Aktualności
Choć tradycja obchodów Międzynarodowego Dnia Tłumacza – przypadającego na 30 września, czyli dzień św. Hieronima, tłumacza Biblii – sięga początków lat 90., w Polsce zwyczaj ten zaczął rozprzestrzeniać się w ciągu ostatnich lat. W tym roku znów szczególnie dużo dziać się będzie w Warszawie i Krakowie.
Warszawskie wydarzenia skoncentrują się w Teatrze Polskim, gdzie odbędzie się publiczne czytanie dzieł Szekspira w przekładach jego najwybitniejszych tłumaczy oraz dyskusja o roli tłumacza w teatrze, a wszystko to poprzedzone wręczeniem odznaczenia Gloria Artis trójce zasłużonych tłumaczy: Annie Bańkowskiej, Sławie Lisieckiej i Michałowi Kłobukowskiemu.
W Krakowie na 30 września planowana jest dyskusja pt. Bohater drugiego planu: twórca czy rzemieślnik? z udziałem tłumaczy literackich przekładających z i na polski, a także wystawa i konkurs, przy czym wydarzenia związane z tłumaczami powracać będą przez cały październik i listopad: przewidziano czytanie różnojęzycznych fragmentów „Lokomotywy” Tuwima, spotkania z tłumaczami kryminałów oraz wykłady.
Program Międzynarodowego Dnia Tłumacza przygotowany został przez krakowskie instytuty kultury (Instytut Cervatesa, Goethe-Institut, Instytut Francuski, Instytut Włoski i British Council) zrzeszone w EUNIC oraz Katedrę UNESCO Uniwersytetu Jagiellońskiego i Instytut Książki.
W Warszawie organizatorem jest EUNIC Warszawa, Żydowski Instytut Historyczny, Stowarzyszenie Tłumaczy Literackich we współpracy z Teatrem Polskim i Instytutem Książki.
Program warszawski:
30.09, godz. 19.00 Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, Scena Kameralna, ul. Karasia 2, wejście od ul. Sewerynów
TŁUMACZ W TEATRZE
- Brązowy Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis dla tłumaczy Anny Bańkowskiej, Michała Kłobukowskiego, Sławy Lisieckiej. Ceremonii wręczenia odznaczeń dokona Grzegorz Gauden, dyrektor Instytutu Książki.
- Czytanie Szekspira. Fragmenty dramatów Szekspira czytają Marta Kurzak, Krystian Modzelewski.
Autorzy przekładów: Roman Brandstaetter, Józef Paszkowski, Jerzy S. Sito, Antoni Słonimski, Maciej Słomczyński i Stanisław Barańczak
- Dyskusja Tłumacz w teatrze. Rozmawiają Iwona Nowacka, Jerzy Radziwiłowicz, Małgorzata Semil, Jacek Sieradzki.
TEMAT LEKCJI: TŁUMACZ! 30 września odbędą się lekcje w liceach ogólnokształcących Warszawy prowadzone przez uznanych tłumaczy literackich. Informacje: jucz@dik.org.pl
Program krakowski:
30.09., godz. 19.00 Goethe-Institut w Krakowie, Rynek Główny 20
Bohater drugiego planu: twórca czy rzemieślnik? – dyskusja, w której udział biorą tłumacze literatury: Laurance Dyévre, Magda Heydel, Tomasz Pindel, Abel Murcia Soriano oraz Tadeusz Zatorski. Spotkanie prowadzi Barbara Gawryluk, dziennikarka, pisarka i tłumaczka
30.09.- 27.10. - Goethe-Institut w Krakowie, Rynek Główny 20
Budowniczy mostów - wystawa poświęcona laureatom Nagrody im. Karla Dedeciusa dla tłumaczy polskich i niemieckich
30.09. - 30.10. – Moje ulubione tłumaczenie literackie - konkurs
Krótkie wypowiedzi pisemne (max. ½ strony A4) nt. książek w przekładzie, których język szczególnie zachwyca intryguje, sprawia, że zwraca się uwagę na tłumaczenie i jego autora można wysyłać na adres mailowy: cracovia@cervantes.pl lub biblioteka.unesco@uj.edu.pl.
10.10., godz. 19.00, Goethe-Institut w Krakowie, Rynek Główny 20
Nie zdemaskować sprawcy czyli rzecz o tłumaczeniu kryminałów - spotkanie z Jarosławem Mikołajewskim, autorem i tłumaczem (m.in. powieści kryminalnych Andrei Camilleriego o słynnym komisarzu komisarza Salvo Montalbano) oraz Anną i Miłoszem Urbanami, tłumaczami bestsellerowych kryminałów Nele Neuhaus. Wieczór prowadzi: Szymon Kloska
13.10., godz. 12.00 – Czuły Barbarzyńca, ul. Powiśle 11
Chuff, Uff, Puff, Uff - Rusza wielojęzyczna lokomotywa – W ramach „Czułych czytanek” zapraszamy dzieci na spotkanie z Lokomotywą Juliana Tuwima w różnych językach
Październik – Uniwersytet Jagielloński, Katedra UNESCO
„Temat lekcji: tłumacz” - program dla licealistów (zgłoszenia: biblioteka.unesco@uj.edu.pl)
16.11. godz. 16.00 - Uniwersytet Jagielloński, Aula Mała, parter Auditorium Maximum, ul. Krupnicza 33 pokaz najnowszych filmów z cyklu „Wy-Tłumaczenia” Sławomira Paszkieta (portret Karola Lesmana, tegorocznego laureata nagrody Transatlantyk przyznawanej przez Instytut Książki, oraz Andersa Bodegarda, wybitnego tłumacza i popularyzatora literatury polskiej na język szwedzki).
18.11. godz. 18.00 - Uniwersytet Jagielloński, Aula Średnia A, parter Auditorium Maximum, ul. Krupnicza 33
Wykład pt. "Audiodeskrypcja jako tłumaczenie audiowizualne" połączony z pokazem filmów wygłosi dr Anna Jankowska. Wstęp wolny.
Międzynarodowy Dzień Tłumacza jest oficjalnie obchodzony 30 września, w dniu św. Hieronima, autora pierwszych przekładów Biblii i patrona tłumaczy. EUNIC Warszawa wraz ze Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury organizuje obchody tego święta od 2009 roku. Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na istotną rolę tłumaczy w odbiorze obcojęzycznej literatury i kultury i uzmysłowienie czytelnikom, że swoją pracą translatorską współtworzą oni literaturę światową. Organizowane z tej okazji wieczory koncentrują się wokół istotnych z punktu widzenia przekładu zagadnień. Od 2012 roku w programie obchodów znajdują się także lekcje i warsztaty w warszawskich liceach ogólnokształcących, prowadzone przez uznanych tłumaczy literackich, którzy przybliżają młodzieży wybrane, fascynujące aspekty swojej pracy. Również od 2012 roku do obchodów dołączył EUNIC Kraków, a w tym roku świętować będą także tłumacze w Gdańsku, dzięki inicjatywie tamtejszego Instytutem Kultury Miejskiej.