Aktualności
Przełom Nowego Roku - sezon podsumowań. Narzekanie, jak wiadomo, jest polskim sportem narodowym, ale oto nasza wrodzona potrzeba biadolenia zostaje wystawiona na próbę, bo w dziedzinie książek dla dzieci wstydu nie ma - od dekady z górą ta branża ma się świetnie i coraz lepiej. Zbawienny ferment pojawił się wraz z oficynami „lilipucimi”, które urosły i nadają ton. Dziś małe wydawnictwa dokonały cudu - zepchnęły kicz do narożnika i zmuszają konkurencję do pospiesznego truchtu.
„Dwie Siostry” - niegdyś wydawnictwo „lilipucie” - okrzepło i stało się marką, na której można polegać. Spektakularny sukces Map Mizielińskich (21 cudzoziemskich edycji, pierwsza szóstka bestsellerów New York Times’a) utrwalił prestiż i zaufanie do oficyny. TRZY młode wydawczynie (nie dwie, i nie siostry bynajmniej) łączą w sobie różne kompetencje: Joanna jest rzutką bizneswomen; Ewa ma niezawodny smak estetyczny, wsparty dyplomem ASP; Jadwiga jest poliglotką i wyśmienitą tłumaczką - wyławia z cudzoziemskiej oferty wydawniczej tytuły warte adaptacji. Łączy je powinowactwo upodobań, co znajduje wyraz w spójnej i ambitnej ofercie wydawnictwa. „Siostry” bez pudła wyszukują pośród młodych ilustratorów dobrze rokujące talenty, a jednocześnie adaptują na rynek rodzimy światowe evergreeny - to ich zasługą są polskie edycje książek Maurice’a Sendaka i Miroslava Saska - gigantów światowej ilustracji. „Siostry” kontynuują też udane serie („Mistrzowie ilustracji”) i uruchamiają nowe cykle („Świat dla dociekliwych”, „Polecone z zagranicy”). Rzadziej sięgają po teksty dla młodzieży 14+ , trylogia „Meto” jest chwalebnym wyjątkiem od tej reguły.
Z oferty „Dwóch Sióstr” wybieram:
Idziemy na niedźwiedzia - amerykański superbestseller, prosta, rytmiczna opowieść rodzinna, wdzięcznie ilustrowana. (Michael Rosen, Helen Oxenbury, tłum.: Maciej Byliniak)
Meto - dwa tomy trylogii dla młodzieży z gatunku political fiction. Niebawem trzeci. (Yves Grevet, tłum.: Paweł Łapiński - Meto. Dom, Meto. Wyspa)
Pszczoły - bogato ilustrowane, zwięzłe kompendium wiedzy o pszczołach dla najmłodszych. (Piotr Socha)
Pod ziemią / Pod wodą znakomity edukacyjny picture book. Logicznie spakowane setki informacji o przyrodzie podwodnej i podziemnej, a także o sposobach, w jaki ludzie penetrują te trudno dostępne obszary. (Aleksandra i Daniel Mizielińscy)
Seria „Świat dla dociekliwych”: Mamma mia i Banzai - pełne ciekawostek, oryginalnie ilustrowane wizytówki Włoch i Japonii. (Zofia Fabianowska-Micyk - Banzai, Monika Utnik-Strugała - Mamma mia!)
Reprinty pochodzących z lat 60. bestsellerowych książek Miroslava Saska - benefis genialnego ilustratora. (Miroslav Sasek - Oto jest Nowy Jork, Oto jest Rzym, Oto jest Paryż, Oto jest Londyn)
Różowe środy, albo podróż z ciotką Huldą- zabawna i mądra książka o odmienności dla czytelników 9+ (Sylvia Heinlein, tłum.: Tomasz Ososiński)
***
Jednoosobowe wydawnictwo „Wytwórnia” ma szczególny status na rynku edytorskim - jest bodaj najbardziej skłonną do artystycznego ryzyka oficyną, a zarazem najbardziej nagradzaną na międzynarodowych targach książek dla dzieci w Bolonii. „Wytwórnia” wystrzega się estetycznego mainstream’u, jakiego pełno w księgarniach, sięga natomiast po grafikę zuchwałą i nietuzinkową.
