ur. 1921 w Lublinie, poetka, eseistka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci. Autorka wielu tomów wierszy, które zajmują ważne miejsce w krajobrazie polskiej współczesnej literatury. Niepoddająca się jednoznacznym zaszeregowaniom, zajmowała miejsce osobne, nie ulegając twórczym modom i snobizmom.

Jednym z wyznaczników jej poezji była niechęć do przyjęcia całościowej wizji świata, jednej tonacji emocjonalnej. W swych subtelnych, wyrafinowanych (choć jednocześnie zawsze dążących do bycia zrozumiałymi dla czytelnika) utworach niejednokrotnie łączyła przeciwieństwa. Powadze przeciwstawiała ironię, rozpaczy – ekstatyczną radość istnienia. Wiersze rozwijające oniryczne, pełne obrazów wizje sąsiadują z umiejętnym przywołaniem konkretu czy na poły mistycznym rozbłyskiem, ukazującym wewnętrzną strukturę widzialnej rzeczywistości. Kryje się za tym intelektualna dojrzałość, wiedza o tym, iż bogactwa danego nam świata, w jego jasnych i ciemnych obszarach, nie sposób sprowadzić do jednej formuły, osądu, programu. Posługiwała się zazwyczaj formą dopracowaną i „uspokojoną”, unikającą chaosu i przypadkowości. Była jednym z nielicznych polskich poetów mistrzowsko posługujących się prozą poetycką, poeme en prose. Na ten fakt miał zapewne wpływ jej wieloletni związek z literaturą francuską. Hartwig tłumaczyła m.in. utwory Apollinaire’a, Rimbauda, Maxa Jacoba, Cendrarsa i Supervielle’a, opublikowała monografie Apollinaire’a i Gerarda de Nerval. Była też autorką przekładów z języka angielskiego, zwieńczonych w 1992 roku obszerną antologią ...opiewam nowoczesnego człowieka. Antologia poezji amerykańskiej, przygotowaną wraz z Arturem Międzyrzeckim, poetą, prywatnie mężem Julii Hartwig. Wielokrotnie przebywała na stypendiach we Francji i Stanach Zjednoczonych, otrzymała liczne nagrody, m.in. Fundacji A. Jurzykowskiego, Thornton Wilder Prize przyznawaną przez Translation Center at Columbia University, austriacką nagrodę poetycką im. Georga Trakla, corocznie znajdowała się w gronie nominowanych do Nagrody Literackiej „Nike”. Była laureatką Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za rok 2014. Julia Hartwig zmarła w 2017 r. 

„Sprzeczność jest moim żywiołem, prawem, o które wojuję”.

Julia Hartwig

BIBLIOGRAFIA

tomy wierszy i prozy poetyckiej:

• Pożegnania, Warszawa: Czytelnik, 1956.
• Wolne ręce, Warszawa: PIW, 1969.
• Dwoistość, Warszawa: Czytelnik, 1971.
• Czuwanie, Warszawa: Czytelnik, 1978.
• Dziennik amerykański, Warszawa: PIW, 1980.
• Chwila postoju, Kraków: WL, 1980.
• Obcowanie, Warszawa: Czytelnik, 1987.
• Czułość, Kraków: Znak, 1992.
• Nim opatrzy się zieleń, Kraków: Znak, 1995.
• Zobaczone, Kraków: a5, 1999.
• Przemija postać świata, Warszawa: Prószyński i S-ka 1999.
• Zawsze od nowa, Warszawa: Twój styl, 1999.
• Nie ma odpowiedzi, Warszawa: Sic!, 2001.
• Błyski, Warszawa: Sic!, 2002.
• Wiersze amerykańskie, Warszawa: Sic!, 2002.
• Mówiąc nie tylko do siebie, Warszawa: Sic!, 2003.
• Bez pożegnania, Warszawa: Sic!, 2004.
• Zwierzenia i błyski, Warszawa: Sic!, 2004.
• W objęciach świata, Warszawa: Anagram, 2004.
• To wróci, Warszawa: Sic!, 2007.
• Poezje wybrane/Selected Poems, Kraków: WL, 2008.
• Trzecie błyski, Warszawa: Sic!, 2008.
• Jasne niejasne, Kraków: a5, 2009.
• Wiersze wybrane, Kraków: a5, 2010.
• Gorzkie żale, Kraków: a5, 2011.
• Zapisane, Kraków: a5, 2013.
• Spojrzenie, Kraków: a5, 2016.

