(1946-2014), poeta, tłumacz, krytyk literacki, eseista, literaturoznawca, redaktor i wykładowca. Ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, gdzie podjął pracę naukowo-dydaktyczną i doktoryzował się.

Jako poeta i krytyk debiutował w 1965. W latach 1967–71 pracował w redakcji poznańskiego miesięcznika „Nurt″. Po wydarzeniach czerwca 1976 był współzałożycielem Komitetu Obrony Robotników oraz podziemnego kwartalnika „Zapis″. Od 1981 wykładał w USA literaturę polską na Harwardzie i był redaktorem naczelnym „The Polish Review″. W 1983 był współzałożycielem paryskich „Zeszytów Literackich″, współpracował z periodykiem „Teksty Drugie″. Czołowy poeta pokolenia tzw. „Nowej Fali″, był jednym z najwybitniejszych polskich pisarzy debiutujących w latach istnienia PRL, łączący twórczość literacką i naukową z działalnością polityczną. Najwybitniejszy w drugiej połowie XX w. tłumacz na język polski anglojęzycznej poezji, a także poezji polskiej na język angielski. Jego polszczyzna była nasycona językiem poetów szczególnie mu bliskich – Emily Dickinson, Johna Donne'a i Roberta Frosta – poezji których Barańczak był niestrudzonym popularyzatorem. W jego własnej twórczości wyraźnie widoczne są trzy dominujące elementy: zainteresowania etyczne, niezwykła pasja polityczna i nadzwyczajna sprawność lingwistyczna. Podejmowanym przez niego tematom, świadczącym o zaangażowaniu w problemy społeczne, zawsze towarzyszyła zadziwiająca biegłość języka. Paradoksem wydawać się może fakt, że Barańczak, który zaczynał jako poeta-krytyk języka i społecznego porządku, największe sukcesy osiągnął jako parnasista końca XX wieku, wirtuoz poetyckiej formy.

Zbiór Chirurgiczna precyzja, został uhonorowany w roku 1999 Nagrodą Literacką „Nike”.

BIBLIOGRAFIA

wiersze:

• Korekta twarzy, Poznań: Wyd. Poznańskie, 1968.
• Jednym tchem, Warszawa: Orientacja, 1970.
• Dziennik poranny, Poznań: Wyd. Poznańskie, 1972.
• Sztuczne oddychanie, Londyn: Aneks, 1978.
• Ja wiem, że to niesłuszne, Paryż: Instytut Literacki, 1977.
• Tryptyk z betonu, zmęczenia i śniegu, Kraków: KOS, 1980.
• Atlantyda i inne wiersze z lat 1981–85, Londyn: Puls, 1986.
• Widokówka z tego świata i inne rymy z lat 1986–1988, Paryż: Zeszyty Literackie, 1988.
• Poezje wybrane, Warszawa: LSW, 1990.
• 159 wierszy 1968–88, Kraków: Znak, 1990.
• Podróż zimowa, Poznań: a5, 1994.
• Chirurgiczna precyzja, Kraków: a5, 1998.
• Wiersze zebrane, Kraków: a5, 2006.

poezja żartobliwa:

• Biografioły: poczet 56 jednostek sławnych, sławetnych i osławionych, Poznań: a5, 1991.
• Zwierzęca zajadłość: z zapisków zniechęconego zoologa, Poznań: a5, 1991.
• Słoń, trąba i ojczyzna, Kraków: Znak, 1995.
• Fioletowa Krowa, Kraków: a5, 2007.
• Pegaz zdębiał, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2008.

prace krytyczne i literaturoznawcze:

• Nieufni i zadufani, Wrocław: Ossolineum, 1971.
• Ironia i harmonia, Warszawa: Czytelnik, 1973.
• Język poetycki Mirona Białoszewskiego, Wrocław: Ossolineum, 1974.
• Etyka i poetyka, Paryż: Instytut Literacki, 1979.
• Książki najgorsze 1975–80, Kraków: KOS, 1981.
• Uciekinier z utopii. O poezji Zbigniewa Herberta, Londyn: Polonia, 1984.
• Tablica z Macondo. Osiemnaście prób wytłumaczenia, po co i dlaczego się pisze, Londyn: Aneks, 1990.
• Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumaczenia poezji, Poznań: a5, 1992.
• Poezja i duch Uogólnienia. Wybór esejów 1970–1995, Kraków: Znak, 1996.