Z oferty „Wytwórni” wybieram:
Dwa tomy trylogii „Podpalacze książek” (trzeci niebawem) - przygodowa baśń współczesna, której narratorami są chłopiec-wojownik i jego autystyczna, obdarzona niezwykłymi talentami siostra. (Marine Carteron, tłum.: Przemysław Szczur - Podpalacze książek. Mój brat strażnik, Podpalacze książek. Moja siostra wojowniczka)
Mój cień - zagadkowa opowieść obrazkowa, bogata w podteksty, plastycznie oryginalna, nastrojowa. (Melanie Rutten, tłum.: Jacek Mulczyk-Skarżyński - „Mój cień”)
„Wytwórniki” - wielkie zeszyty interaktywne, do samodzielnego uzupełniania, dorysowywania, dopisywania… (Agata Królak - Wytwórnik domowy, Boababy studio - Wytwórnik ekologiczny, Madalena Matoso - Wytwórnik górą!, Katarzyna Bogucka, Szymon Tomiło - Wytwórnik kulinarny)
W naszym domu jest… - bezpretensjonalna prosta wyliczanka, graficzny popis umiejętności wybitnej rysowniczki portugalskiej. (Isabel Minthos Martins / il. Madalena Matoso, tłum.: Anna Topczewska - W moim domu jest…)
***
Wydawnictwo „Literatura” ma innego rodzaju zasługi - od lat wytrwale promuje autorów polskich. Często podejmuje ryzyko wydawania rodzimych debiutantów, których potem niańczy i hołubi latami, z pożytkiem dla czytelnika. „Literatura” opiera swój marketing na świetnych relacjach z bibliotekami, co przysparza jej klienteli. Wydawnictwo ma swoją „stajnię” pisarzy, których regularnie wznawia. Najbardziej wartym uwagi osiągnięciem „Literatury” wydaje się seria „plus minus 16”, adresowana do licealistów.
Z oferty „Literatury” wybieram serię „plus minus 16”, a z niej:
Król - książka o przyjaźni chłopca z bezdomnym, który ma nastolatkowi do zaoferowania więcej uwagi i szacunku, niż własny ojciec-alkoholik. (Katarzyna Ryrych)
10 stron świata - wznowiony zbiór 10 nowel o losach dziesięciorga 15-latków z różnych kręgów kulturowych, o różnym statusie. (Anna Onichimowska)
Denim blue - zabawny portret chłopca - przedsiębiorczego bystrzaka, który zabiega o względy „badylarskiej” córki, w scenerii peerelu i Nowej Huty. (Katarzyna Ryrych)
Koniec gry - drugie wydanie powieści o dojrzewającym chłopcu coraz bardziej świadomym swojej homoseksualnej tożsamości. (Anna Onichimowska)
***
Wydawnictwu „Bukowy las” zawdzięczamy polskie edycje książek Johna Greena - który jest „numerem jeden” amerykańskiej literatury młodzieżowej. Green to mistrz inteligentnych dialogów. Nikt tak dobrze nie opisuje „nerdów” - niezrozumianych samotników, jajogłowych nastoletnich „odmieńców”. Przed laty oficyna Znak wydała znakomitą książkę „Szukając Alaski” tegoż autora, ale był to falstart, bo powieść nie osiągnęła sukcesu, na jaki zasługuje. Dopiero obecne wydanie kilku tytułów Greena en block, wsparte ekranizacją powieści Gwiazd naszych wina przyniosło żywy odzew czytelników. „Bukowy las”, oprócz Greena, wydaje też z sukcesem inne tytuły przeznaczone dla „młodych dorosłych”.
Z oferty „Bukowego lasu” wybieram:
WSZYSTKIE książki Johna Greena, w tym także te, w których Green ma swój udział.
