(ur. 1934) teoretyk i historyk literatury, krytyk literacki, eseista, prozaik, jeden z najbardziej cenionych polskich literaturoznawców. Ma na swoim koncie wiele prac naukowych, które inspirowały całe pokolenia polonistów. Zainteresowania badawcze Głowińskiego są bardzo rozległe – zajmował się on między innymi badaniami historii i teorii form narracyjnych (Powieść młodopolska), pisał o języku poetyckim (Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana) czy komunikacji literackiej (Style odbioru). Ważne miejsce w dorobku Głowińskiego zajmują analizy językowych mechanizmów propagandy PRL-owskiej (np. Nowomowa po polsku). Od końca lat 90. skupił się przede wszystkim na pisaniu prozy wspomnieniowej, która mieści się w nurcie literatury przedstawiającej historie polskich Żydów (np. Czarne sezony, Magdalenka z razowego chleba, Historia jednej topoli).

Proza Głowińskiego jest przejmującym świadectwem czasów, w których szalała „historia spuszczona z łańcucha”. Teksty autora Kładki nad czasem. Obrazków z Miasteczka są z jednej strony jawnie autobiograficzne, z drugiej jednak przebija przez nie wzorzec losu wspólny dla całej formacji pokoleniowej. Pisarz zaczął od zdania relacji z „czarnych sezonów”, czyli z lat okupacji, którą cudem przeżył jako dziecko, dzięki pomocy wielu ludzi, między innymi zakonnic. W kolejnych książkach pisał o dorastaniu, na którym cieniem kładł się kolejny totalitaryzm – stalinowski. 

Myliłby się jednak ten, kto twierdził, że żywiołem tej prozy są jedynie historia i polityka. Głowińskiego zajmują głównie doświadczenia prywatne, nawet – intymne; wspomina lata dzieciństwa i młodości, portretuje bliskich mu ludzi i miejsca, daje przypisy do sagi rodzinnej, która nie miała szansy powstać. Dlaczego? Bo – jak zauważa pisarz w Historii jednej topoli – „Nie można pisać sagi rodzinnej, która byłaby opowieścią o zniknięciu pewnego świata, o jego fizycznym końcu”. A jednocześnie próbuje ocalić w opowieści Miasteczko, miejsce znajdujące się w centrum prywatnego uniwersum, snując przy okazji rozważania na temat mechanizmów działania pamięci i sposobów jej literackiej reprezentacji.

BIBLIOGRAFIA (JEDYNIE PROZA WSPOMNIENIOWA)

• Czarne sezony, Warszawa: OPEN, 1998.
• Magdalenka z razowego chleba, Kraków: Wydawnictwo literackie, 2001.
• Historia jednej topoli, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003.
• Skrzydła i pięta, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
• Kładka nad czasem. Obrazki z Miasteczka, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2006.
• Monolog wewnętrzny Telimeny i inne szkice, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007.
• Fabuły przerwane. Małe szkice 1998–2007, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2008.
• Kręgi obcości. Opowieść autobiograficzna, Kraków: WL, 2010.
• Carska filiżanka, Warszawa: Wielka Litera, 2016.

TŁUMACZENIA

angielski:

• The black seasons [Czarne sezony], tłum. Marci Shore, Evanston: Northwestern Univ. Press, 2005.

czeski:

• Černé sezony [Czarne sezony], tłum. Barbara Bolková et al., Olomouc: Nakl. Olomouc, 2002.

niemiecki:

• Eine Madeleine aus Schwarzbrot [Magdalenka z razowego chleba], tłum. Martin Pollack, Frankfurt am Main: Jüdischer Verl. im Suhrkamp-Verl., 2003.
• Schwarze Jahreszeiten: meine Kindheit im besetzten Polen [Czarne sezony], tłum. Peter Oliver Loew, Darmstadt: Theiss Verlag - WBG Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 2018.

szwedzki:

• En svart tid [Czarne sezony], tłum. Erland F. Josephson, Piotr Zettinger, Stockholm: J och Z Publ., 2001.

włoski:

• Tempi bui : un'infanzia braccata [Czarne sezony], tłum. Claudio Madonia, Firenze: Giuntina, 2004.