg, Stockholm: Albert Bonniers Vorlag, 2001.
• Guldpelikanen [Złoty pelikan], tłum. Lisa Mendoza Åsberg, Stockholm: Albert Bonniers Vorlag, 2003.

ukraiński:

• Ganeman [Hanemann], tłum. Ihor Pizniuk, Kiev: Agrar Media Gruop, 2010.

węgierski:

• Hanemann [Hanemann], tłum. Katalin Weber, Pozsony: Kalligram, 2004.
• Arany Pelikan [Złoty pelikan], tłum. Katalin Weber, Pozsony: Kalligram, 2007.