(ur. 1967) pisarka i publicystka. Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, była dziennikarką agencji Reuters i „Gazety Wyborczej”.

Zadebiutowała w 2002 roku powieścią Pudełko ze szpilkami nagrodzoną w konkursie wydawnictwa Zysk i S-ka. „Wzięłam sobie konwencję romansu – podstawowy wyróżnik getta literatury kobiecej. On i ona się spotykają, mają perypetie, a po nich żyją długo i szczęśliwie. Nie byłabym w stanie napisać czegoś takiego na poważnie, więc zamiast romansu dwuosobowego, napisałam jednoosobowy. Bohaterka ma faceta, koleżanki i tak dalej, ale nie jest to podstawą jej życia. Najważniejsza jest ona sama” – tak mówiła o tej książce Grażyna Plebanek w wywiadzie dla „Lampy”.

W 2005 roku opublikowała Dziewczyny z Portofino – historię przyjaźni i dorastania młodych kobiet na tle przemian zachodzących w Polsce od lat ‘70 do ‘90. Tytuł poniekąd nawiązywał do Dziewcząt z Nowolipek Poli Gojawiczyńskiej, choć w książce Grażyny Plebanek źródłem opresji są nie granice klasy społecznej, a tradycja, szkoła i kościół. Dziewczyny z Portofino to książka o wyraźnym wektorze feministycznym, a zarazem barwny fresk, obraz Warszawy, szczególnie Ursynowa.

W 2007 ukazała się Przystupa – opowieść o konieczności wzięcia życia we własne ręce. Tytułowa Przystupa to młoda dziewczyna z polskiej wsi, która przyjeżdża do Szwecji „za chlebem”. Pracuje, sprzątając w domach, poznaje Szwecję – odkrywa religijność, zupełnie inną od polskiej, a także naturę.

Akcja Nielegalnych związków (wydanych w 2010) toczy się w Brukseli w środowisku międzynarodowych urzędników. Autorka stawia pytania o zasadność tradycyjnych związków – w tym małżeństwa – w coraz bardziej „płynnym” świecie. Dużo miejsca w książce zajmuje erotyka.

Ważnym tematem twórczości Grażyny Plebanek jest cielesność – próba znalezienia języka do opowiadania o ciele. W tym celu autorka czasem przyjmuje perspektywę mężczyzny (Nielegalne związki) albo kobiety-urwisa, czy też „łotrzycy” (Przystupa). To ciało staje się kluczem do innych sfer: „Przystupa przez swoje cielesne doświadczenia buduje swoją duchowość, jej doświadczenia zmysłowe nie muszą być doświadczeniami dotyczącymi seksu heteroseksualnego, jak najczęściej się uważa - to może być głaskanie skały, sprzątanie mopem, jedzenie bezy czekoladowej…” – mówiła autorka w wywiadzie dla „Wysokich Obcasów”.

Grażyna Plebanek mieszkała przez pięć lat w Szwecji, obecnie mieszka w Brukseli – środowiska, w których żyje, są dla niej źródłem inspiracji, opisuje je w swoich książkach.

W 2013 W.A.B opublikowało Córki rozbójniczki Grażyny Plebanek – książkę non fiction, a w 2014 jej nową powieść Bokserka.

Plebanek jest autorką opowiadań publikowanych w antologiach oraz felietonistką „Polityki”. Publikuje między innymi w „Wysokich Obcasach”, „Wysokich Obcasach Extra”, „Elle”, „Trendach”.

BIBLIOGRAFIA

• Pudełko ze szpilkami, W.A.B., Warszawa 2002.
• Dziewczyny z Portofino, W.A.B., Warszawa 2005.
• Przystupa, W.A.B., Warszawa 2007.
• Nielegalne związki, W.A.B., Warszawa 2010.
• Córki rozbójniczki, W.A.B., Warszawa 2013.
• Bokserka, W.A.B., Warszawa 2014.
• Pani Furia, Znak literanova, Kraków, 2016

TŁUMACZENIA

angielski:

• Illegal Liasons [Nielegalne związki], tłum. Danusia Stok, Stork Press, London 2012.
• Illegal Liasons [Nielegalne związki], tłum. Danusia Stok, New Europe Books, Williamstown 2013.