Aktualności

Józef Wilkoń na Wawelu, fot. Daniel Bednarz (Instytut Książki)

Wczoraj na Zamku Królewskim na Wawelu zainaugurowano wystawę dzieł Józefa Wilkonia, wybitnego artysty, malarza i ilustratora, przede wszystkim literatury dziecięcej. „Zwierzyniec królewski. Wilkoń na Wawelu” pokazuje rzeźby zwierząt. Znany na całym świecie twórca po raz pierwszy zaprezentował swoje dzieła na Zamku Królewskim na Wawelu (ogrody) i jego oddziałach: Dworze w Stryszowie i Zamku Pieskowa Skała. Ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających aż do 5 września. Partnerem wystawy jest Instytut Książki.

Wystawa „Zwierzyniec królewski. Wilkoń na Wawelu”, czyli dzieła Józefa Wilkonia prezentowane na Zamku i w oddziałach, doskonale realizuje naszą ideę „Wawelu otwartego” i „Wawelu nieoczywistego”. Prag­niemy za pośrednictwem prac artysty nawiązać trwałą relację nie tylko z odbiorcami dorosłymi, ale także z młodymi widzami, którym pokazujemy nowe oblicze Zamku i jego oddziałów, przywracając jednocześnie, niejako aluzyjnie, pamięć o historii zwierzyńca Jagiellonów – powiedział prof. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

Na wystawie zgromadzono łącznie 52 rzeźby i 42 prace na papierze. Główną częścią wystawy są rzeźby zwierząt, co stanowi nawiązanie do zwierzyńca istniejącego na Wawelu w czasach ostatnich Jagiellonów oraz przedstawień animalistycznych na arrasach wawelskich.

W 2020 roku padła propozycja takiej wystawy i na zaproszenie Dyrekcji udałem się na Wawel, aby zapoznać się z miejscem tej ekspozycji. Serce mi drżało, kiedy po raz pierwszy wszedłem w Ogrody Królewskie i mogłem wyobrazić sobie moje drewniane rzeźby przytulone do kamiennych gotyckich murów. To było wielkie przeżycie. Nadal drży moje serce na myśl o wystawie i chwili, gdy marzenia i zamiary zamienią się w rzeczywistość. Przeżyłem wiele znaczących wystaw w kraju i na świecie i związanych z tym wspaniałych emocji, ale czeka mnie coś szczególnego. Na Wa­welu wystawić to jest coś! – stwierdza Józef Wilkoń.

Ekspozycja rzeźb w plenerze jest nie tylko odniesieniem do biografii i twórczości artysty, w której natura odgrywa znaczącą rolę, ale też okazją do odkrycia regionalnego dziedzictwa kulturalnego i spędzenia czasu w naturze w otoczeniu dzieł sztuki.

Zachęcamy do zapoznania się z programem towarzyszącym wystawie.

Zwierzyniec królewski. Wilkoń na Wawelu to z jednej strony wielowymiarowy bestiariusz, z drugiej alegoryczna opowieść o tym, co nas otacza i co jest w nas samych. Jak stwierdza Blanka Wyszyńska-Walczak, prezes fundacji Arka im. Józefa Wilkonia, artysta tworzy, rzeźbi i maluje zwierzęta istniejące, które – choć niejednokrotnie egzotyczne – są realne, jak i te, które znamy jedynie z opowieści, legend i bajek. Za przykładem średniowiecznych autorów bestiariuszy – wskazuje Wyszyńska-Walczak – rzeczywiste zwierzęta chętnie obdarza fantastycznymi cechami lub niezwykłymi elementami wyglądu. Tym sposobem dzikie i drapieżne bestie w wyobraźni Józefa Wilkonia nabierają innego wymiaru – artysta odkrywa przed nami ich piękno, niezwykłość, sprawia, że odbiorca buduje z nimi relacje pełne empatii.

Tak jest w przypadku budzących trwogę swoim wyglądem Wilkołaków, niosących nam w darze małe zwierzęta, nad których rozwartymi paszczami śmieją się roziskrzone oczy. Wyciosane z pni nadnaturalnej wielkości postacie uzmysławiają nam zarazem budzącą strach potęgę natury, jak i jej opiekuńczość. Widzimy w nich nie tylko statyczne kształty – przemawiają uchwyconym w drewnianej materii gestem, ruchem, działaniem – mówi Blanka Wiszyńska-Walczak. Przekonamy się o tym zwiedzając wystawę w trzech miejscach.

Józef Wilkoń (ur. 12 lutego 1930 roku w Bogucicach k. Wieliczki) – ilustrator, malarz, rzeźbiarz, twórca plakatów i scenografii teatralnych. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (dyplom 1955) oraz historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dyplom 1954). Zilustrował ponad dwieście książek dla dzieci i dorosłych w kraju i za granicą oraz sam napisał teksty do kilkunastu książek dziecięcych. Wystawiał w wielu galeriach i muzeach świata. Od Centrum Pompidou (1989) poprzez Narodową Galerię Zachęta w 2006 roku, gdzie jego wystawa osiągnęła rekordową frekwencję, po Japonię i Koreę Południową.

Więcej informacji jest dostępnych na stronie: https://wawel.krakow.pl/wystawa-czasowa/zwierzyniec-krolewski-wilkon-na-wawelu

Organizatorzy: Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, Zamek Królewski na Wawelu oraz Fundacja Arka im. Józefa Wilkonia

Honorowy patronat: Iwona Gibas Członek Zarządu Województwa Małopolskiego

Partnerzy wystawy: Fundacja Czas Dzieci, Instytut Książki

Kuratorki wystawy: Kama Guzik, Bogumiła Wiśniewska