Instytut Książki

W Chorwacji ukazał się przekład reportażu „W czerwonej Hiszpanii” Ksawerego Pruszyńskiego. Wydanie książki w tłumaczeniu Adriana Cvitanovicia wsparł Instytut Książki w ramach Programu Translatorskiego ©POLAND.

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Disput z Zagrzebia. W przekładzie na język chorwacki jej tytuł brzmi „U crvenoj Španjolskoj”.

We wrześniu 1936 roku Ksawery Pruszyński – niespełna dwudziestodziewięcioletni wówczas dziennikarz i publicysta – wyjechał jako korespondent „Wiadomości Literackich” do ogarniętej wojną domową Hiszpanii. Plonem tej podróży stała się właśnie wydana w 1937 roku książka „W czerwonej Hiszpanii”. Autor osądzał w niej rewolucję z dwóch punktów widzenia: jako wyznawca określonych poglądów politycznych starał się szukać jej społecznych przyczyn i celów, a jako moralista potępiał obie strony za krwawe metody walki. Jednocześnie jako rasowy reporter był zafascynowany dziejącą się na jego oczach historią – dynamizmem i romantyką tworzących ją zdarzeń. Właśnie ta fascynacja ożywia tekst Pruszyńskiego do dziś, mimo że od jego ukazania się upłynęło już kilkadziesiąt lat.

Ksawery Pruszyński (1907-1950) to wybitny polski reporter, publicysta, pisarz, dyplomata i prawnik, jeden z niekwestionowanych klasyków polskiego reportażu. Poza reportażem „W czerwonej Hiszpanii” napisał m.in. takie książki non-fiction, jak: „Sarajewo 1914, Szanghaj 1932, Gdańsk 193?”, „Podróż po Polsce” „Palestyna po raz trzeci” czy „Noc na Kremlu”. Pisał także opowiadania, które ukazały się m.in. w zbiorach „Trzynaście opowieści” oraz „Karabela z Meschedu”. Po drugiej wojnie światowej pełnił w imieniu polskiego rządu funkcje dyplomatyczne. Zginął tragicznie w wypadku samochodowym podczas odbywania jednej z podróży służbowych.