Aktualności
Dziś mija 45. rocznica śmierci Edwarda Stachury. 24 lipca 1979 roku w Warszawie ten poeta, prozaik, pieśniarz i tłumacz zmarł śmiercią samobójczą w mieszkaniu przy Rębkowskiej.
Edward Stachura urodził się 18 sierpnia 1937 roku we francuskim Charvieu. Pochodził z rodziny zarobkowych emigrantów i pierwsze jedenaście lat życia spędził w robotniczym osiedlu Réveil w Charvieu koło Lyonu, dzięki czemu biegle władał trzema języka.
Przyszły poeta wrócił z rodziną do Polski we wrześniu 1948 roku Pierwsze wiersze tworzył w trakcie nauki w liceum w Ciechocinku, a debiutował w 1956 roku trzema utworami opublikowanymi na łamach „Kontrastów”. Edward Stachura trafił na wydział romanistyki KUL. Studia dwukrotnie przerywał, by kontynuować je w Warszawie.
Wczesne utwory Stachury, porównywano do twórczości przedwojennych „Skamandrytów”. Na początku lat 60., już po okresie współpracy pisarza z „Twórczością” ukazał się zbiór opowiadań „Jeden dzień” oraz poemat „Dużo ognia”. Po ślubie z Zytą Anną Bartkowską (ps. Zyta Orzyszyn), zamieszkał w mieszkaniu przy Rębkowskiej 1 na warszawskim Grochowie. Nazywał je „bazą”.
W połowie dekady u prof. Żurowskiego obronił pracę magisterką o Henri Michaux. W tym czasie wiele podróżował po Polsce, wyjeżdżał także do Francji, odwiedził m.in. Charvieu. W późniejszych latach podróżował również do Jugosławii, Meksyku, Syrii, Norwegii, Kanady i USA.
Z lat 60. pochodzą m.in. poematy „Po ogrodzie niech hula szarańcza” i „Przystępuję do ciebie”.
W 1967 roku pisarz pracował nad „Siekierezadą albo latem leśnych ludzi”. Impulsem była wizyta u poety Jana Czopika-Leżachowskiego w dolnośląskiej Kotli. „Siekierezada”, powieść oparta na własnej obserwacji życia drwali i pracowników leśnych została wydana cztery lata później. Grochowice stały się powieściowymi Bobrowicami, a Kotla – Hoplą. Od 1983 roku w Grochowicach i innych miejscach opisanych w powieści odbywają się „Stachuriady” – cykliczne spotkania miłośników jego twórczości.
Zbuntowany, chodzący własnymi drogami, Stachura nie zaangażował się ani w działania głównego nurtu literatury PRL, ani w „drugi obieg” czy też działania opozycji. Stachura, który był, obok Bursy, Wojaczka i kilku innych twórców przedstawicielem „kaskaderów literatury” nie pozwala się zaszufladkować do konkretnego gatunku literackiego. Pozostawił po sobie poezje, opowiadania i piosenki, które wykonywał, akompaniując sobie na gitarze.
Latem 1972 roku pojawił się na krótko w Jeżowie Sudeckim, by zagrać epizodyczną rolę na planie „Rewizji osobistej” Witolda Leszczyńskiego. Zagrał samego siebie, wiecznego podróżnika, turystę. W tym samym roku odebrał Nagrodę Fundacji im. Kościelskich przyznawaną przez Fundację im. Kościelskich z Genewy wybitnym twórcom polskiej literatury.
Pod koniec lat 70. u pisarza zdiagnozowano chorobę afektywną dwubiegunową. W kwietniu 1979 r. podczas pierwszej próby samobójczej, stracił prawą rękę. Po rekonwalescencji rozpoczął za pomocą lewej dłoni pisanie dziennika „Pogodzić się ze światem”.
24 lipca 1979 roku Edward Stachura zmarł śmiercią samobójczą w mieszkaniu przy Rębkowskiej. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.