Aktualności

11.02.2013

Stańko dla Szymborskiej

11 lutego – dwa dni po światowej i dzień przed polską premierą – Tomasz Stańko New York Quartet przedstawią publiczności zgromadzonej w Operze Krakowskiej utwory z płyty "Wisława", inspirowanej twórczością Wisławy Szymborskiej. - Lektura Jej twórczości dostarczyła mi wielu pomysłów i spostrzeżeń. Spotkanie z nią oraz interakcja z Jej poezją nadała również impetu tej muzyce, którą chciałbym z szacunkiem zadedykować jej pamięci – mówi Tomasz Stańko. Koncert, będący ukoronowaniem obchodów pierwszej rocznicy śmierci Noblistki, rozpocznie się o godz. 20.00. 

Podczas koncertu, który poprowadzi Magda Umer, Tomasz Stańko i zaproszeni przez niego amerykańscy muzycy: David Virelles, Thomas Morgan i Gerald Cleaver zaprezentują materiał z dwupłytowego albumu "Wisława" (wydany nakładem niemieckiej wytwórni  ECM Records), pełnego wyrazistych tematów, natchnionej gry i śmiałych improwizacji. Krakowska publiczność usłyszy utwory z najnowszej płyty jako druga na świecie. Wcześniej (9 lutego) artyści zagrają tylko w monachijskim muzeum sztuki Haus der Kunst w ramach wystawy ECM – A Cultural Archaeology. Polską premierę płyty zaplanowano na 12 lutego.

Album został nagrany w czerwcu zeszłego roku w Nowym Jorku – mieście, które w ostatniej dekadzie stało się wręcz drugim domem znakomitego polskiego trębacza. Pięć lat temu Tomasz Stańko kupił tam mieszkanie i od tego czasu przebywa na przemian w Stanach Zjednoczonych i w Warszawie. Jak sam mówi, w Nowym Jorku komponuje, nasiąka atmosferą tamtejszej sceny artystycznej oraz śledzi najnowsze trendy w muzyce. Tam także poznał trzech muzyków: Davida Virellesa, Thomasa Morgana i Geralda Cleavera, z którymi stworzył płytę "Wisława".

To już kolejne spotkanie Tomasza Stańki z twórczością Szymborskiej. W 2009 r., także w Operze Krakowskiej odbył się jeden z ostatnich wieczorów autorskich Noblistki, podczas którego Stańko wykonał improwizacje do czytanych przez poetkę nowych wierszy. Niektóre z nich posłużyły jako inspiracja dla utworów, które znajdziemy na płycie: "Tutaj – Here", "Assassins" (Zamachowcy), "Mikrokosmos" i "Metafizyka".  Z kolei "Faces" i "A Shaggy Vandal" nawiązują do wiersza "Myśli nawiedzające mnie na ruchliwych ulicach". Natomiast przejmujący balladowy utwór tytułowy, który pojawia się dwukrotnie: na początku i na końcu albumu, mógłby równie dobrze znaleźć się na debiutanckim albumie Stańki dla ECM i mocno wpisuje się w najbardziej charakterystyczny nurt jego twórczości. 


David Virelles (ur. 1983 r. w Santiago de Cuba) to jeden z najbardziej oryginalnych pianistów, jacy objawili się na amerykańskiej scenie jazzowej w ostatnich latach; w jego grze od początku słyszalne są wpływy Monka i Andrew Hilla, a także muzyki klasycznej, kompozycji współczesnych oraz kubańskiej i haitańskiej muzyki rytualnej. - We wszystkim, w czym uczestniczę, staram się wytworzyć to samo uczucie, którego doznaję słuchając McCoy Tynera, Lázaro Ros lub Bartóka – w ich muzyce jest coś ponadczasowego – mówi. Wisława to drugi album nagrany dla ECM, na którym można usłyszeć Virellesa; wcześniej zagrał na płycie The Sirens Chrisa Pottera. Stańko twierdzi, że Virelles czerpie z afrykańskich korzeni muzyki, a w jego grze wyczuwalna jest szczypta południowoamerykańskiej melancholii, która również dla mnie brzmi bardzo swojsko.

Basista Thomas Morgan (ur. 1981 r. w Hayward, Kalifornia) i perkusista Gerald Cleaver (ur. 1963 r. w Detroit) mają na koncie udział w wielu nagraniach dla wytwórni ECM. Morgan grał razem z Johnem Abercrombiem i z Masabumim Kikuchim, a Cleaver - z Roscoe Mitchell, Miroslavem Vitousem i Michaelem Formankiem. Razem tworzą dwie trzecie tria Craiga Taborna, z którym ostatnio nagrali dla ECM album mający się ukazać wiosną 2013 r. Morgan i Cleaver stanowią jedną z najlepszych sekcji rytmicznych na współczesnej scenie jazzowej; pozornie bez wysiłku potrafią wytworzyć poczucie muzycznego wsparcia, wolności 
i niezależności, a tworząc podporę dla solistów, są gotowi w każdej chwili zaproponować coś od siebie w miarę rozwijania się utworu. - Absolutnie wyjątkowy basista i niesamowity perkusista – mówi o nich Stańko.

Trzej nowi współpracownicy zainspirowali Tomasza Stańko do nagrania utworów, które należą do najbardziej porywających w jego karierze. Dobrze jest zobaczyć starszego artystę w pogoni za nową ideą – tak o pierwszych występach New York Quartet napisał na łamach New York Times Ben Ratliff. 

Organizatorami koncertu są: Fundacja Wisławy Szymborskiej, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Opera Krakowska.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego