Literatura

Leopold Tyrmand
(1920-1985) - prozaik, publicysta; popularyzator jazzu w Polsce (U brzegów jazzu 1957);od 1967 w USA; w twórczości reminiscencje wojenne, wątki obyczajowe i sensacyjno-kryminalne; głośna powieść Zły (1955), Dziennik 1954 (1980) - z diagnozą okresu stalinowskiego w Polsce, eseistyka polityczna (Cywilizacja komunizmu 1972).
Urodził się 16 maja 1920 roku w Warszawie, zmarł 19 marca 1985 w Fort Myers na Florydzie. Postać owiana legendą, ikona polskiego świata artystycznego lat pięćdziesiątych XX wieku, łączony jest ze zjawiskiem "bikiniarzy", chociaż sam się za bikiniarza nie uważał.
BIBLIOGRAFIA:
Proza:
- Hotel Ansgar, Księgarnia Zdzisława Gustowskiego, Poznań 1948.
- Zły, Wydawnictwo "Czytelnik", Warszawa 1955.
- Gorzki smak czekolady Lucullus, Czytelnik, Warszawa 1957.
- Filip, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1961.
- Życie towarzyskie i uczuciowe, Instytut Literacki, Paryż 1967.
- Siedem dalekich rejsów, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1975.
- Wędrówki i myśli porucznika Stukułki (nieukończone, wydane w 1990).
Dziennik:
- Dziennik 1954, I wydanie emigracyjne: Polonia Book Fund, Londyn 1980. Pierwsze oficjalne wydanie krajowe: Res Publica, Warszawa 1989. Wersja oryginalna w opracowaniu i z przedmową Henryka Dasko: Wydawnictwo Tenten, Warszawa 1995; II wydanie: Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.
Zbiory esejów i publicystyki:
- U brzegów jazzu, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków, 1957.
- Notebooks of Dilettante (1970), w polskim wydaniu: Zapiski dyletanta, w tłumaczeniu Małgorzaty Wolanin. Wydawnictwo Rok i Oficyna Wydawnicza "Most", Warszawa 1991.
- Cywilizacja komunizmu, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1972.
- Tu w Ameryce, czyli dobre rady dla Polaków, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1975.
Dramat:
- Polacy, czyli pakamera, "Dialog" 1961 nr 6.
Scenariusz:
- Niebo - projekt scenariusza, "Dialog" 1963 nr 6.
PRZEKŁADY:
angielski:
- Diary 1954 [Dziennik 1954], tłum. Anita Shelton, Alfred John Wrobel, Evanston, Il.: Northwestern University Press, 2014.
- Notebooks of a dilettante, New York: The Macmillan Company, 1970.
- The ugly beautiful people: essays on liberal culture, Lanham : University Press of America, 1985.
- Zly [Zły], tłum. David J. Welsh, London: Michael Joseph, 1958.
- The man with the white eyes [Zły], tłum. David J. Welsh, New York: Alfred A. Knopf, 1959.
- The seven long voyages [Siedem dalekich rejsów], tłum. David J. Welsh, London: Michael Joseph, 1959.
- The Rosa Luxemburg contraceptives cooperative: a primer on Communist civilization, New York, N. Y.: Macmillan, 1971.
- The Media Shangri-la: where everyone is free but some are freer, Rockford, Ill.: Rockford College Institute, 1975.
- Reflections: permissiveness and rectitude, New York: The New Yorker Magazine, 1970.
- On liberal culture, Green Hill Pub, 1982.
chiński:
- Meiguo san ji [Notebooks of a dilettante], tłum. Wawa Chai, Xianggang: Jin ri shi jie chu ban she, 1977.
chorwacki:
- Opaki [Zły], tłum. Milan Moguš, Boris Hutinec, Zagreb: Naprijed, 1966.
- Civilizacija komunizma [Cywilizacja komunizmu], tłum. Adrian Cvitanović, Zagreb: Disput: Hrvatsko filološko društvo, 2017.
duński:
- Zly: den onde mand [Zły], tłum. Edith Frey, København: Gyldendal, 1959.
fiński:
- Paha mies [Zły], tłum. Anselm Hollo], Helsinki: Kustannusosakeyhtiö Otava, 1959.
francuski:
- Zly: l'homme aux yeux blancs [Zły], tłum. Anna Posner, Paris: Stock, Delamain et Boutelleau, 1960.
- Journal 1954 [Dziennik 1954], tłum. Laurence Dyèvre, Paris: Les Éditions Noir sur blanc, 2018.
hebrajski:
- Raʻ [Zły], tłum. Arie Nevo, Yerushalayim: Karmel, 2019.
hiszpański:
- Zly [Zły], tłum. Ramón Margalef Llambrich, Barcelona: Luis de Caralt, 1962.
- Rosa Luxemburgo, cooperativa de contraceptivos : relato original de los ultrajes y locuras en una sociedad marxista [The Rosa Luxemburg contraceptives cooperative: a primer on Communist civilization], tłum. Francisco J Perea, México: Editores Asociados, 1973.
- Vision franca de un pais: diario de viaje por los Estados Unidos [American diary], Montevideo: Comentario, 1968.
- Apuntes de un diletante [Notebooks of a dilettante], tłum. z ang. Nuria Parés, México, D.F.: Diana, 1972.
niemiecki:
- Der Böse [Zły], tłum. Kurt Harrer, Berlin: Ullstein, 1958.
- Ein Hotel in Darlowo [Siedem dalekich rejsów], tłum. Jan Tauschinski, Berlin: Ullstein, 1962.
norweski:
- Zly [Zły], tłum. Othar Bertelsen, Oslo: E. C. Mortensen, 1959.
rosyjski:
- Zloj T. 1 [Zły], tłum. Nina Fedorova, Moskva: Raduga, 1993.
- Zloj T. 2 [Zły], tłum. Ksenia Starosielska, Moskva: Raduga, 1993
- Zloj [Zły], tłum. I. L. Baziljanskaja, Charkiv: Rubikon and Original, 1995.
- Zloj [Zły], tłum. Nina Fedorova, Ksenia Starosielska, Kaliningrad: Phoca Books, 2019.
szwedzki:
- Zly: den onde mannen [Zły], tłum. Lars Hansson, Uddevalla: Forum, 1959.
słoweński:
- Hudič [Zły], tłum. Janko Moder, Ljubljana: Državna Založba Slovenije, 1965.
ukraiński:
- Zlij [Zły – przekład skrócony], tłum. Maria Prigara, Valentin Strutins'kij, Kiïv: Radâns'kij pis'mennik, 1959.
węgierski:
- A gonosz [Zły], tłum. Edward P. Mach, Budapest: Európa, 1958.
włoski:
- L'uomo dagli occhi bianchi [Zły], tłum. Franca Wars, Carlo Rossi Fantonetti, Milano: A. Garzanti, 1959.