Księga wyzwań Dasha i Lily - historia wyrafinowanej gry, którą w przeddzień Wigilii toczy ze sobą para ekscentrycznych i wrażliwych nastolatków. Wywiąże się z tego młodzieńcza miłość. (Rachel Cohn, David Levithan, tłum.: Ewa Pater)
Byłam tu - powieść o nieformalnym śledztwie, jakie prowadzi nastoletnia dziewczyna po samobójczej śmierci swojej przyjaciółki. (Gayle Forman, tłum.: Nina Wum)
Wszystkie jasne miejsca - historia dwojga młodych ludzi, którzy spotkali się podczas próby samobójczej, wzajemnie ratując się z opresji. On - samotnik i dziwak, ona - popularna, lubiana uczennica, mają ze sobą więcej wspólnego, niż mogłoby się wydawać. (Jennifer Niven, tłum.: Donata Olejnik )
***
Do tej samej kategorii czytelników „young adults” (14+) adresowana jest oferta wydawnictwa „moon drive”, będącego „pączkiem” krakowskiej grupy wydawniczej Znak. Książki tej oficyny to dobrze napisane, anglosaskie i bardzo „dziewczyńskie” powieści. Traktują o problemach i dramatach licealistów obojga płci, na progu dorosłości. Tłumaczone z angielskiego oryginału, osadzone są w amerykańskich realiach, które dla polskich czytelniczek są nieco egzotyczne. Niemniej jest to godziwa lektura, a wydawnictwo skutecznie zjednuje sobie liczne grono gorliwych fanek, skrzykujących się w kluby fanowskie.
Z oferty „moon drive” wybieram:
7 razy dziś - powieść realistyczna z elementami fantasy - nastoletnia dziewczyna siedmiokrotnie przeżywa ostatni dzień swojego życia, za każdym razem bardziej świadoma siebie, wartości życia i następstw własnych wyborów. (Lauren Oliver, tłum.: Mateusz Borowski)
Fangirl - pierwszy rok studenckiego życia utalentowanej autorki fanfik-u, która pod przybranym nickiem pisze własną kontynuację fabuły na motywach ukochanej książki. Konflikt z siostrą-bliźniaczką i miłość, ma się rozumieć. (Rainbow Rowell, tłum.: Magdalena Zielińska)
Eleonora i Park - pierwsza miłość dwojga outsiderów. Park jest wrażliwy i ostrożny, Eleonora zmaga się z domowym koszmarem. Dziewczyna, dotknięta rodzinną traumą - boi się zaufać chłopcu. (Rainbow Rowell, tłum.: Magdalena Zielińska)
***
Wydawnictwo Media Rodzina ma dość chaotyczną ofertę, trudno dopatrzyć się jakiegoś oczywistego, rozpoznawalnego profilu. Chyba, żeby za taki charakterystyczny rys przyjąć baśniową klasykę w starannych, luksusowych edycjach. Od czasu do czasu Media Rodzina publikuje złotodajny hit - tak było z Harrym Potterem, podobny sukces odniosły „Igrzyska Śmierci”, stale w ofercie są (genialne!) książki poradnicze Faber/Mazlish… Poznańska oficyna ma i tę zasługę, że raz na kilka lat wydaje jakąś luksusową, kanoniczną „cegłę”, której koszt druku i objętość spłoszyły innych wydawców. Dzięki Media Rodzinie ukazała się w latach ubiegłych Księga Dżungli z ilustracjami Józefa Wilkonia, Opowieści z Narni, Baśnie i opowieści Andersena w nowym przekładzie i Dzienniki tegoż autora, pięknie wydane Baśnie braci Grimm i Bajki La Fontaine’a z ilustracjami Adolfa Borna… Najnowszą, efektowną „cegłą” (2 kilo) jest Pan Tadeusz w opracowaniu graficznym Wilkonia - zakup obowiązkowy dla entuzjastów Króla Ilustratorów.
