Instytut Książki

Dziś obchodzimy Międzynarodowy Dzień Tłumacza. Z tej okazji Instytut Książki chciałby życzyć wszystkim tłumaczom wspaniałych wyzwań, świetnych stawek i jak najwięcej radości z każdej przetłumaczonej strony. To dzięki Waszej pracy rozwijają się literatura i język, to także dzięki Wam polska literatura ma szansę zyskać popularność na całym świecie.

Instytut Książki od lat wspiera tłumaczy. Dzięki naszemu Programowi Translatorskiemu ©Poland w ciągu ostatnich lat ukazało się za granicą niespełna 2300 polskich książek – od klasyki, przez literaturę gatunkową, książki dla dzieci, po najciekawsze pozycje z polskiej literatury pięknej, eseju czy biografii. W najbliższym czasie przy wsparciu Programu Translatorskiego©Poland ukażą się m.in. dzieła takich autorów, jak Witold Gombrowicz, Stanisław Lem, Władysław Reymont, Andrzej Bobkowski, Marek Cichocki, Jan Polkowski, Gustaw Herling-Grudziński, Wiesław Myśliwski, Olga Tokarczuk, Eustachy Rylski, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Leopold Tyrmand, Kornel Makuszyński, Tadeusz Kantor, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Magdalena Kicińska, Martyna Bunda, Mariusz Szczygieł, Szczepan Twardoch, Wojciech Jagielski, Tadeusz Różewicz, Bolesław Leśmian, Jakub Małecki, Dominika Słowik czy Anna Kańtoch.

Na tym oczywiście nie koniec. Programowi ©Poland towarzyszy program Sample Translations ©Poland, za pomocą którego tłumacze przedstawiają polskie książki zagranicznym wydawcom. W ramach programu Sample Translations wydawcy mają możliwość zapoznania się z fragmentami książek – nierzadko stanowi to pierwszy krok do publikacji całych utworów.

Każdego roku w ramach programu studyjnego gościmy w Krakowie – a od bieżącego roku także w Warszawie – grupę tłumaczy, którym oferujemy warunki do spokojnej pracy nad przekładami, bibliotecznych poszukiwań, spotykań z autorami i ekspertami Kolegium Tłumaczy działa od 2006 roku. Dotychczas w ramach ponad stu trzydziestu pobytów stypendialnych przyjechało ponad stu tłumaczy z niemal czterdziestu krajów (Albania, Azerbejdżan, Belgia, Białoruś, Brazylia, Bułgaria, Chiny, Czechy, Finlandia, Francja, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Indie, Izrael, Japonia, Kolumbia, Korea Południowa, Kuba, Litwa, Łotwa, Estonia, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Rosja, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Turcja, Ukraina, USA, Węgry, Wielka Brytania, Wietnam, Włochy).

W ubiegłym roku uruchomiliśmy także kolejny program: Szkołę Nowych Tłumaczy, która ma budować nowe środowiska tłumaczy literatury polskiej. Bez tłumaczy literatura polska za granicą nie zaistnieje i mamy nadzieję, że dzięki Szkole Nowych Tłumaczy uda się wychować kolejne pokolenia pasjonatów.

Instytut Książki docenia pracę tłumaczy nie tylko, wspierając przekłady i finansując wizyty studyjne. Za obecnością polskich pisarzy w świecie stoją przede wszystkim promotorzy naszej literatury w poszczególnych krajach. Bez ich pasji i pracowitości obecność i sukces polskich książek poza granicami kraju po prostu nie byłyby możliwe. By uhonorować tych wielkich ambasadorów naszej literatury, utworzyliśmy w 2005 roku wyjątkową nagrodę za całokształt dorobku – Transatlantyk, a w uznaniu szczególnej roli tłumaczeń na angielski, pełniący funkcję języka-pomostu (publikacja po angielsku często otwiera drogę pisarza do innych języków) wraz z Instytutem Kultury Polskiej w Londynie oraz Instytutem Kultury Polskiej w Nowym Jorku powołaliśmy do istnienia specjalną nagrodę wyróżniającą najważniejszy w danym roku przekład polskiej książki na angielski: Found in Translation Award.  

Ponadto od dwóch lat na naszej stronie znaleźć można cykl wywiadów „Słowo od tłumacza”, w którym do tej pory ukazało się dziewiętnaście rozmów, m.in. z tak wybitnymi tłumaczami jak Clare Cavanagh, Nikołaj Jeż, Madeline G. Levine, Hendrik Lindepuu czy Antonia Lloyd-Jones. Cały cykl znaleźć można pod tym adresem.