eseje/dzienniki/reportaże:

• Zawsze powroty – dzienniki podróży, Warszawa: Sic!, 2001.; wznow.: Warszawa: Sic!, 2005.
• Wybrańcy losu, Warszawa: Sic!, 2006.
• Podziękowanie za gościnę, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2007.
• Dziennik, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2011.
• Dziennik t.2, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2014.\
• Największe szczęście, największy ból. Jarosława Mikołajewskiego rozmowy z Julią Hartwig, Kraków: a5, 2014.

monografie:

• Apollinaire, Warszawa: PIW, 1962.
• Gerard de Nerval, Warszawa: PIW, 1972.

twórczość dla dzieci:

• Jaś i Małgosia [współautor: A. Międzyrzecki], Warszawa 1961.
• Przygody Poziomki [współautor: A. Międzyrzecki], t. 1, 2, Warszawa: Nasza Księgarnia,1961, 1964.
• Tomcio Paluch [współautor: A. Międzyrzecki], Warszawa 1962.
• Wielki pościg [współautor: A. Międzyrzecki], Warszawa: Nasza Księgarnia, 1969.
• Zguba Michałka, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1969.

TŁUMACZENIA

albański:

• w antologii: Fëmijët e epokes: antologji e poezisë polake sh. XX, tłum. Mazllum Saneja, Varshavë: PAVO, 1997.

angielski:

• w antologii: Polish poetry of the last two decades of communist rule: spoiling cannibal's fun, Evanston: Northwestern University Press, 1991.
• w antologii: Polish writers on writing, San Antonio: Trinity University Press, 2007.
• In Praise of the Unfinished, tłum. John i Bogdana Carpenter, USA: Knopf, 2008.
• It will return [To wróci], tłum. John i Bogdana Carpenter, Evanston: Northwestern University Press, 2012.

bułgarski:

• w antologii: Antologiâ na novata polska poeziâ, Sofiâ: Sv. K. Ohridski: Kasiopeâ, 2006.

czeski:

• Apollinaire, Odeon, 1966.

fiński:

• w antologii: Kadonnutta kahvilaa etsimässä, tłum. Tapani Kärkkäinen, Helsinki: Otava, 2000.

francuski:

• Apollinaire, tłum. Jean-Yves Erhel, Paris: Mercure de France, 1972.

grecki:

• w antologii: Dō'deka Polōnídes poiī'tries, tłum. Alkī' Tseléntī, Ateny: Dōdō'ni, 1996.

hiszpański:

• w antologii: Poesia polaca: antologia, La Habana: Arte y Literatura, 1984.

macedoński:

• w antologii: Sovremena polska poezija, tłum. Petre Nakovski, Skopje: Makedonska Revija, 1996.

niemiecki:

• Und alles wird erinnert (wybór wierszy), tłum. Bernard Hartmann, Frankfurt: Verlag Neue Kritik, 2013.

rosyjski:

• Apollinaire, Moskwa: Progress, 1971.
• w antologii: Polskie poèty XX veka: antologija, Sankt-Peterburg: Aletejja, 2000.
• w antologii: Polskie poètessy: antologija, tłum. Natalja Astafeva, Sankt-Peterburg: Aletejja, 2002. 

serbski:

• w antologii: Pet vekova poljske poezije: antologija, tłum. Aco Rakočevic, Ljuljana Novakovic, Priština: Jedinstvo Gornji Milanovac: Dečje Novine, 1991.
• Zobaczone, tłum. Biserka Rajcic, Belgrad: Knijzevna Opstina Vrsac, 2009.

szwedzki:

• w antologii: Jag i första och sista person: 20 polska kvinnliga poeter, Stockholm: Tranan, 2008. 

ukraiński:

• Tomu ŝo voni suŝcì: antologìâ sučasnoï pol's'koï poezìï, Lwów: Kamenjar, 2005.

węgierski:

• Apollinaire, Gondat, 1968.
• w antologii: Titkos szabadság, tłum. Kerényi Grácia, Budapest: Európa, 1982.

włoski:

• w antologii: Polki: la voce di undici poetessee polacche, tłum. Irena Conti, Messina: Carboneditore, 1990.
• w antologii: Incontri di poeti polacchi e italiani: liriche, Roma: Istituto Polacco di Roma, 2003.
• Sotto quest'isola, tłum. Silvano De Fanti, Roma: Donzelli, 2007.