Z oferty Media Rodziny wybieram:
Pan Tadeusz - kolekcjonerska, bardzo efektowna edycja. (Adam Mickiewicz, il. Józef Wilkoń)
5 sekund do Io - nagrodzona tytułem „Książki Roku IBBY” powieść rozgrywająca się w cyberprzestrzeni. Jej nastoletnia bohaterka - mistrzyni gier komputerowych - grając pomaga policji zidentyfikować i odnaleźć zaginionych młodych graczy. (Małgorzata Warda)
Seria „Pax” - pierwsze cztery (z dziesięciu) tomy cyklu przygodowego w chłopięcym guście, którego współautorką jest Asa Larsson - znakomita „kryminalistka” szwedzka. Dwaj bracia lądują w rodzinie zastępczej na prowincji, a ich opiekunowie - na pozór poczciwi - okazują się tajemniczymi ludźmi. Chłopcy wciągnięci zostają w skomplikowaną intrygę - nadchodzi horror podlany magią. (Asa Larsson, Ingela Korsell, tłum.: Magdalena Landowska - Pax. Pal przekleństwa, Pax. Grim, Pax. Mylin, Pax. Bjera)
Wielkie małe książki - Eseje o literaturze dziecięcej. Cała mądrość profesora Grzegorza Leszczyńskiego - znanego literaturoznawcy - zawarta w jednym, błyskotliwie napisanym, tomie. (Grzegorz Leszczyński)
Seria „Wesoły Ryjek” - pogodne, optymistyczne książki dla najmłodszych, napisane w tym samym duchu, co - poprzedzająca je - seria o „Panu Kuleczce” tego samego autora. (Wojciech Widłak/il. Agnieszka Żelewska - Wesoły Ryjek, Wesoły Ryjek powraca, Wesoły Ryjek i wynalazki)
***
„Nasza Księgarnia” - niegdyś kolos wydawniczy, nadal ważny gracz na rynku książki dziecięcej. Po kilku latach zamieszania, kiedy to Nasza Księgarnia niweczyła swój legendarny, miniony wizerunek pochopnymi wyborami i nerwowo poszukiwała nowego oblicza, obecnie wydaje się odzyskiwać siły. Największym kapitałem oficyny są prawa do książek powstałych w latach 60. i 70. Bardzo roztropnie sięga teraz po nie - stąd poddane liftingowi zbiory mini-nowelek „Poczytaj mi mamo”. Oryginalne ilustracje - prawdziwe arcydzieła powojennej grafiki książkowej - zostały zeskanowane i opublikowane, wraz z opowiadaniami, w dwóch pokaźnych zbiorach. I choć skany nie mogą równać się z rozproszonymi/zaginionymi oryginałami, to przecież dzięki takiemu zabiegowi ocalono kawał historii Polskiej Szkoły Ilustracji. Nasza Księgarnia nie poprzestaje na reprintach i wznowieniach - kontynuuje udaną, bezpretensjonalną serię „W kratkę” dla nastoletnich dziewcząt; ponadto, zachęcona sukcesem bestsellerowego Dziennika Cwaniaczka, namówiła komiksowy duet Skarżycki/Leśniak na stworzenie polskiego odpowiednika graphic novel w chłopięcym guście - stąd seria „Hej,Jędrek!”. Oficyna sięga po coraz lepszych grafików, zdołała namówić na współpracę utalentowane wrocławskie małżeństwo Ewę i Pawła Pawlaków.
Z oferty Naszej Księgarni wybieram:
„Poczytaj mi mamo” - sześć tomów zebranych razem i wznowionych „poczytajek”, które były kultową lekturą pokolenia lat 60. i 70. , z ilustracjami z epoki.
Ignatek szuka przyjaciela - rewelacyjnie (!) zilustrowana, krótka bajka o przyjaźni dziewczynki z kościotrupkiem, o tym jak dopełniają się ciemna i jasna strona życia. (Paweł Pawlak)
Seria „Hej, Jędrek” - Graphic novel, czyli coś w pół drogi między książką literacką, a komiksem. Obrazkowa opowieść o losach sprytnego i niesfornego Jędrka i jego kumpli. Bohater, pomimo dobrych intencji, stale popada w kłopoty. (Rafał Skarżycki/Tomasz Lew Leśniak - Hej, Jędrek! Gdzie moja forsa?, Hej, Jędrek! Przepraszam, czy tu borują?)