TŁUMACZENIA

albański:

• w antologii: Fëmijët e epokes: antologji e poezisë polake sh. XX, przekł. Mazllum Saneja, Varshavë: PAVO, 1997.

angielski:

• Where Did I Wake UP?, tłum. Frank Kujawinski, Forest Grove, OR: Mr. Cogito Press, 1978.
• Under my own Roof: Verses for a New Apartment: Poems, tłum. Frank Kujawinsk, Forest Grove, OR: Mr. Cogito Press, 1980.
• The Weight of the Body: Selected Poems, Chicago: Another Chicago Press / TriQuarterly, 1989.
• A fugitive from Utopia: The Poetry of Zbigniew Herbert, Harward University Press, 1987.
• Breathing Under Water and Other East European Essays, Cambridge: Harvard U P, 1990.

białoruski:

• w antologii: Napjaarèumy: ad Buga da Varty: antalogìja pol'skaj paèzìì XX stagoddzja, przekł. Alega Lojkì, Mìnsk: Èncyklapedyks, 2003.
• w antologii: Dvaccac' pol'skìh apavâdan'nâŭ, przekł. Andrèj Hadanovìč, Mìnsk: Ì. P. Logvìnaŭ, 2007.

bułgarski:

• w antologii: Antologiâ na novata polska poeziâ, przekł. Boris Dankov, Sofiâ: Sv. K. Ohridski: Kasiopeâ, 2006.

duński:

• w antologii: Lad os ikke pakke oceanerne ind i bomuld: polske digte fra dette århundrede, przekł. Jess Ørnsbo, København: Vindrose, 1983.

francuski:

• w antologii: Poésie polonaise contemporaine, przekł. Masłowski Michał, Paris: le Castor Astral et Lettres Slaves, 1982.
• w antologii: Temoins: 44 poètes polonais contemporains (1975–1990), przekł. Lucienne Rey, Gérard Gaillaguet, St. Jean du Bruel: Ateliers du Tayrac, 1990.
• w antologii: Poésie [wybór Karl Dedecius], Paris: Noir sur Blanc, 2000.
• w antologii: Vingt-quatre poètes polonais, przekł. Jerzy  Lisowski, Les Editions du Murmure, 2003.

hindi:

• w antologii: Ādhunik polis kavitāe, przekł. Harimohan Sarmā, Naī Dillī: Rādhākrsn Prakāsan, 1999.

hiszpański:

• Antología poética [Wybór poezji], tłum. Antonio Benitez, Anna Sobieska, Gijón: Ediciones Trea, 2014.

niderlandzki:

• w antologii: Poolse poëzie 1826, 1976-1986, Amsterdam: Stichting Perdu Vlijmen, Pools-Nederlandse Kulturele Vereniging, 1987.

japoński:

• Pōrando bungaku-no okurimono, tłum. Moriyasu Tatsuya, Tokyo: Kōbunsha, 1990

niemiecki:

• w antologii: Lebenslauf aus Büchern und Blättern, Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1990.
• w antologii: Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts, Zürich: Ammann, 1997.
• Polnische Lyrik aus 100 Jahren, Gifkendorf: Merlin, 1997.

rosyjski:

• Polskie poèty XX veka, tłum. Natalija Astafeva, Vladimir Britanišskij, Sankt-Peterburg: Aletejja, 2000.

serbski:

• Povratak kuci, wybór, przekł. i posł. Zoran Đeric, Banja Luka - Beograd: Zadužbina "Petar Kočic", 2002.
• Audio i video: i zabrane pesme, przekł. Aleksandar Šaranac, Zrenanin: Agora, 2009.