Aktualności
Z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie została odsłonięta w środę w stolicy Litwy tablica pamiątkowa poświęcona Józefowi Mackiewiczowi – pisarzowi, publicyście i polskiemu działaczowi niepodległościowemu. Mackiewicz mieszkał w Wilnie w okresie międzywojennym i podczas II wojny światowej.
Marmurowa biała tablica, na której zostało wypisane imię i nazwisko pisarza oraz jego życiowe motto „Jedynie prawda jest ciekawa”, została umieszczona przy małej, wąskiej i krętej ulicy Literackiej na Starym Mieście, wśród innych znajdujących się tu około 200 dekoracyjnych tablic poświęconych pisarzom związanym z Wilnem i Litwą.
„Józef Mackiewicz to jeden z najbardziej intrygujących świadków historii XX wieku, jako wilnianin, ale też jako jeden z najlepszych pisarzy emigracyjnych, zasługuje na upamiętnienie w mieście, w którym żył i pracował” – podkreśla Instytut Polski w litewskiej stolicy.
W środę w Wilnie odbyła się też dyskusja pod tytułem „Jedynie prawda jest ciekawa” przypominająca, że Mackiewicz w swej twórczości dążył do ukazania prawdy, a jako pisarz chciał być wiarygodnym świadkiem historii, w której uczestniczył.
„Odsłonięcie tablicy i konferencja są kolejnym działaniem popularyzacji w Wilnie, na Litwie, osoby Józefa Mackiewicza” – powiedział PAP politolog z Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie i uczestnik dyskusji Andrzej Pukszto.
Podkreślił, że idee Józefa Mackiewicza dzisiaj są bardzo aktualne. „W obecnej sytuacji geopolitycznej, kiedy jesteśmy narażani na nieustanne »fake newsy« wszelkiego rodzaju, jego postawa jest warta naśladowania. Mackiewicz przypomina nam, że powinniśmy bronić prawdy, prawdy historycznej, politycznej, kulturalnej, moralnej” – uważa politolog.
W ocenie Pukszty zainteresowanie osobą i twórczością Mackiewicza na Litwie ostatnio wzrosło. „Na język litewski są przetłumaczone tylko trzy jego książki, ale są one bardzo popularne. Są wręcz rozchwytywane” – stwierdził ekspert.
Pukszto przypomniał, że w 2022 roku zostały zorganizowane dwie konferencji poświęcone Mackiewiczowi – w Domu Kultury Polskiej w Wilnie i na Uniwersytecie Wileńskim. Przed kilkoma laty z inicjatywy Litwinów i Polaków w Wilnie została odsłonięta tablica na domu, w którym przed II wojną światową mieszkali bracia Mackiewiczowie, a w miejscowości Czarny Bór odsłonięto kamień pamiątkowy przed domem, w którym mieszkał Józef Mackiewicz. W tym domu powstało też muzeum pisarza i jego twórczości.
Mieszkający w Wilnie Józef Mackiewicz i jego brat Stanisław Cat-Mackiewicz byli zwolennikami porozumienia polsko-litewskiego. Cat-Mackiewicz wydawał w okresie międzywojennym w Wilnie wpływowy dziennik „Słowo”. Jego młodszy brat był dziennikarzem „Słowa”.
Po II wojnie światowej Józef Mackiewicz mieszkał w Londynie i Monachium. Jest autorem takich powieści jak „Droga donikąd”, „Nie trzeba głośno mówić”. Do jego najsłynniejszych dzieł należy powieść „Lewa wolna”, która w przejmujący sposób opisuje dramatyczne wydarzenia z wojny polsko-bolszewickiej i zagrożenie komunizmem.
źródło: PAP, Aleksandra Akińczo