Rok w mieście, Rok w lesie - Dwie książki obrazkowe -„wyszukiwanki” dla najmłodszych. Spośród setek szczegółów i rekwizytów mały czytelnik musi wyłowić fabułę i prześledzić losy rysunkowych bohaterów. (Emila Dziubak - Rok w lesie, Katarzyna Bogucka - Rok w mieście)
***
Wydawnictwo „Zakamarki” zasłynęło polskimi edycjami książek z rynku skandynawskiego i nadal dostarcza nam świetnych tekstów z północy. Charakterystyczna dla Skandynawów dbałość o równościowe standardy, szacunek dla odmienności, genderowa wrażliwość - wszystko to trafia do nas pod postacią literackiego importu najwyższej próby. Książki Moni Nilsson, Julji Wieslander, Christiny Bjork, Rose Lagercrantz - bezpretensjonalne, zabawne, w świetnych tłumaczeniach - zawdzięczamy „Zakamarkom” właśnie. Obok bardzo popularnych serii „Biuro detektywistyczne Lassego i Mai” i „Alberta Albertssona” pojawiły się nowe, dla młodszych czytelników - rewelacyjny prosiak Boluś i różowy słoń Pomelo.
Z oferty Zakamarków wybieram:
„Biuro detektywistyczne Lassego i Mai” - 22 tomy licząca seria o dwojgu dzieciakach z małej miejscowości. Lasse i Maja w lot rozwiązują detektywistyczne zagadki. Seria ekranizowana przed Szwedów, film na polskich ekranach. (Martin Widmark, tłum. Barbara Gawryluk)
seria o Bolusiu - trzy kapitalne, bardzo śmieszne (!) książeczki dla maluchów. Znakomite ilustracje, niezawodny dowcip. (Barbro Lindgren / il.Olof Landstrom, tłum. Katarzyna Skalska - Chrum, chrum, Bolusiu, Ładnie, Bolusiu!, Ależ, Bolusiu!)
Seria „Albert Albertsson” - kultowy cykl szwedzki dla najmłodszych czytelników. Prosta fabuła, empatia, przyjaźń, opiekuńczy ojciec.
Wielka historia małej kreski - piękny picture book rozwijający wyobraźnię dziecka. (Serge Bloch, tłum. Katarzyna Skalska)
***
Na koniec książkowa sałatka, skomponowana z ubiegłorocznych premier różnych wydawców:
wydawnictwo „EneDueRabe”: „Muminki. Komiksy Tove Jansson”
wydawnictwo Widnokrąg: La Fontaine - Bajki / Fables, Anne Crausaz - 52 tygodnie
wydawnictwo Egmont: seria piłkarska: Yvette Żółtowska-Darska - Messi. Mały chłopiec, który stał się wielkim piłkarzem, Ibra. Chłopak, który odnalazł własną drogę, Ronaldo. Chłopiec, który wiedział, czego chce, Marianna Oklejak - Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych, seria „Czytam sobie”, seria „Poczytaj ze mną”
wydawnictwo Znak emotikon: Andrzej Maleszka - 8 tomów licząca seria „Magiczne drzewo”
wydawnictwo Tako: seria Genichiro Yagyu - Strupek, Piersi, Pępek, Wilhelm i Jakub Grimm - Czerwony kapturek z ilustracjami Joanny Concejo
wydawnictwo Muchomor: fabularyzowane biografie: Anna Czerwińska Rydel - Bałtycka syrena. Historia Konstancji Czirenberg, Którędy do gwiazd, Lustra Johanny
wydawnictwo Bajka: Małgorzata Strzałkowska - Dawniej, czyli drzewiej, Joanna Rudniańska - Bajka o Wojnie, Roksana Jędrzejewska-Wróbel - 4-tomowa seria „Florka”
wydawnictwo „entliczek”: Julia Rothman - Anatomia farmy, 6-tomowa seria „Zuza”
wydawnictwo Mała Kurka: David Walliams: Demoniczna dentystka, Babcia Rabuś, Pan Smrodek, Chłopak w sukience.
wydawnictwo Hokus Pokus: Nadia Budde - Raz dwa trzy psy, Józef Wilkoń - Zbuntowany elektron
- Joanna Olech