ur. 1943 w Warszawie, historyk idei, krytyk literacki, historyk sztuki, tłumacz. Wszechstronnie wykształcony i oczytany, błyskotliwie władający piórem, należy do czołówki polskich eseistów średniego pokolenia.

Wielokrotnie wyróżniany, otrzymał m.in. nagrodę Fundacji im. Kościelskich (1975), Ingram Merrill Award (1978) oraz nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego (1989). Od 1982 mieszka na stałe w Paryżu. Debiutował w latach 70-tych i wczesnych 80-tych szkicami poświęconymi sylwetkom XIX-wiecznych polskich polityków, myślicieli, mężów stanu. Śledził, którędy – w ich refleksji i działaniu – wiodły drogi do odzyskania przez Polskę suwerenności. Jak sam później wyjaśniał, stawiał sobie za zadanie zdobycie wolności indywidualnej, duchowy rozwój, a przede wszystkim wyzwolenie spod umysłowego terroru (a także zwyczajnej bezbarwności) PRL. Z chwilą zamieszkania na Zachodzie, zaczął posługiwać się szeroką, europejską perspektywą, jednocześnie w coraz większym stopniu koncentrując się na zagadnieniach związanych ze sztuką. Literackiego materiału dostarczyły liczne podróże, zarówno rzeczywiste, jak i wyobraźniowe, dokumentujące artystyczne fascynacje. Jego najbardziej znane zbiory esejów to m.in. Pamięć Włoch, zbierająca szkice o Wenecji, Piero della Francesca, Piranesim czy Machiavellim oraz innych miejscach, twórcach i postaciach Italii, będąca równocześnie zapisem osobistej duchowej pracy, namacalnego doświadczania ciągłości europejskiej kultury. Książki zbójeckie i Herb wygnania poświęcone pisarzom emigracyjnym, gdzie sąsiadują z sobą Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz czy Gustaw Herling-Grudziński oraz Vladimir Nabokov, Aleksander Sołżenicyn, Hugo Hofmannsthal i Nicola Chiaromonte.

Wenecja jest życiodajnym snem, pobudzeniem ducha i umysłu, wyostrzeniem wrażliwości. Jak jednak wyrazić ten sen, jak uratować Wenecję wewnątrz siebie, utrwalić jej oddziaływanie? (...) Podróże winny być przemyciem oczu, odnowieniem wrażliwości. Harmonijny splot wytworzony przez włoską kulturę, współwystępowanie sztuki i polityki, nieba i ziemi, ułatwia walkę z jałowością. Pamięć Włoch to także pamięć o przezwyciężaniu niemocy. To lekarstwo przeciw duchowej gnuśności.

– Wojciech Karpiński

BIBLIOGRAFIA

• Od Mochnackiego do Piłsudskiego. Sylwetki polityczne XIX wieku (wraz z Marcinem Królem), wyd. ocenzurowane: Kraków: Znak, 1974, wyd. pełne: Warszawa: Świat Książki, 1997.
• Szkice o wolności, Chicago: Polonia Book Fund, 1980.
• W Central Parku, Warszawa: Klin, 1980.
• Słowiański spór, Kraków: KOS, 1981.
• Cień Metternicha, Warszawa: PIW, 1982.
• Pamięć Włoch, Kraków: WL, 1982.
• Amerykańskie cienie, Paryż: Instytut Literacki, 1983.
• Chusteczka Imperatora, Londyn: Polonia Book Fund, 1983.
• Książki zbójeckie. Szkice o literaturze emigracyjnej, Londyn: Polonia Book Fund, 1988.
• Herb wygnania, Paryż: Zeszyty Literackie, 1989.
• Polska a Rosja. Z dziejów słowiańskiego sporu, Warszawa: PWN, 1994.
• Fajka Van Gogha, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1995.
• Portret Czapskiego, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1996.
• Prywatna historia wolności, Warszawa: Iskry, 1997.
• W Central Parku, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1998.
• Drzewa i ludzie, Lublin: Wyd. UMCS, 2000
• Twarze, Warszawa: Zeszyty Literackie, 2012
• Obrazy Londynu, Warszawa: Zeszyty Literackie, 2014
• Henryk, Warszawa: Zeszyty Literackie, 2016.

TŁUMACZENIA

francuski:

• Ces livres de grand chemin. Paris: Noir sur blanc 1992.